Tης Ευαγγελίας Ανδρεδάκη,
Η νέα τηλεοπτική σεζόν έρχεται με την υπογραφή των… reality show, που σαν άλλη πανδημία φαίνεται να εξαπλώνονται πιο γρήγορα και από τον κορωνοϊό κατακλύζοντας τις ελληνικές τηλεοπτικές οθόνες, οι οποίες μοιάζουν πιο αμερικανοποιημένες από ποτέ. Η ίντριγκα και το κουτσομπολιό αποτελούν για ακόμη μια χρονιά τα όπλα των τηλεοπτικών σταθμών για να προσελκύσουν υψηλά νούμερα, εύκολα και, προπαντός, φθηνά. Ποιος να το φανταζόταν πως 20 χρόνια μετά το τηλεοπτικό ντεμπούτο του πρώτου reality show στην Ελλάδα η νοοτροπία της αμερικανικής τηλεόρασης θα καρποφορούσε και θα γινόταν δεύτερη φύση των ελληνικών τηλεοπτικών σταθμών.
Μιας και βιώνουμε την τηλεοπτική αναβίωση πολλών προγραμμάτων και λίγο πριν οι νέες φιλόδοξες παραγωγές και οι πολλά υποσχόμενοι παίκτες ριχτούν ξανά στον στίβο της τηλεθέασης έτοιμοι να θυσιάσουν την ιδιωτικότητά τους στο βωμό της δόξας, ας ανατρέξουμε στην τηλεοπτική ιστορία των reality show κι ας ανακαλύψουμε τις μεγαλύτερες αποτυχίες αλλά και τις πιο πολυσυζητημένες παραγωγές των περασμένων δεκαετιών, που αδιαμφισβήτητα άφησαν το στίγμα τους στην μνήμη του τηλεοπτικού κοινού.
Η «Στιγμή της Αλήθειας»
Αν υπήρχε ειδική κατηγορία για τις εκπομπές εκείνες που ξεμπρόστιαζαν με καλλιτεχνική μαεστρία και απαρασάλευτο ταλέντο τα πιο απόκρυφα και ντροπιαστικά μυστικά των συμμετεχόντων της η «Στιγμή της Αλήθειας» θα καταλάμβανε μία από τις πρώτες, αν όχι την πρώτη θέση. Με παρουσιάστρια την Ευγενία Μανωλίδου, η «Στιγμή της Αλήθειας» ποδοπάτησε επί δύο σεζόν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και διακριτικότητα, φέρνοντας στο φως ιστορίες στα όρια της κοινωνικής υπερβολής. Το κόνσεπτ απλό και εκρηκτικό: οι παίκτες καλούνταν να απαντήσουν «αλήθεια» ή «ψέμα» σε ερωτήσεις ποικίλου περιεχομένου με επίκεντρο προσωπικές, ντροπιαστικές και ακατάλληλες στιγμές τους, ενώ σαν να μην έλειπε αυτό η εν λόγω εξομολόγηση γινόταν μπροστά σε συγγενείς, συζύγους και γενικώς όλο το πανελλήνιο.
“Big Brother”
Δεν θα μπορούσε να μην γίνει μνεία και στον πρωτεργάτη των reality show, την παραγωγή εκείνη που συμφιλίωσε το ελληνικό κοινό με το δημόσιο ξεκατίνιασμα και άνοιξε το δρόμο για όσα θα το ακολουθούσαν. Εμπνευσμένο από το ομώνυμο αριστούργημα του Τζωρτζ Όργουελ, το “Big Brother” έρχεται στη χώρα μας το 2001 σπάζοντας κάθε τηλεοπτικό ρεκόρ. Άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας και κοινωνικής θέσης, άγνωστοι μεταξύ τους, καλούνται να συμβιώσουν όλοι μαζί σε ένα σπίτι υπό το άγρυπνο μάτι του «Μεγάλου Αδερφού», ο οποίος δοκιμάζει τις αντοχές και την υπομονή τους. Νικητής εκείνος που όχι μόνο θα καταφέρει να ανταπεξέλθει στις δοκιμασίες και τον εγκλεισμό, αλλά παράλληλα θα κερδίσει την εύνοια του τηλεοπτικού κοινού με την προσωπικότητά του.
The “Extreme Makeover”
Το 2008, το ελληνικό τηλεοπτικό κοινό είχε την «τύχη» να παρακολουθήσει την ελληνική εκδοχή του αμερικανικού προγράμματος “Extreme Makeover”. Άνθρωποι κάθε ηλικίας με μία απεγνωσμένη επιθυμία να αλλάξουν ριζικά την εξωτερική τους εμφάνιση εμπιστεύονταν την εικόνα τους μαζί με το προσωπικό τους «δράμα» σε επαγγελματίες της ομορφιάς, φιλοδοξώντας να τους χαρίσουν εμφάνιση αντάξια με εκείνη των celebrities που επιμελούνταν. Δεκάδες άτομα στράφηκαν στην εν λόγω εκπομπή, επιθυμώντας να αλλάξουν… ριζικά τους εαυτούς τους και να ανακτήσουν επιτέλους τη χαμένη τους αυτοπεποίθηση. Παρά το φιλόδοξο σκεπτικό και την «αγαθοεργία» της εν λόγω εκπομπής, το τηλεοπτικό κοινό δεν έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, με αποτέλεσμα η εκπομπή να διακοπεί λίγους μόνο μήνες μετά την έναρξη της.
“Real Housewives Of Athens”
Πίσω στο 2011, όταν από το Μανχάταν, το Νιού Τζέρσεϊ και την Ουάσιγκτον οι “Real Ηousewives” έφτασαν και στην Ελλάδα. Μια πέρα για πέρα αποτυχημένη παραγωγή, με πολλές, όμως, προσδοκίες. Έξι διάσημες νοικοκυρές κλήθηκαν να παρουσιάσουν στο κοινό την λουσάτη και ακριβή ζωή τους και να μοιραστούν με τους τηλεθεατές τα προβλήματα, τα μυστικά και τις ανησυχίες τους επί 24ώρου βάσης. Η σειρά ακολουθώντας πιστά τα αμερικανικά πρότυπα δεν ευδοκίμησε στην ελληνική κοινωνία, όπου η επίδειξη του πλούτου σε μία ευαίσθητη περίοδο για την οικονομία της χώρας και το lifestyle των νεόπλουτων κυριών έδειχναν να βρίσκονται μακριά από την νοοτροπία του τηλεοπτικού κοινού, οδηγώντας στη διακοπή της παραγωγής μόλις τρεις μήνες μετά το τηλεοπτικό της ντεμπούτο.
“The Gym Show”
Η αρχή του 21ου αιώνα δεν αποτέλεσε αυγή μόνο για την καινούρια χιλιετηρίδα, αλλά και για τα reality που έκαναν την δυναμική εμφάνιση τους στο χώρο του θεάματος. Σύσσωμοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί έσπευσαν να εντάξουν στο πρόγραμμα τους πρωτότυπα προγράμματα και να πειραματιστούν φιλοδοξώντας να τους χαρίσουν εύκολα νούμερα, μιμούμενα τα αμερικανικά πρότυπα. Η απειρία των ελληνικών σταθμών στο θέμα των reality είχε ως αποτέλεσμα τα περισσότερα από αυτά να στεφθούν με αποτυχία ή να διακοπούν άδοξα από το ΕΣΡ. Φωτεινό παράδειγμα αποτελεί το “The Gym Show”. Με κεντρικό πρόσωπο την ειδήμονα επί του θέματος Σοφία Παθέκα, σκοπός του προγράμματος ήταν να αναδειχθούν οι πιο γυμνασμένοι άνδρες και γυναίκες της ελληνικής επικράτειας. Το χλιαρό κόνσεπτ αλλά και οι προσωπικότητες που επιλέχθηκαν δεν βοήθησαν το σόου να ευδοκιμήσει και να κερδίσει την εύνοια του τηλεοπτικού κοινού. Αξίζει, όμως, να σημειωθεί πως στο εν λόγω πρόγραμμα έκανε την πρώτη του δημόσια εμφάνιση ο Χρήστος Χολίδης, ως μπασκετμπολίστας.
Κάθε γούστου, ηλικίας, ιδιοσυγκρασίας και είδους, τα reality show έχουν εδραιωθεί πλέον στη συνείδηση του τηλεοπτικού κοινού, παρά το συχνά χαμηλό ποιοτικά τους επίπεδο, και αποτελούν μία από τις δημοφιλέστερες επιλογές για την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των ατόμων. Μία αξιοποίηση, όμως, που περισσότερο με σπατάλη μοιάζει, αδειάζοντας το πνευματικό πορτοφόλι των ευεπηρέαστων τηλεθεατών και καθηλώνοντας τους μπροστά σε μία οθόνη. Χωρίς αισθητικό υπόβαθρο τα περισσότερα reality στοχεύουν στο φανατισμό του κοινού με όπλα την ίντριγκα και τους τσακωμούς, οι οποίοι συχνά φτάνουν μέχρι τον εξευτελισμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Κι όμως, πολλές φορές σε μια κοινωνία που όλα μοιάζουν αβέβαια και αλλάζουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, τα reality αποτελούν μία μέθοδο αποφόρτισης από την αγχώδη πραγματικότητα και μία διέξοδο από τα προβλήματα του έξω κόσμου, αφού για τους πρωταγωνιστές των σόου αυτών σημασία φαίνεται να έχει μόνο ο «μικρόκοσμος» τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η ιστορία των reality στην Ελλάδα: Από το Big Brother του «Τσάκα» στον Μεγάλο Αδερφό του σήμερα, Newsbomb, διαθέσιμο εδώ
- Η πιο trash εκπομπή μπορεί να επιστρέψει: Η στιγμή της αλήθειας, Gazzetta, διαθέσιμο εδώ
- RetroTV: Eλληνικά reality shows που δεν… τράβηξαν, Inews, διαθέσιμο εδώ
