H 15η Οκτωβρίου στην Ιστορία

Του Σπύρου Μίτσουλη,

1783: Οι αδελφοί Μοντγκολφιέρ πραγματοποιούν την πρώτη επανδρωμένη πτήση με αερόστατο, με πιλότο τον Γάλλο φυσικό Jean-François Pilâtre de Rozier. Οι αδελφοί Μοντγκολφιέρ ήταν παραγωγοί χαρτιού από τη Νότια Γαλλία, οι οποίοι είχαν αναπτύξει ένα ιδιαίτερο πάθος για την αεροναυπηγική. Η ιδέα για την κατασκευή του αερόστατου προέκυψε, όταν, το 1782, παρατήρησαν πως γεμίζοντας μια χάρτινη σακούλα με ζεστό αέρα αυτή ανυψωνόταν. Έτσι, το 1783, αποφάσισαν να κατασκευάσουν το πρώτο αερόστατο από ύφασμα και χαρτί, το οποίο πραγματοποίησε την πρώτη επιτυχημένη μη επανδρωμένη πτήση στις 4 Ιουνίου. Η επόμενη δοκιμή πραγματοποιήθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 1783 στο παλάτι των Βερσαλλιών και την παρακολούθησε ο Βασιλιάς Λουδοβίκος ο 16ος, μαζί με την οικογένειά του. Σε εκείνη την πτήση αποφάσισαν να τοποθετήσουν μέσα στο καλάθι του αερόστατου τρία ζώα, μία πάπια, ένα πρόβατο και έναν κόκορα, με σκοπό να παρατηρήσουν τις επιπτώσεις που θα έχει το υψόμετρο στους ζωντανούς οργανισμούς. Η πτήση ήταν επιτυχημένη και το αερόστατο κατάφερε να διανύσει απόσταση 3 χιλιομέτρων, σε ύψος 460 μέτρων, μέσα σε 8 λεπτά. Επόμενός τους στόχος ήταν να πραγματοποιήσουν μια επανδρωμένη πτήση. Στις 15 Οκτωβρίου 1783, η πρώτη επανδρωμένη πτήση με αερόστατο έγινε πραγματικότητα, με τους Ετιέν Μοντγκολφιέρ και Πιλάτρ ντε Ροζιέρ να επιβαίνουν στο αερόστατο.

1946: Αυτοκτονεί μέσα στο κελί του στη Νυρεμβέργη ο Χέρμαν Γκέρινγκ (1893-1946), κορυφαίο στέλεχος του Ναζιστικού Κόμματος της Γερμανίας και αρχηγός της Γερμανικής Πολεμικής Αεροπορίας (Luftwaffe). Ο Γκέρινγκ γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βαυαρία και σε ηλικία 16 ετών έγινε δεκτός στη Στρατιωτική Ακαδημία του Βερολίνου, από την οποία αποφοίτησε το 1912 ως αξιωματικός του πεζικού. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου πολέμησε στην αρχή στον στρατό, ενώ το 1916 κατατέθηκε στη νεοϊδρυθείσα Πολεμική Αεροπορία ως πιλότος. Ως πιλότος υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες και αργότερα ανέλαβε καθήκοντα διοικητή, πετυχαίνοντας συνολικά 22 καταρρίψεις. Το 1922, συνάντησε για πρώτη φορά τον Χίτλερ σε μία ομιλία του και σύντομα έγινε μέλος του Ναζιστικού Κόμματος, αναλαμβάνοντας την οργάνωση και ηγεσία των Ταγμάτων Εφόδου. Συμμετείχε στο αποτυχημένο Πραξικόπημα της Μπυραρίας, όπου και τραυματίστηκε, και στη συνέχεια κατάφερε να φύγει στο εξωτερικό, επιστρέφοντας μόνο αφού είχε δοθεί γενική αμνηστία. Το 1928, εκλέχτηκε πρώτη φορά στο Γερμανικό Κοινοβούλιο, ενώ το 1932 έγινε πρόεδρος του Κοινοβουλίου.

Με την άνοδο των Ναζί στην εξουσία, το 1933, ανέλαβε την οργάνωση της μυστικής αστυνομίας του καθεστώτος, γνωστής ως Γκεστάπο, ενώ, το 1936, ως υπουργός πλέον του ανατέθηκε να επιβλέψει το τετραετές πρόγραμμα επανεξοπλισμού της Γερμανίας και να συντονίσει τους διάφορους τομείς της οικονομίας, ώστε να στηρίξουν τη μελλοντική πολεμική προσπάθεια της Γερμανίας. Μετά την έναρξη του πολέμου και ως αρχηγός της Αεροπορίας, συνέβαλε καθοριστικά στις αρχικές νίκες των Δυνάμεων του Άξονα, απολαμβάνοντας μεγάλη δημοφιλία και αποκομίζοντας σημαντικές τιμές, όπως τον τίτλο του στρατάρχη του Ράιχ (Reichsmarschall), καθώς και τον ορισμό του ως διάδοχος του Χίτλερ. Τις τελευταίες ημέρες του πολέμου, προσπάθησε να αναλάβει την ηγεσία της Γερμανίας, αλλά κατηγορήθηκε από τον Χίτλερ για προδοσία και αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τα αξιώματά του, καθώς και από μέλος τους κόμματος. Στις 6 Μαΐου 1945, συνελήφθη από τους Συμμάχους και καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ απαγχονισμού στη Δίκη της Νυρεμβέργης, αλλά πρόλαβε και αυτοκτόνησε λίγες ώρες νωρίτερα με τη χρήση δηλητηρίου.

1990: Απονέμεται το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης στον Μιχαήλ Σεργκέγεβιτς Γκορμπατσώφ για την προσπάθειά του να εξομαλύνει τις σχέσεις της χώρας του με τη Δύση, το ειρηνικό τέλος του Ψυχρού Πολέμου και τη γενικότερη συμβολή του στη διατήρηση της παγκόσμιας ειρήνης. Γεννημένος το 1931 στη Σοβιετική Ένωση, έγινε από νωρίς μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος και υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις. Το 1985, ανέλαβε τη θέση του Γενικού Γραμματέα του ΚΚΣΕ και έγινε ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης. Αναγνώρισε από νωρίς την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις, στις οποίες και προχώρησε. Στο εσωτερικό εφάρμοσε την πολιτική της γκλάσνοστ, με την οποία ενισχύθηκε η ελευθερία του λόγου και του τύπου, ενώ με την πολιτική της περεστρόικα προσπάθησε να αναδομήσει και να κάνει πιο αποτελεσματική και παραγωγική τη σοβιετική οικονομία. Στο πεδίο των διεθνών σχέσεων τερμάτισε τη συμμετοχή της χώρας του στον Πόλεμο του Αφγανιστάν, βελτίωσε δραματικά τις σχέσεις της Ε.Σ.Σ.Δ. με τη Δύση και συμφώνησε με τον Πρόεδρο των Η.Π.Α., Ρόναλντ Ρήγκαν, τον περιορισμό των πυρηνικών όπλων. Στη συνέχεια, όταν στα κράτη του Ανατολικού Μπλοκ ανατράπηκαν τα κομμουνιστικά καθεστώτα, αρνήθηκε να επέμβει στρατιωτικά. Όλα αυτά οδήγησαν στο ειρηνικό τέλος του Ψυχρού Πολέμου και στην ενίσχυση της παγκόσμιας ειρήνης και ασφάλειας.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Herman Göring, Biography.com, διαθέσιμο εδώ
• Herman Göring, Britannica.com, διαθέσιμο εδώ
• High-ranking Nazi leader Hermann Göring dies, History.com, διαθέσιμο εδώ
• Joseph-Michel and Jacques-Étienne Montgolfier French aviators, Britannica, διαθέσιμο εδώ
• The First Hot-Air Balloon Flight, Space.com, διαθέσιμο εδώ
• The Nobel Peace Prize 1990, nobelprize.org, διαθέσιμο εδώ
• Gorbachev wins Nobel Peace Prize, Oct. 15, 1990, Politico.com, διαθέσιμο εδώ
• Mikhail Gorbachev wins Nobel Peace Prize, History.com, διαθέσιμο εδώ
• Mikhail Gorbachev, britannica.com, διαθέσιμο εδώ