Του Σπύρου Μίτσουλη,
1187: Ο Σουλτάνος της Αιγύπτου Σαλαντίν, στις 20 Σεπτεμβρίου, φτάνει έξω από τα τείχη της Ιερουσαλήμ, την οποία πολιορκεί και τελικά, καταλαμβάνει στις 2 Οκτωβρίου. Η Ιερουσαλήμ βρισκόταν σε χριστιανικά χέρια από το 1099, όταν και καταλήφθηκε από τους Σταυροφόρους κατά τη διάρκεια της Πρώτης Σταυροφορίας. Έκτοτε, αποτέλεσε την πρωτεύουσα του χριστιανικού βασιλείου της Ιερουσαλήμ. Στα τέλη του 12ου αιώνα, ο Σαλαντίν, έχοντας εδραιώσει την κυριαρχία του σε Αίγυπτο και Συρία, έβαλε στόχο την ανακατάληψη της Ιερουσαλήμ, που θεωρείται η τρίτη ιερή πόλη των μουσουλμάνων. Την άνοιξη του 1187, συγκέντρωσε τον στρατό του στη Δαμασκό και από εκεί ξεκίνησε για να επιτεθεί κατά των σταυροφορικών κρατών. Στις 4 Ιουλίου, νίκησε τους Σταυροφόρους στο Χατίν, καταστρέφοντας ολοκληρωτικά τον στρατό τους. Στη συνέχεια, κατέλαβε σχεδόν όλες τις σπουδαίες πόλεις της Παλαιστίνης και τελικά, στις 20 Σεπτεμβρίου, έφτασε έξω από τα τείχη της Ιερουσαλήμ. Αν και είχε ζητήσει την υπό όρους παράδοση της πόλης, οι αμυνόμενοι απέρριψαν την προσφορά αυτή. Με τη διπλωματία να έχει αποτύχει, ο Σαλαντίν διέταξε τον στρατό του να επιτεθεί, ωστόσο οι σταυροφόροι αμύνονταν σθεναρά, προκαλώντας του σημαντικές απώλειες. Βλέποντας πως ο αγώνας τους ήταν μάταιος, οι αμυνόμενοι αποφάσισαν να ζητήσουν την υπό όρους παράδοση της Ιερουσαλήμ. Ο Σουλτάνος Σαλαντίν υποσχέθηκε να σεβαστεί τη ζωή των χριστιανών, θα τους έδινε τη δυνατότητα να εξαγοράσουν την ελευθερία τους και τέλος, θα τους παρείχε ασφαλή διέλευση από τα εδάφη του. Οι υπερασπιστές της συμφώνησαν με αυτούς τους όρους και στις 2 Οκτωβρίου ο Σαλαντίν μπήκε θριαμβευτής στην πόλη. Η πτώση της Ιερουσαλήμ σηματοδότησε το τέλος μιας περιόδου 88 χρόνων υπό χριστιανική κυριαρχία και ήταν η αφορμή για την έναρξη της Τρίτης Σταυροφορίας, που, όμως, δεν έφερε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
1792: Το πρωί της 20ης Σεπτεμβρίου διεξάγεται η μάχη του Βαλμί στο πλαίσιο του πολέμου του Πρώτου Συνασπισμού. Από τη μία πλευρά, βρίσκεται ο στρατός της Γαλλίας με δύναμη 35.000 ανδρών, πολλοί από τους οποίους ήταν εθελοντές χαμηλής μαχητικής αξίας, υπό την ηγεσία των στρατηγών Ντιμουριέ και Κελλερμάν. Απέναντί τους βρισκόταν ο στρατός του Συνασπισμού, αποτελούμενος από 35.000 περίπου Αυστριακούς, Πρώσους και Γάλλους μοναρχικούς, υπό την ηγεσία του Δούκα του Μπράουνσβαϊχ. Ο στρατός του Πρώτου Συνασπισμού είχε εισβάλει νωρίτερα το καλοκαίρι στη Γαλλία, με σκοπό να διαλύσει τη Γαλλική Επανάσταση και να επιβάλει την παλινόρθωση της μοναρχίας. Ο γαλλικός στρατός κινήθηκε για να σταματήσει την προέλαση του αντίπαλου συνασπισμού και έλαβε θέσεις μάχης στο Βαλμί, παρατάσσοντας το πυροβολικό του σε ένα στρατηγικής σημασίας λόφο. Μόλις διαλύθηκε η πρωινή ομίχλη, που σκέπαζε το πεδίο της μάχης, τα δύο αντίπαλα πυροβολικά ξεκίνησαν τη μεταξύ τους μονομαχία, με το γαλλικό να υπερτερεί λόγω ποιότητας. Στη συνέχεια, το πρωσικό πεζικό επιτέθηκε κατά των γαλλικών θέσεων. Δεν κατάφερε, όμως, να τις διασπάσει, καθώς συνάντησε σθεναρή αντίσταση. Ο διοικητής των δυνάμεων του Συνασπισμού, καταλαβαίνοντας ότι δε θα μπορούσε να πετύχει μια εύκολη νίκη, έδωσε εντολή στον στρατό του να υποχωρήσει. Στο τέλος της μάχης, οι απώλειες ήταν σχετικά μικρές, με μόνο 300 Γάλλους και 200 Πρώσους να έχουν χαθεί. Ωστόσο, η έκβαση της μάχης είχε τεράστια σημασία, καθώς κατάφερε να ανακόψει την προέλαση του Συνασπισμού και να σώσει τη Γαλλική Επανάσταση. Το ηθικό των Γάλλων αναπτερώθηκε κατακόρυφα, το ίδιο και η αφοσίωσή τους στην Επανάσταση. Την επόμενη μέρα από τη μάχη, η Γαλλική Εθνοσυνέλευση κατήργησε τη μοναρχία και ανακήρυξε την Πρώτη Γαλλική Δημοκρατία.
1946: Διεξάγεται το πρώτο ολοκληρωμένο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Καννών στην ομώνυμη πόλη της Νοτίου Γαλλίας. Το Φεστιβάλ Καννών ήταν μία προσπάθεια των Γάλλων να ανταγωνιστούν το Φεστιβάλ της Βενετίας, το οποίο τελούσε υπό την καθοδήγηση της Φασιστικής Ιταλίας και της Ναζιστικής Γερμανίας. Αυτές οι δύο χώρες συναποφάσιζαν για το ποιες ταινίες θα γίνονταν δεκτές και στο τέλος μοιράζονταν τα βραβεία. Οι Γάλλοι αποχώρησαν και, με τη στήριξη των Βρετανών και των Αμερικανών, προχώρησαν στη δημιουργία ενός νέου φεστιβάλ κινηματογράφου. Έδρα του αποφασίστηκε να είναι η τουριστική πόλη των Καννών στη γαλλική Ριβιέρα, η οποία πληρούσε όλα τα κριτήρια που είχαν τεθεί. Το καλοκαίρι του 1939 αποφασίστηκε πως το πρώτο φεστιβάλ θα άνοιγε την αυλαία του στις 20 Σεπτεμβρίου, όπως και έγινε, αλλά αναγκάστηκε να διακόψει τη λειτουργία του λόγω της έναρξης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τελικά, το πρώτο ολοκληρωμένο φεστιβάλ άνοιξε αυλαία στις 20 Σεπτεμβρίου του 1946, ένα χρόνο μετά το τέλος του πολέμου κι έκτοτε καθιερώθηκε. Πλέον, είναι ανάμεσα στα τρία σημαντικότερα κινηματογραφικά φεστιβάλ στην Ευρώπη και ανάμεσα στα 5 σημαντικότερα παγκοσμίως.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Shaladin, history.com, διαθέσιμο εδώ
- Shaladin’s conquest of Jerusalem 1187 AD, worldhistory.org, διαθέσιμο εδώ
- Chandler, David G. Dictionary of the Napoleonic Wars. New York: Macmillan Publishing, 197
- Lanning, Michael Lee, The Battle 100: The Stories Behind History’s Most Influential Battles, Chicago, 2005
- How World War II Created the Cannes Film Festival, time.com, διαθέσιμο εδώ
- Sep 20, 1946: First Cannes Film Festival, history.com, διαθέσιμο εδώ