Της Μαρίας Κόλλια,
Από τις 26 Σεπτεμβρίου του 2021, η Ευρώπη αλλάζει καθοριστικά, καθώς η καγκελάριος Angela Merkel αποσύρεται από την πολιτική σκηνή της χώρας και κατ’ επέκταση από την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οποίας υπήρξε βασικό μέλος επί συναπτά έτη. Παρόλο που η επίσημη ανακοίνωση για την επικείμενη αποχώρησή της μετά την συμπλήρωση της 4ης θητείας της συνέβη τον Οκτώβριο του 2018, τώρα είναι η αποφασιστική στιγμή κατά την οποία καλείται να αναδειχθεί νέος καγκελάριος στις γερμανικές ομοσπονδιακές εκλογές. Ποιος, όμως, κρίνεται αρκετά αξιόλογος ώστε να αντικαταστήσει την “mutti” (= μητέρα), όπως την επονομάζει ο γερμανικός λαός;
Οι υποψηφιότητες ποικίλλουν. Ως άξιος διάδοχός της εσωκομματικά, στο κεντροδεξιό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDU), προάγεται ο Armin Laschet. Ο προαναφερθείς τελεί αυτή την περίοδο χρέη πρωθυπουργού στην περιοχή της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας. Επιλέχθηκε προσεκτικά έναντι του Markus Söder, του Βαυαρού πρωθυπουργού και επικεφαλής του αδερφού κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών, αυτού της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (Christlich-Soziale Union). Παρόλο που ο συγκεκριμένος υποψήφιος και οι ικανότητές του έχουν υποτιμηθεί σε μεγάλο βαθμό καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του στον πολιτικό στίβο, και παρά το γεγονός πως για πολλούς φαντάζει περισσότερο σαν δήμαρχος επαρχιακής πόλης παρά σαν εθνικός ηγέτης με την καλοσύνη που τον διακατέχει, μπορεί εύκολα να διαπιστωθεί πως ο ίδιος έχει κάνει ορθή διαχείριση του κόμματός του και των διαπροσωπικών επαφών του εντός αυτού για να κερδίσει την πρέπουσα υποστήριξη. Η παραπάνω κίνηση είναι σαφές δείγμα οξυδέρκειας και πολιτικής σκέψης. Βέβαια, πρέπει να αναφερθεί πως το 2020, ενώ όλη η υφήλιος ταλανιζόταν από την εμφάνιση και την άμεση εξάπλωση του φονικού ιού, ο Laschet άσκησε σοβαρές πιέσεις προς μια χαλάρωση των περιορισμών, κάτι που δεν είναι προς τιμήν του και τον έφερε σε ρήξη με την Merkel. Όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική, υποστηρίζει εμμέσως το καθεστώς του Assad στην εμφύλια σύρραξη στην Συρία, θέσεις που γενικώς οδηγούν στο συμπέρασμα πως η εξωτερική πολιτική δεν είναι και το δυνατότερό του χαρτί. Πάντως, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, οι πιθανότητες που έχει να κατακτήσει την θέση του καγκελάριου κυμαίνονται περίπου στο 25%.
Ως εκπρόσωπος του πολιτικού κόμματος των Πρασίνων είναι η μοναδική γυναίκα υποψήφια σε αυτή την αναμέτρηση για την καγκελαρία, η επονομαζόμενη Annalena Baerbock. Η νομικός και πολιτική επιστήμων από το Αννόβερο έχει εργασθεί για χρόνια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εκπροσωπώντας τους Πράσινους – ούσα μάλιστα και μέλος της ομοσπονδιακής βουλής εκπροσωπώντας το Βρανδεμβούργο ήδη από το 2013. Έχει τροποποιητικές βλέψεις προς την πολιτική και το «στάτους κβο» (status quo), υποστηρίζοντας ένθερμα με κάθε πιθανή ευκαιρία τόσο τα οικογενειακά όσο και τα περιβαλλοντικά θέματα στη γερμανική πολιτική σκηνή. Προφανώς είναι πάρα πολύ δύσκολο να αναδειχθεί ένα τέτοιο σχετικά πρωτοπόρο κόμμα στη γερμανική πολιτική ηγεσία μόνο του, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη πως ένα κόμμα με συντηρητική κατεύθυνση έχει κυριαρχήσει σε αυτόν τον χώρο επί 16(!) χρόνια. Είναι αλήθεια, όμως, πως η δυναμική του κόμματος αυτού είναι αυξανόμενη, και σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, είναι αρκετά πιθανό να σχηματισθεί συνασπισμός ανάμεσα στο συγκεκριμένο κόμμα και το κόμμα των χριστιανοδημοκρατών, γεγονός που προφανώς θα συνιστούσε τεράστια επιτυχία υπέρ του.
Ο τρίτος υποψήφιος και εκπρόσωπος του κεντροαριστερού κόμματος των Σοσιαλδημοκρατών είναι ο γνωστός Olaf Scholz. Αυτή την στιγμή τελεί χρέη ομοσπονδιακού υπουργού οικονομικών και αντικαγκελαρίου της Γερμανίας. Είναι σκόπιμο να αναφερθεί πως έχει αναλάβει ενεργό ρόλο στην πολιτική σκηνή ήδη από το 1998, καθώς έχει υπηρετήσει και στο πόστο του υπουργού κοινωνικών θεμάτων καθώς και σε αυτό του δημάρχου του Ανόβερου. Έχει επιβλέψει το οικονομικό πακέτο της τάξεως των 750 δισεκατομμυρίων, που δόθηκε από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση προς συμβολή και ενδυνάμωση των επιχειρήσεων και των εργαζομένων γενικότερα ώστε να κατορθώσουν να επιβιώσουν στη δύσκολη περίοδο της πανδημίας. Βάσει των παραπάνω δεδομένων, και συνδυαστικά με το γεγονός πως θεωρείται ευρέως ότι είχε ικανοποιητικές αποδόσεις στα οικονομικά εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού, θα επεδίωκε κανείς να είναι φαβορί για την συγκεκριμένη θέση. Αντιθέτως, όμως, πολλοί επικρίνουν την βαρετή, τεχνοκρατική εικόνα που επιδεικνύει και κρίνεται ως «δημοσιονομικά συντηρητικός», κάτι που αποτελεί σοβαρό κώλυμα στο να λάβει την υποστήριξη των ψηφοφόρων και του κόμματος.
Ο Christian Lindner από την άλλη πλευρά, στο Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας (FDP), υπολογίζεται πως έχει πιθανότητα εκλογής γύρω στο 9-11%. Ο συγκεκριμένος υποψήφιος, αν και είναι σχετικά νεαρός –στην ηλικία των 42 ετών–, μπορεί να θεωρηθεί πως προκάλεσε πολύ θετικές εντυπώσεις με την απόσυρσή του από τον συνασπισμό με τους Πράσινους και τα χριστιανοδημοκρατικά κόμματα το 2017 – ειδικά από την στιγμή που δήλωσε ότι: «είναι προτιμότερο να μην κυβερνάς από το να κυβερνάς εσφαλμένα». Η στόχευσή του αυτή την φορά είναι να κάνει τη Γερμανία «πιο μοντέρνα, πιο ψηφιακή και πιο ελεύθερη».
Μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτό, λοιπόν, πως η προκειμένη εκλογική αναμέτρηση είναι αρκετά σημαντική, εφόσον στο σύστημα της ομοσπονδιακής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας το αξίωμα του καγκελάριου είναι το ύψιστο. Οι εκλογές αυτές παίρνουν διαφορετική υπόσταση αυτή την χρονιά, αφού ένας πραγματικός κολοσσός της γερμανικής αλλά και ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής αποσύρεται. Ο επόμενος καγκελάριος –ή ο ενδεχόμενος συνασπισμός, αν προκύψει– θα πρέπει να φανεί αντάξιος των προσδοκιών του λαού και να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων της διεθνούς πραγματικότητας, ως οφείλει και ως έκανε η προκάτοχός του αξιώματος αυτού. Πλέον, μένει λίγος καιρός μέχρι να διαπιστώσουμε τα αποτελέσματα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Who are the rivals to lead Germany after Chancellor Merkel?, BBC News, διαθέσιμο εδώ
- How do Germany’s elections work?, The Economist, διαθέσιμο εδώ
- Who will succeed Angela Merkel?, The Economist, διαθέσιμο εδώ
- Armin Laschet: who is the man chosen to replace Angela Merkel?, theconversation.com, διαθέσιμο εδώ