Της Μαρίας Τζανοπούλου,
Ζούμε σε μία εποχή διαρκώς μεταβαλλόμενη. Εκτός της πανδημίας, η χώρα το τελευταίο διάστημα καλείται να αντιμετωπίσει τις πολλαπλές πυρκαγιές σε διάφορες δασώδεις περιοχές. Μία χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, χιλιάδες άνθρωποι μένουν άστεγοι, οι ανάγκες τεράστιες αλλά και η αλληλεγγύη και συνεισφορά των συνανθρώπων άκρως συγκινητική και πολύτιμη. Οι πυρκαγιές και τα προβλήματα που ανέκυψαν πρόδωσαν την κρατική αμηχανία και μερική ανικανότητα και φυσικά -όπως σε όλες τις κρίσεις- αναδείχθηκαν οι ρόλοι των επιμέρους μερών και όλα όσα θα μπορούσαν να γίνουν. Έτσι λοιπόν, στο σημερινό άρθρο θα μιλήσουμε για τον ρόλο της πολυσυζητημένης αντιπολίτευσης.
Διαχρονικά, η κύρια πολιτική προσοχή στρέφεται στην Κυβέρνηση και είναι εύλογο, αφού αυτή έχει την κύρια ευθύνη για τις ζωές μας. Αναφορικά με την αντιπολίτευση, δε μας προβληματίζει η ποιότητά της, ενώ δεν τη συσχετίζουμε με το γενικότερο πολιτικό έργο που παράγεται στον τόπο. Αποτελεί αντικείμενο άρθρων ή κριτικής, αλλά κάπως ξεκομμένα από τα κεντρικά δρώμενα. Σα να είναι εξωτερικοί παρατηρητές ή περαστικοί που εκφέρουν μία γνώμη, μη ιδιαίτερης σημασίας. Όλοι, συμπεριλαμβανομένων και των στελεχών της ίδιας, μπαίνουν σε έναν ιδιότυπο πολιτικό «πάγκο», περιμένοντας τη σειρά τους, όταν έρθει ξανά.
Εντούτοις, η στάση αυτή είναι λανθασμένη, καθότι ο ρόλος της αντιπολίτευσης είναι κομβικός και επηρεάζει άμεσα την ποιότητα της πολιτικής. Της οφείλουμε μεγαλύτερη προσοχή και πιο εξονυχιστικό έλεγχο, σα να ήταν στην εξουσία, στην οποία άλλωστε και επιθυμεί να ανέλθει. Εξάλλου, ο χρόνος παραμονής στην αντιπολίτευση μπορεί και οφείλει να είναι ιδιαίτερα παραγωγικός και χρήσιμος για κόμματα και πολιτικούς. Είναι ο χρόνος ωρίμανσης και εξέλιξης. Ο χρόνος να αυξήσουν γνώσεις και δεξιότητες, να αναστοχαστούν γύρω από επιλογές και ενδεχομένως να αναθεωρήσουν ή αναπροσαρμόσουν ορισμένες απόψεις. Έχει, λοιπόν, μεγάλη σημασία το πολιτικό της εκτόπισμα. Διαμορφώνουν, μαζί με το κυβερνητικό έργο, το συνολικό πολιτικό προφίλ της χώρας. Έτσι, μια σοβαρή, στιβαρή αντιπολίτευση, ενημερωμένη και ρεαλιστική, ασκεί πιο αποτελεσματικό έλεγχο στην κυβέρνηση. Η τελευταία γνωρίζει πως τα λάθη θα της κοστίσουν. Αλλά και πέραν του ελέγχου, μια αντιπολίτευση που έχει αντίληψη του ρόλου της και στοχεύει στο δημόσιο συμφέρον μπορεί να είναι ουσιαστικά χρήσιμη για τον τόπο. Να καταθέτει μελετημένες προτάσεις σε θέματα που παραβλέπονται και τελικά να βελτιώνει υφιστάμενες πολιτικές.
Στις περισσότερες περιπτώσεις αποκομίζουμε μία πικρή γεύση από την αντιπολιτευτική στάση, καθώς διατείνεται αρνητικά και παρουσιάζει μία διάθεση κατεδάφισης ακόμα και πρωτοβουλιών της κυβέρνησης με γενική αποδοχή. Φυσικά και ο πρωτεύων ρόλος της είναι να αντιπολιτεύεται, αλλά αυτό δε σημαίνει πως δε μπορεί να συνδράμει σε εθνικές προσπάθειες ή να παραδέχεται τα προφανή. Η πανδημία έχει πυροδοτήσει τέτοιου είδους συμπεριφορές και το βλέπουμε διαρκώς, όταν το μόνο που κάνουν, σχεδόν αντανακλαστικά, είναι να αντιτίθενται στις εξαγγελίες. Από την υποχρεωτικότητα των μασκών, έως τους περιορισμούς στις μετακινήσεις, από τον τρόπο ανοίγματος της εστίασης, μέχρι και για τη διαδικασία εμβολιασμών, μία μεμψιμοιρία και διαρκής επιθετικότητα.
Όλοι προσπαθούν για το καλύτερο μέλλον της χώρας και ακόμη και το παραμικρό λάθος θα κοστίσει σημαντικά. Σε κρίσεις, ιδίως, πρέπει συνάμα κυβέρνηση και αντιπολίτευση να συνεργασθούν για την αντιμετώπιση των κρίσεων και όχι την επιδείνωσή τους. Αργότερα, ας επιρριφθούν οι ανάλογες ευθύνες και κατηγορίες εκ μέρους της αντιπολίτευσης. Με επίκεντρο τις καταστροφικές πυρκαγιές σε όλη τη χώρα ο ΣΥΡΙΖΑ άσκησε έντονη κριτική λέγοντας: «Αποτελεί πρόκληση οι υπουργοί και ο πρωθυπουργός να αυτοθαυμάζονται ότι τάχα είχαν σχέδιο που λειτούργησε υποδειγματικά». Και σε άλλο σημείο: «Ο κ. Μητσοτάκης ας αναλάβει έστω και για πρώτη φορά στην πολιτική του καριέρα την πολιτική ευθύνη απέναντι στους πολίτες που είδαν τις περιουσίες και τα σπίτια τους να γίνονται στάχτη, αντί να κάνει καταδρομικές και απολύτως προστατευόμενες επισκέψεις στις οχτώ το πρωί, για να αποφύγει να τους συναντήσει». Σε υψηλούς τόνους ήταν και η δήλωση που έκανε η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, Φώφη Γεννηματά: «Το σύστημα πολιτικής προστασίας δοκιμάστηκε και για μία ακόμα φορά απέτυχε. Η κυβέρνηση δεν διαθέτει σχέδιο πρόληψης και άμεσης ανταπόκρισης. Είναι τραγικά καθυστερημένες οι αντιδράσεις των μηχανισμών, με αποτέλεσμα να χάνεται ο έλεγχος όπως έγινε χαρακτηριστικά χωρίς ανέμους στη Βαρυμπόμπη. Η επικοινωνιακή εικόνα πρωθυπουργού και υπουργών που αλληλοσυγχαίρονται δε μπορεί να κρύψει τις σοβαρές ευθύνες και τις ανεπάρκειές τους».
Την ίδια στιγμή ήταν πολλοί εκείνοι που περίμεναν την στιγμή που θα «πέσει η κυβέρνηση», εξαιτίας των λαθεμένων χειρισμών και της έντονης επικριτικής στάσης της αντιπολίτευσης. Ακόμα ένας παράγοντας που δεν συντελεί στην πρόοδο και εξέλιξη της χώρας. Προφανώς και έπρεπε να είχε χειριστεί διαφορετικά την κατάσταση ο Πρωθυπουργός, αλλά είναι επίσης ο υπεύθυνος της κατάστασης και όποια αλλαγή στην εξουσία θα έπρεπε να γίνει, ας γινόταν από εκείνον και όχι «πραξικοπηματικά».
Πάντα, λοιπόν, σε περιόδους κρίσεων δεν αναδεικνύεται μόνο η αναποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, αλλά και τα λάθη της αντιπολίτευσης που αργότερα με πιο ήρεμο μυαλό παρατηρούμε και υποδεικνύουμε τί θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, απαλλαγμένα από τα δικά τους λάθη και αμαρτίες, πρέπει να δράσουν συγκεντρωμένα χωρίς πολιτικές σκοπιμότητες και αντιμαχίες για το κοινό καλό. Φυσικά, τον πρώτο λόγο έχει η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός, ωστόσο, συνολικά η αντιπολίτευση θα πρέπει να βοηθάει, να είναι δίπλα, έτοιμη να δώσει ιδέες, να υποστηρίξει αλλά και να πάρει πρωτοβουλίες για την επίλυση των προβλημάτων. Μόνο κακό κάνει στην χώρα η αδιαφορία και η απόμακρη στάση της αντιπολιτευτικής δύναμης, δεν είναι δημοκρατικό να «πετάει το μπαλάκι» ο ένας στον άλλον, αποποιούμενοι των ευθυνών τους. Μία τέτοια συμπεριφορά δεν προωθεί την ιδανική εικόνα της χώρας στους Ευρωπαίους εταίρους.
Σε κάθε περίπτωση, όλοι οι πολιτικοί μεμονωμένα αλλά και συνολικά ως κόμματα, έχουν εκλεγεί για να δρουν με γνώμονα το συμφέρον κάθε πολίτη. Έτσι, λοιπόν, σε κρίσεις, σε δύσκολες περιόδους, θα πρέπει να δρουν ενωμένοι για το κοινό καλό που τόσο συχνά αναφέρουν και οι ίδιοι στις προγραμματικές δηλώσεις τους. Ας μην μείνει μόνο στα χαρτιά και ας γίνει πράξη. Χρόνος για αντιμαχίες και κοινοβουλευτικούς τσακωμούς δεν υπάρχει, είναι ώρα για υπεύθυνες συμπεριφορές. Η μηδενιστική, τελικά, πρόχειρη αντιπολίτευση κανέναν δεν ωφελεί. Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Οι εποχές αλλάζουν, χρειάζονται άλλες λέξεις, άλλες επιλογές. Ίσως και πρόσωπα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Πες μου την Αντιπολίτευσή σου, να σου πω ποιος (θα) είσαι», capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Πύρινα βέλη από την αντιπολίτευση», kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
