Της Ειρήνης Μπούλια,
Ο Καναδάς αποτελεί χώρα γνωστή για την ειρηνική της στάση σε επίλυση συγκρούσεων. Το κράτος αυτό έχει κατορθώσει να απέχει από φρικτές πολεμικές αναμετρήσεις την ίδια στιγμή που ο κόσμος βυθιζόταν στο χάος του πολέμου. Παράδειγμα άξιο αναφοράς αποτελούν οι κυανόκρανοι του ΟΗΕ, οι οποίοι αποτελούνται σε μεγάλο βαθμό από Καναδούς. Παρόλα αυτά, ο Καναδάς παραμένει ένα κράτος κυρίαρχο, με συμφέροντα και δημοκρατική αντίληψη για τον κόσμο. Σήμερα, η αντίληψη της κοινής γνώμης της χώρας έχει διχαστεί σχετικά με την Κίνα, έναν γίγαντα του διεθνούς εμπορίου και της διεθνούς σκηνής γενικότερα. Τα πνεύματα μεταξύ των δύο έχουν οξυνθεί και οι επόμενες κινήσεις της καναδικής κυβέρνησης είναι περιορισμένες, με το πολιτικό κόστος να είναι αναπόφευκτο και τις επόμενες εκλογές να πλησιάζουν απειλητικά.
Όμως, πώς ξεκίνησε αυτή η σύγκρουση και σε ποιους τομείς εκτείνεται; Τη δεκαετία του ‘70, ο Καναδάς είχε αναπτύξει εμπορικές σχέσεις με την Κίνα και κάλυπταν διάφορες κατηγορίες προϊόντων. Με την πάροδο του χρόνου και τη θεαματική άνοδο της Κίνας μεγεθύνθηκε και η αξία των εμπορευμάτων, που διακινούνταν μεταξύ των δύο κρατών. Σήμερα, όμως, η κυβέρνηση του Justin Trudeau αντιμετωπίζει προβλήματα, καθώς ο λαός έχει διχαστεί σχετικά με την αντιμετώπιση του κράτους προς την Κίνα. Πιο συγκεκριμένα, η Κίνα διαπράττει διαρκώς εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, ακόμα και προς τους κατοίκους της. Η κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ, η ένταση στην Ανατολική Θάλασσα, η αιματηρή κατάπνιξη κάθε αποσχιστικού κινήματος και, τέλος, η τραγική γενοκτονία κατά των Ουιγούρων έχουν προκαλέσει εκνευρισμό στους Καναδούς.
Φυσικά, σε όλα αυτά βασίζονται και οι Συντηρητικοί της αντιπολίτευσης, οι οποίοι ευελπιστούν να εργαλειοποιήσουν την απέχθεια για τις πρακτικές της κινεζικής κυβέρνησης και να αποκτήσουν πολιτική μόχλευση. Εντούτοις, η κυβέρνηση των Φιλελευθέρων αναγνωρίζει πως η κατάσταση είναι δύσκολη και το σχοινί με την Κίνα δε μπορεί να κοπεί: οι επιπτώσεις αυτού θα ήταν τερατώδεις για την οικονομική ευμάρεια της χώρας. Όπως και να ‘χει, όμως, δε σημαίνει πως δεν έχουν γίνει ήδη κάποιες κινήσεις, ώστε να ικανοποιηθεί η ανάγκη των Καναδών για δικαιοσύνη, όπως η καταδίκη των ενεργειών κατά των Ουιγούρων Μουσουλμάνων.
Βέβαια, η κράτηση δύο Καναδών από τις κινεζικές αρχές αποτέλεσε τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της αγανάκτησης. Καναδοί πολίτες και μέσα μαζικής ενημέρωσης εκφράζουν ανοιχτά -και κάποιες φορές τοξικά- τις εξελίξεις στις υποθέσεις των δύο Καναδών, οι οποίοι κρατούνται, σαφώς, παράνομα μετά από κατηγορίες για κατασκοπεία. Ακόμη, η Huawei ερευνάται σιωπηλά από τις καναδικές αρχές για μια σειρά από ενδεχόμενες παραβιάσεις των προσωπικών δεδομένων των Καναδών. Η κατάσταση στην κοινή γνώμη είναι κάπως πολωμένη, καθώς πολλοί καλούν για σκληρή πολιτική κατά του Πεκίνου, ενώ άλλοι αναγνωρίζουν τη σημασία της συνεργασίας μαζί του. Το πνεύμα της κυβέρνησης κινείται στο δεύτερο μονοπάτι, μα η δημόσια σφαίρα εξακολουθεί να ανησυχεί για το συγκεκριμένο θέμα.
Το Πεκίνο, με τη σειρά του, απάντησε στις παραπάνω «εχθρικές» ενέργειες με περιορισμούς στην προμήθεια κάποιων εισαγόμενων προϊόντων από τον Καναδά, με αφορμή το πρωτόκολλο σχετικά με τον κορωνοϊό. Η ζημία φάνηκε από την πτώση του τζίρου, κατά πάνω από 80%, μέσα σε ένα μόνο έτος. Ακόμη, η κράτηση των Καναδών αποτελεί επίδειξη ισχύος και στον πολιτικό χώρο, δίνοντας το μήνυμα πως η Οτάβα δεν έχει πολλές επιλογές πέρα της ειρηνικής συνύπαρξης και της σιωπηλής αντίθεσης προς τα εγκλήματα της Κίνας, εάν επιθυμεί οι πολίτες της να απολαμβάνουν φθηνά κινεζικά προϊόντα και ασφάλεια στα ταξίδια τους σε αυτήν.
Συνεπώς, μια επανεκλογή της κυβέρνησης στις επερχόμενες εκλογές θα συνεπαγόταν με μια νέα, λίγο πιο κατανοητή και καθαρή πολιτική, η οποία θα ικανοποιούσε τις ανάγκες των Καναδών, χωρίς να προδίδει την οικονομική σφαίρα. Η πολιτική αυτή θέλει προσοχή, σκέψη και λεπτούς χειρισμούς. Θα κατορθώσει ο Trudeau να ισορροπήσει μεταξύ των επιθυμιών των Καναδών και τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα του κράτους; Οψόμεθα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Canada’s China relationship edges toward strategic clarity, East Asia Forum, διαθέσιμο εδώ
- Beijing shoves Canada’s China problem into the path of Trudeau’s reelection quest, Politico, διαθέσιμο εδώ
- Rhetoric Check: Is the election really key to Canada’s post-pandemic future?, The Conversation, διαθέσιμο εδώ
