Της Σοφίας Ζαφειροπούλου,
Κατόπιν πιέσεων από περιβαλλοντικές ομάδες και ελεγκτικές αρχές, η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών (International Air Transport Association – IATA) αποφάσισε να επιταχύνει τα σχέδιά της για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Συγκεκριμένα ο ΙΑΤΑ, που απαρτίζεται από 290 αεροπορικές εταιρείες (κρατικών και δημοσίων συμφερόντων) από όλον τον κόσμο, δεσμεύτηκε για καθαρά μηδενικές εκπομπές άνθρακα από το έτος 2050. Η δέσμευση αυτή ευθυγραμμίζει την βιομηχανία των αερομεταφορών με τον στόχο του 1,5 βαθμού Κελσίου, όπως αυτός ορίστηκε από τα κράτη-μέρη της Συμφωνίας του Παρισίου για την κλιματική αλλαγή, αν και αρκετοί περιβαλλοντολόγοι υποστηρίζουν ότι δεν είναι αρκετό. Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι οι αερομεταφορές αντιπροσωπεύουν περίπου το 3% των εκπομπών αερίων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η κίνηση αυτή αποτελεί ανάληψη των ευθυνών που αναλογούν στις αεροπορικές στον αναφερόμενο τομέα, λόγω του αντίκτυπου που έχουν οι πτήσεις δισεκατομμύρια επιβατών στο περιβάλλον εδώ και τόσα χρόνια. Παράλληλα με αυτήν την κίνηση επιτυγχάνεται και άλλη μια δέσμευση που είχε γίνει προ δεκαετίας και αφορούσε την μείωση των εκπομπών αερίων στα επίπεδα που υπήρχαν το 2005 έως το 2050. Η δέσμευση αυτή ήταν η αφετηρία για την υιοθέτηση μέτρων που αποσκοπούν σε φιλικές προς το περιβάλλον αερομεταφορές. Τα μέτρα αφορούν κυρίως τη χρήση υβριδικών ηλεκτροκίνητων αεροσκαφών, αλλά και βιο-καυσίμων, με στόχο τη μείωση της ρύπανσης της ατμόσφαιρας.
Ο Γενικός Διευθυντής του ΙΑΤΑ, Willie Walsh, στη διάρκεια της ετήσιας διάσκεψης της Ένωσης Αερομεταφορών χαρακτήρισε την προαναφερθείσα δέσμευση ως «μία πρόσθετη πρόκληση σε μία πολύ δύσκολη περίοδο», και συνεχίζοντας. κάλεσε για συντονισμό επί του ζητήματος. «Για την αεροπορία, η καθαρά μηδενική εκπομπή ρύπων είναι μία γενναία και τολμηρή δέσμευση. Αλλά είναι επίσης μία αναγκαιότητα».
Πάρα τις καλές προς το περιβάλλον προθέσεις της, η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών με αυτήν την απόφαση προκάλεσε την αντίδραση της Κίνας. Συγκεκριμένα, η China Eastern, που αποτελεί την τέταρτη κατά σειρά μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία παγκοσμίως και τη μεγαλύτερη κρατική αεροπορική εταιρεία της Κίνας, υποστήριξε ότι οι αεροπορικές εταιρείες οφείλουν να αντιληφθούν τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες. Η δήλωση αύτη επανάφερε στο προσκήνιο τις διαφορές που προϋπήρχαν επί του ζητήματος ανάμεσα στη Δύση και την Κίνα. Γίνονται μάλιστα σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή καθώς πλησιάζει η Σύνοδος των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP26), που πραγματοποιείται στη Γλασκόβη της Σκωτίας στις 31 Οκτωβρίου. Η αντίθετη οπτική ανάμεσα σε Κίνα και Δύση αποτελεί χρόνιο ζήτημα που μονοπωλεί τις κλιματικές διαπραγματεύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το κεντρικό επιχείρημα που προβάλει η Κίνα αφορά τις αναπτυσσόμενες χώρες, και συγκεκριμένα υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να τηρούνται τα πρότυπα που ισχύουν στις ανεπτυγμένες χώρες, επειδή δεν είναι δίκαιο. Εν μέρη το επιχείρημα της Κίνας έχει λογική βάση, καθώς αν γίνει σύγκριση του κατά κεφαλήν εισοδήματος, οι αναπτυσσόμενες χώρες και κατά συνέπεια η Κίνα, είναι χαμηλά στην κατάταξη των εμπορικών αερομεταφορών σε σχέση με τις ανεπτυγμένες. Αυτό όμως δε συνεπάγεται ότι θα διατηρηθούν για πάντα σε χαμηλά επίπεδα καθώς, βάσει αναλύσεων, μέχρι τα μέσα του αιώνα οι κινεζικές εκπομπές άνθρακα, που αφορούν τον τομέα των αερομεταφορών, αναμένεται να αυξηθούν κατά τέσσερίς φορές. Η Κίνα από μεριά της σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, δεσμεύτηκε να γίνει «ουδέτερη ως προς τον άνθρακα» έως το 2060, ωστόσο ακόμα και μετά από αυτήν τη δέσμευση, δεν ευθυγραμμίζεται με τις απαιτήσεις του ΙΑΤΑ.
Ο ΙΑΤΑ υποστηρίζει τη δέσμευσή του για μηδενικές εκπομπές ως το 2050, όμως το υψηλό κόστος υλοποίησης του στόχου και η αντίθεση της Κίνας αποτελούν εμπόδια για την επίτευξη αυτού του παγκόσμιου κλιματικού στόχου. Οι αντιτιθέμενες απόψεις των μελών του οργανισμού ενδέχεται να δημιουργήσουν χάσμα, το οποίο θα δυσκολέψει την ήδη κρίσιμη κατάσταση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Not every tonne of aviation CO2 is created equal, International Council on Clean Transportation, διαθέσιμο εδώ
- Airlines deepen climate goal despite Chinese opposition, Reuters, διαθέσιμο εδώ
