Του Σπύρου Μίτσουλη,
1914: Το καλοκαίρι του έτους αυτού ξεσπάει ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος μεταξύ της Αντάντ (Entente) και των Κεντρικών Δυνάμεων. Ο γερμανικός στρατός, εισβάλοντας μέσω Βελγίου, κατάφερε και υπερκέρασε τις γαλλικές στρατιές και κινήθηκε προς τα δυτικά, με στόχο την κατάληψη του Παρισιού. Ο Γάλλος Αρχιστράτηγος, Joseph Joffre, είχε διατάξει γενική υποχώρηση των δυνάμεών του, ώστε να μπορέσει να τις αναδιοργανώσει και να αντεπιτεθεί κατά των γερμανικών στρατευμάτων. Στις 2 Σεπτεμβρίου, ο Γερμανός Αρχιστράτηγος Moltke εξέδωσε διαταγή παράκαμψης του Παρισιού, με σκοπό την περικύκλωση των γαλλικών στρατιών. Ο διοικητής της 1ης στρατιάς, Alexander von Kluck, δεν εκτέλεσε τη διαταγή, συνεχίζοντας την πορεία του νοτιοανατολικά του Παρισιού. Η γαλλική αντεπίθεση ξεκίνησε το απόγευμα της 5ης, όταν μονάδες της 6ης γαλλικής στρατιάς συγκρούστηκαν με το δεξί άκρο της 1ης γερμανικής στρατιάς. Ο διοικητής της αναγκάστηκε να μετακινήσει δυνάμεις από το αριστερό άκρο της στρατιάς για να στηρίξει το δεξί. Αυτή η κίνηση, σε συνδυασμό με την έλλειψη συντονισμού και επικοινωνίας, οδήγησε στη δημιουργία ενός μεγάλου κενού μεταξύ της 1ης και 2ης γερμανικής στρατιάς. Τότε, η 5η γαλλική και η βρετανική στρατιά αντεπιτέθηκαν, απώθησαν τις γερμανικές δυνάμεις και έφτασαν μέχρι τον ποταμό Μάρνη. Στις 9 Σεπτεμβρίου, οι Γερμανοί άρχισαν να υποχωρούν και στις 11 του μήνα έλαβαν θέσεις πίσω από τον ποταμό Αιν (Aisne), όπου και έσκαψαν χαρακώματα. Η μάχη του Μάρνη ή το θαύμα του Μάρνη, όπως ονομάστηκε αργότερα, έσωσε τη Γαλλία από μια οδυνηρή ήττα, αλλά οδήγησε στον πόλεμο των χαρακωμάτων, που θα διαρκούσε άλλα τέσσερα χρόνια και θα στοίχιζε τη ζωή σε περισσότερους από 10.000.000 στρατιώτες.
1944: Εκτελούνται από τους Γερμανούς κατακτητές στο σκοπευτήριο της Καισαριανής 50 Έλληνες αντιστασιακοί. Μεταξύ αυτών είναι και η μόλις 17 χρονών Ηρώ Κωνσταντοπούλου. Γόνος εύπορης οικογένειας, με καταγωγή από τη Σπάρτη, εντάσσεται από νωρίς στην αντιστασιακή οργάνωση της ΕΠΟΝ (Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων) και συμμετέχει σε πολλές αντιστασιακές ενέργειες κατά των ναζιστικών δυνάμεων κατοχής. Συλλαμβάνεται, αλλά ελευθερώνεται γρήγορα, ύστερα από δωροδοκία του πατέρα της προς τις κατοχικές αρχές. Τον Ιούλιο του 1944 συμμετέχει στην ανατίναξη ενός τρένου, γεμάτο πυρομαχικά για το γερμανικό στρατό. Λίγο αργότερα, ένας καταδότης των Γερμανών την αναγνωρίζει, με αποτέλεσμα να συλληφθεί για δεύτερη φορά και να οδηγηθεί στο αρχηγείο της Gestapo, όπου βασανίζεται επί τέσσερις ημέρες. Παρ’ όλα τα βασανιστήρια που υπέστη, αλλά και τις προσφορές των Γερμανών για καλύτερη μεταχείριση, δεν κατέδωσε τους συνεργάτες της. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να οδηγηθεί στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, όπου παρέμεινε μέχρι την ημέρα της εκτέλεσής της, τα ξημερώματα της 5ης Σεπτεμβρίου, στο σκοπευτήριο της Καισαριανής.
1978: Στην εξοχική κατοικία του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών στο Camp David, ξεκινούν μυστικές συνομιλίες μεταξύ του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, Menachem Begin, και του Αιγύπτιου Προέδρου, Anwar Sadat. Οι συνομιλίες των δύο ηγετών, που έγιναν υπό την αιγίδα του Προέδρου των Η.Π.Α., Jimmy Carter, ολοκληρώθηκαν στις 17 Σεπτεμβρίου, μετά από 13 ημέρες σκληρών διαπραγματεύσεων. Το αποτέλεσμα ήταν μια ιστορική συμφωνία για τη σύναψη συνθήκης ειρήνης μεταξύ των δύο χωρών, οι σχέσεις των οποίων, από το 1948, ήταν εχθρικές, έχοντας συγκρουστεί ήδη 4 φορές κατά τον 1ο Αραβοϊσραηλινό Πόλεμο (1948), την κρίση του Σουέζ (1956), τον Πόλεμο των Έξι Ημερών (1967) και τον Πόλεμο του Yom Kippur (1973). Η συνθήκη ειρήνης υπογράφηκε τελικά στις 26 Μαρτίου του 1979. Οι δύο χώρες δεσμεύτηκαν να αναγνωρίσουν η μία την άλλη, βάζοντας, έτσι, τέλος σε μια σύρραξη 30 ετών. Το Ισραήλ δεσμεύτηκε να αποσύρει τα στρατεύματά του από το Σινά και να το παραδώσει στην Αίγυπτο, να διαλύσει τους εβραϊκούς οικισμούς στα κατακτημένα εδάφη και να αναγνωρίσει τα δικαιώματα των Παλαιστινίων. Από την πλευρά της, η Αίγυπτος συμφώνησε να επιτρέψει σε ισραηλινά πλοία να χρησιμοποιούν τη διώρυγα του Σουέζ. Απότοκο αυτής της ιστορικής συμφωνίας ήταν η απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στους δύο ηγέτες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Camp David Accords, Israel Ministry of Foreign Affairs, διαθέσιμο εδώ
- Perris, G. H. (1920). The Battle of the Marne (e-book), London: Methuen, διαθέσιμο εδώ
- 40 χρόνια από τη Συμφωνία Ειρήνης του Καμπ Ντέιβιντ, Deutsche Welle, διαθέσιμο εδώ
- On this day, September 5, 1944 a Greek heroine is killed, Greek City Times, διαθέσιμο εδώ
- Battle of the Marne, Manufacture de caoutchouc Michelin 1917 // Internet Archive, διαθέσιμο εδώ
- Μάχη του Μάρνη (5 – 11 Σεπ 1914), Military History Topics // stratistoria.wordpress.com, διαθέσιμο εδώ
- 5 Σεπτεμβρίου 1944 εκτελείται η Ηρώ Κωνσταντοπούλου στην Καισαριανή, Press Publica, διαθέσιμο εδώ
