Της Μαριλένας Παπαδημητροπούλου,
Έχοντας μιλήσει για τη δεύτερη αιτία θανάτου σε παγκόσμια κλίμακα, πρέπει να γίνει αναφορά και σε εκείνη που κατακτά την πρώτη θέση. Στην πρώτη θέση, λοιπόν, βρίσκονται τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Έρευνες έχουν δείξει πως η στεφανιαία νόσος είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος καρδιακής νόσου. Η ισχαιμική καρδιακή νόσος -όπως αλλιώς ονομάζεται-προκαλείται από τη συσσώρευση πλάκας στο τοίχωμα των αρτηριών που παρέχουν αίμα στην καρδιά. Η πλάκα αποτελείται από εναποθέσεις λίπους, χοληστερόλης και άλλων ουσιών, και η συσσώρευσή της προκαλεί το εσωτερικό των αρτηριών να στενεύει με την πάροδο του χρόνου. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται αθηροσκλήρωση. Η πλειονότητα των ανθρώπων, ως πρώτο σημάδι της νόσου αυτής, παρουσιάζουν καρδιακή προσβολή (έμφραγμα του μυοκαρδίου).
Πιο συγκεκριμένα, η καρδιακή προσβολή συμβαίνει όταν η ροή του αίματος προς την καρδιά εμποδίζεται εξαιτίας της αθηροσκλήρωσης. Όταν μια πλάκα σπάσει, σχηματίζεται ένας θρόμβος που εμποδίζει τη ροή του αίματος, κάτι που μπορεί να βλάψει ή ακόμα και να καταστρέψει μέρος του καρδιακού μυός. Όσο μεγαλύτερο είναι το διάστημα που μεσολαβεί μέχρι να αποκατασταθεί η ροή του αίματος, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η βλάβη του καρδιακού μυ. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, το έμφραγμα του μυοκαρδίου μπορεί να προκύψει ως απόρροια της στεφανιαίας νόσου, όμως, ένας σοβαρός σπασμός ή μια ξαφνική σύσπαση κάποιας στεφανιαίας αρτηρίας, μπορεί κάλλιστα να σταματήσει τη ροή του αίματος.
Τα συμπτώματα ξεκινούν με δυσφορία ή, ακόμα, και πόνο στο στήθος. Οι περισσότερες καρδιακές προσβολές περιλαμβάνουν ενοχλήσεις στο κέντρο ή την αριστερή πλευρά του στήθους, που διαρκεί περισσότερο από λίγα λεπτά ή που φεύγει και επανέρχεται. Παρατηρείται, επίσης, δυσφορία σε άλλες περιοχές του άνω μέρους του σώματος, όπως στο ένα ή και στα δύο χέρια, στην πλάτη, στον αυχένα, στο σαγόνι ή στο στομάχι. Ως αποτέλεσμα, πολλοί ασθενείς παραπονιούνται για ναυτία, δυσπεψία, καούρα ή κοιλιακό άλγος, ζάλη ή και ξαφνικό ίλιγγο. Σύνηθες είναι και το αίσθημα αδυναμίας. Άλλα πιθανά σημάδια περιλαμβάνουν ξέσπασμα σε κρύο ιδρώτα, ή και δυσκολία στην αναπνοή.
Σημαντικό να αναφερθεί είναι το γεγονός πως δεν έχουν όλοι οι ασθενείς τα ίδια συμπτώματα ή ακόμη και την ίδια σοβαρότητα συμπτωμάτων. Μερικοί νιώθουν ήπιο πόνο, άλλοι πολύ έντονο, και υπάρχουν και εκείνοι που δεν παρουσιάζουν κανένα από τα παραπάνω συμπτώματα. Ενδέχεται να υπάρξουν προειδοποιητικά σημάδια ώρες ή και μέρες πριν την καρδιακή προσβολή. Μεγάλο ρόλο στην εκδήλωση των συμπτωμάτων κατέχει το φύλο του ασθενή. Το συχνότερο σύμπτωμα καρδιακής προσβολής και στα δύο φύλα είναι ο πόνος (στηθάγχη) ή η δυσφορία στο στήθος. Παρόλα αυτά, οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να βιώσουν κάποια από τα άλλα κοινά συμπτώματα, ιδιαίτερα δύσπνοια, ναυτία/έμετο και πόνο στην πλάτη ή στο σαγόνι, σε σχέση με τους άντρες.
Παράγοντες που ενδέχεται να αυξήσουν τις πιθανότητες για καρδιαγγειακές παθήσεις και καρδιακή προσβολή είναι ο τρόπος ζωής, η ηλικία, καθώς και το οικογενειακό ιστορικό. Γνωρίζοντας πως τα δύο τελευταία δεν μπορούν να ελεγχθούν, ως πρόληψη ενδείκνυται η λήψη μέτρων για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Η υγιεινή διατροφή, η σωματική άσκηση, η αποχή από το κάπνισμα και το αλκοόλ, καθώς και ο τακτικός έλεγχος των τιμών της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερόλης και των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα, δίνουν τη δυνατότητα όχι μόνο να μειωθεί ο κίνδυνος για έμφραγμα του μυοκαρδίου, αλλά και των ήδη υπαρχουσών καρδιακών παθήσεων.
Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως μετά από μια καρδιακή προσβολή, αλλά πολλοί από αυτούς δεν είναι σε θέση να κάνουν ό,τι έκαναν παλιά. Πρακτικά θέματα όπως η οδήγηση, η επιστροφή στη δουλειά ή τα οικονομικά, μπορεί να είναι δύσκολα στη διαχείριση μετά από μια τέτοια επίπτωση στην υγεία. Ένα έμφραγμα μπορεί να είναι μια τρομακτική εμπειρία και ίσως χρειαστεί χρόνος για να συμβιβαστεί το άτομο με αυτό που συνέβη. Αναμφισβήτητα, τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι μια μάστιγα της εποχής, η οποία δημιουργεί δυσχέρειες στα άτομα που τα αντιμετωπίζουν. Ωστόσο, η ιατρική επιστήμη εξελίσσεται με γοργούς ρυθμούς και παρέχει τρόπους ώστε οι ασθενείς να επανενταχτούν στο κοινωνικό σύνολο χωρίς να νιώθουν μειονεκτικά. Η εφαρμογή κατάλληλων θεραπειών και ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής, καθιστά τα άτομα ικανά να συνεχίζουν φυσιολογικά την καθημερινότητά τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Heart attack, mayoclinic.org. Διαθέσιμο εδώ
- Heart Attack Symptoms, Risk and Recovery, cdc.gov. Διαθέσιμο εδώ
- Warning Signs of a Heart Attack, heart.org. Διαθέσιμο εδώ
- Heart attack, bhf.org.uk. Διαθέσιμο εδώ
