Της Κατερίνας Κοντογιάννη,
Μία απροσδόκητη εξέλιξη πήραν οι εκλογές στην γειτονική Ισπανία. Με βάση τα νούμερα που δημοσιεύθηκαν μόλις χθες το βράδυ, το κόμμα των σοσιαλιστών του Πέδρο Σάντσεθ, εξασφάλισε αρχικά 123 έδρες από τις 176 έδρες που συνολικά απαιτούνται για συγκρότηση κυβέρνησης, συγκριτικά με τις 85 στις προηγούμενες εκλογές του 2016. Το PSOE επέτυχε καθαρή νίκη-την πρώτη του μετά από 11 χρόνια. Όμως, ο επικεφαλής της απερχόμενης κυβέρνησης που κατέλαβε την εξουσία προς κατάπληξη πολλών τον Ιούνιο, χάρη στην πρόταση μομφής εναντίον του συντηρητικού προκατόχου του Μαριάνο Ραχόι, απέχει ακόμα πολύ από την πλειοψηφία των συνολικών 176 εδρών.
Βέβαια, δεν ήταν η μόνη έκπληξη αυτή, καθώς, μετά από τέσσερις δεκαετίες οι φιλελεύθεροι με το κόμμα Ciudadanos (Πολίτες) του Άλμπερτ Ριβέρα σχεδόν ποτέ δεν απέσπασαν στις εκλογές στην Ισπανία τόσες έδρες, όσες τώρα, κάτι περισσότερο από τις διπλάσιες που είχαν καταλάβει το 2016 και έφταναν τις 23, την ώρα που στις εκλογές της Κυριακής ο αριθμός έφτασε τις 57.
Πολλοί, θα πρότειναν, εφόσον οι σοσιαλιστές του Σάντσεθ, δεν έχουν τον απαιτούμενο αριθμό εδρών, μια ενδεχόμενη “συμμαχία” με τους Πολίτες να ήταν τουλάχιστον ιδεολογικά μια “κεντρώα” λύση, καθώς θα ξεπερνιόταν κατά πολύ το 180, μαγικός αριθμός που χρειάζεται για πλειοψηφία. Βέβαια, αυτά είναι ουτοπικά σενάρια καθώς, πέρα από κάποιους φιλελεύθερους που μπορεί να ήταν υποστηριχτές αυτής της συμμαχίας και vice versa, ο Ριβέρα δήλωσε ότι το κόμμα του θα αναλάβει την ηγεσία της αντιπολίτευσης της χώρας, μετά τη νίκη του Σοσιαλιστικού Κόμματος, δηλώνοντας ότι: «Θα παρακολουθούμε στενά την κυβέρνηση του (ηγέτη των Σοσιαλιστών) Πέδρο Σάντσεθ και των Ποδέμος (…) Είμαστε τώρα επικεφαλής της αντιπολίτευσης». Δεν πρέπει να μεριμνούμε πώς ο Ριβέρα δεν δίστασε να συμμαχήσει με το Λαϊκό Κόμμα (PP, δεξιά) και ουσιαστικά να μην αγγίξει το ακροδεξιό-εθνικιστικό Vox, στην προσπάθειά του να χτυπήσουν τους Σοσιαλιστές.
Μία ακόμη (δυσάρεστη) έκπληξη είναι η παρουσία και της εθνικιστικής ακροδεξιάς στο Ισπανικό Κοινοβούλιο. Το ακροδεξιό κόμμα Vox κάνει την είσοδό του στην ισπανική εθνική αντιπροσωπεία, καθώς συγκέντρωσε το 10,26% των ψήφων (24 έδρες), συγκριτικά με το 0,2% του 2016. Γενικά, βλέπουμε στη Ευρωπαϊκή Ένωση μια αύξηση των υπερεθνικιστικών-ακροδεξιών κομμάτων και την συμμετοχή σε αυτά και ειδικά, στην συγκεκριμένη περίπτωση της Ισπανίας, η αύξηση αυτή οφείλεται στην άκρως τοξική ρητορική του έναντι των Καταλανών αυτονομιστών. Βέβαια, παρ’ όλη την αύξηση του ποσοστού, δεν υπήρξε η “έκρηξη” που υπολόγιζαν.
Όσον αφορά το Λαϊκό Κόμμα, έχασε μεγάλο μέρος της εκλογικής του βάσης, όπου πλέον μοιράστηκαν στους Πολίτες και το κόμμα Vox. Σε παρόμοιο κλίμα και στην αντίπερα πολιτικά όχθη, η συμμαχία Ενωμένη Αριστερά-Podemos, δεν τα πήγε και τόσο καλά χάνοντας σχεδόν 30 έδρες, προς τους Σοσιαλιστές, και υποχωρώντας στην τέταρτη θέση με 14%.
Η συμμετοχή υπολογίστηκε από το υπουργείο Εσωτερικών ότι ανήλθε στο 75,78%, που σημαίνει πως ήταν κατά περίπου 9,5% υψηλότερη από ό,τι το 2016, παρόλο που επρόκειτο για την τρίτη εκλογική αναμέτρηση που διεξήχθη στην Ισπανία μέσα σε λιγότερα από τέσσερα χρόνια. Τα αποτελέσματα βγήκαν, είδαμε μία κατάρρευση της κεντροδεξιάς-δεξιάς, μια εμφάνιση-όχι και τόσο έκπληξη της ακροδεξιάς και τελικά μια προτίμηση στο Σοσιαλιστικό Κόμμα. Το θέμα είναι τι γίνεται την επόμενη μέρα. Υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος προβλημάτων προς επίλυση μπροστά τους, από την κρίση στην Καταλονία -όπου οι αυτονομιστές ηγέτες αποπειράθηκαν να προχωρήσουν σε απόσχιση της επαρχίας το 2017 και θεωρήθηκε από τις μεγαλύτερες πολιτικές κρίσεις- ως τον τερματισμό του διαρκούς πολιτικού αδιεξόδου, από τη επιβράδυνση της οικονομίας ως την επίμονα υψηλή ανεργία.
