Του Σπύρου Μίτσουλη,
1167: Πεθαίνει στην πόλη Ρουέν της Νορμανδίας η αυτοκράτειρα Ματθίλδη. Ήταν κόρη του βασιλιά Ερρίκου Α’ της Αγγλίας, ο οποίος την είχε ανακηρύξει διάδοχό του μετά το θάνατο του αδερφού της, πρίγκιπα Γουλιέλμου. Το 1114, σε μικρή ηλικία, παντρεύτηκε τον αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Ερρίκο Ε’, με τον οποίο δεν απέκτησε παιδιά. Μετά το θάνατό του, το 1125, επιστρέφει στην Αγγλία, όπου ο πατέρας της την ορίζει ως διάδοχό του και καλεί όλους τους ευγενείς να την αναγνωρίσουν ως μελλοντική τους βασίλισσα. Το 1128, παντρεύεται για πολιτικούς λόγους τον Γοδεφρείδο Ε’, κόμη του Ανζού. Όταν, το 1135, ο βασιλιάς Ερρίκος πεθαίνει, οι ευγενείς και η εκκλησία έστεψαν τον ανιψιό του, Στέφανο του Μπλουά, βασιλιά της Αγγλίας. Τότε, η Ματθίλδη, με τη βοήθεια των συμμάχων της, επαναστάτησε κατά του Στεφάνου, με σκοπό να καταλάβει την εξουσία με στρατιωτικά μέσα. Ο εμφύλιος πόλεμος που ακολούθησε, κράτησε 19 χρόνια (1135-1154) και ονομάστηκε περίοδος της Αναρχίας. Παρ’ όλη την καταστροφή που συντελέστηκε όλα αυτά τα χρόνια, καμία από τις δύο πλευρές δεν κατάφερε να επικρατήσει ολοκληρωτικά. Το 1153, μετά το θάνατο του γιού του Ευστάθιου, ο βασιλιάς Στέφανος συμφωνεί να χρίσει το γιό της Ματθίλδης, Ερρίκο, διάδοχό του. Με αυτόν τον τρόπο λήγει η περίοδος της Αναρχίας, η οποία είχε αποδυναμώσει το αγγλικό βασίλειο. Τον επόμενο χρόνο, ο βασιλιάς Στέφανος Α’ πεθαίνει και τον διαδέχεται ο Ερρίκος ο Β’ του οίκου των Πλανταγενετών, ενώ η Ματθίλδη παραμένει στη Νορμανδία και ασκεί τη διακυβέρνησή της ως το θάνατό της.
1813: Στο πλαίσιο του αμερικανο-βρετανικού πολέμου του 1812, διεξάγεται η ναυμαχία της Λίμνης Erie στα ανοιχτά των ακτών του Οχάιο μεταξύ του αμερικανικού και του βρετανικού ναυτικού. Η αμερικανική μοίρα, αποτελούμενη από 9 πλοία υπό την ηγεσία του πλοιάρχου Όλιβερ Χάζαρντ Πέρι, επιτέθηκε το πρωί της 10ης Σεπτεμβρίου κατά των 6 βρετανικών πλοίων, των οποίων ηγούνταν ο Ρόμπερτ Μπάρκλεϋ. Η μάχη ήταν ιδιαίτερα σκληρή, αλλά, στο τέλος, το αμερικανικό ναυτικό κατάφερε και υπερίσχυσε, αιχμαλωτίζοντας όλα τα βρετανικά πλοία. Αυτή η νίκη των Αμερικανών τούς εξασφάλισε τον έλεγχο της Λίμνης Erie, αναπτέρωσε το ηθικό τους και τους επέτρεψε λίγο καιρό αργότερα να ανακτήσουν το Ντιτρόιτ από τους Βρετανούς. Οι απώλειες και για τις δύο πλευρές ήταν μεγάλες. Το αμερικανικό ναυτικό είχε 27 άνδρες νεκρούς και άλλους 96 τραυματίες, ενώ η αμερικανική ναυαρχίδα “Lawrence” υπέστη εκτεταμένες ζημιές. Για τους Βρετανούς, οι απώλειες έφτασαν τους 40 νεκρούς, 94 τραυματίες, ενώ όλα τα πλοία και τα πληρώματά τους αιχμαλωτίστηκαν.
1939: Η κυβέρνηση του Καναδά κηρύττει τον πόλεμο στη Ναζιστική Γερμανία, επιλέγοντας να σταθεί, για άλλη μια φορά, δίπλα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι ένοπλες δυνάμεις του Καναδά στην αρχή του πολέμου είναι εξαιρετικά μικρές και ελλιπώς εξοπλισμένες. Στο στρατό υπηρετούν περίπου 4.500 άνδρες και περίπου 3.000 σε αεροπορία και ναυτικό, τα οποία διαθέτουν μερικές δεκάδες αεροπλάνα και μόλις 6 αντιτορπιλικά ικανά για επιχειρήσεις στον Ατλαντικό. Μετά την έναρξη του πολέμου, ο Καναδάς κινητοποίησε τις δυνάμεις του και συμμετείχε σε κάθε πολεμική επιχείρηση σε όλα τα μέτωπα. Μέχρι το τέλος του πολέμου, περισσότεροι από 1.000.000 Καναδοί άνδρες και γυναίκες υπηρέτησαν στις ένοπλες δυνάμεις. Το καναδικό ναυτικό κατέστη το 3ο μεγαλύτερο στον κόσμο με περισσότερα από 400 πλοία, τα οποία συνέβαλαν καθοριστικά στη μάχη του Ατλαντικού κατά των γερμανικών υποβρυχίων και τη συνοδεία των συμμαχικών νηοπομπών. Η πολεμική αεροπορία του Καναδά έγινε η 4η μεγαλύτερη παγκοσμίως, εκπαίδευσε περισσότερους από 130.000 προσωπικού της Βρετανικής Κοινοπολιτείας, ενώ τα βομβαρδιστικά της συμμετείχαν σε εκατοντάδες αποστολές πάνω από τη Γερμανία. Τέλος, Καναδοί στρατιώτες πολέμησαν στις επιχειρήσεις σε Νορμανδία, Ιταλία, Ολλανδία και Γερμανία, έχοντας σημαντικές απώλειες. Μέχρι το τέλος του πολέμου, περισσότεροι από 42.000 Καναδοί είχαν χάσει τη ζωή τους, 55.000 είχαν τραυματιστεί, ενώ χιλιάδες άλλοι είχαν πιαστεί αιχμάλωτοι. Το οικονομικό κόστος ήταν και αυτό δυσθεώρητο, αφού δαπανήθηκαν συνολικά 21,8 δις $. Το τέλος του πολέμου βρήκε τον Καναδά στην πλευρά των νικητών και ενισχυμένο από οικονομική, στρατιωτική και πολιτική άποψη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Matilda daughter of Henry I, britanica.com, διαθέσιμο εδώ
- Empress Matilda: Lady of the English, museumofοxford.org, διαθέσιμο εδώ
- Battle of Lake Erie, britanica.com, διαθέσιμο εδώ
- Roosevelt Theodore, The naval war of 1812, διαθέσιμο εδώ
- Canada declared war on Germany in September 1939, Canadianwarmuseum.ca, διαθέσιμο εδώ
- Second World War (WWII), thecanadianencyclopedia.ca, διαθέσιμο εδώ