Της Κλειούς Κατσιμίχα,
1.000.000.000 – 251.000.000= 749.000.000
Θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει ανορθόδοξη μια αριθμητική πράξη για να αποτελέσει αφετηρία ενός άρθρου, πόσο μάλλον μιας σκέψης. Ο πρώτος αριθμός –εκείνος με τα πολλά μηδενικά- είναι το ποσό που συγκεντρώθηκε, και δίκαια, για την αναστήλωση του καθεδρικού ναού-αριστουργήματος της Παναγιάς των Παρισίων, η οποία καταστράφηκε στην φριχτή φωτιά του τελευταίου μήνα. Ο δεύτερος αριθμός –εκείνος με τα λιγότερα μηδενικά- είναι το ποσό για το οποίο απηύθυνε έκκληση ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, για την αναστήλωση της Μοζαμβίκης, η οποία καταστράφηκε στον φονικό τυφώνα Ιντάι το προηγούμενο δίμηνο. Ο απολογισμός του αριθμεί τους πάνω από 1000 νεκρούς συνδυαστικά σε Μοζαμβίκη και Ζιμπάμπουε. Και ενώ κανείς δεν θεωρεί λανθασμένη καμία από τις δύο δωρεές, είναι απορίας άξιον πως μια καταστροφή μπορεί να ακούγεται πιο ηχηρά από μια άλλη. Κυρίως όμως προκαλεί απορία το κριτήριο με το οποίο γίνονται οι εν λόγω δωρεές και γιατί αν και η πρώτη –δεν ζητήθηκε- συγκεντρώθηκε σε τόσο ελάχιστο χρόνο, ενώ η δεύτερη παρά την έκκληση του μεγαλύτερου διεθνούς οργανισμού αδυνατεί να συγκεντρωθεί εδώ και δύο μήνες.
Στο τελευταίο ρητορικό ερώτημα, θα μπορούσε να αποφανθεί κανείς πως με λογικά κριτήρια το ποσό θα έπρεπε να έχει συγκεντρωθεί μέχρι τώρα. Κάτι τέτοιο φυσικά και δεν συμβαίνει στην πραγματικότητα. Με το αναγκαίο ποσό να μην έχει συμπληρωθεί ακόμα, ώστε να ολοκληρωθεί η αποστολή έκτακτης βοήθειας του ΟΗΕ προς την χώρα για τρεις μήνες μετά την καταστροφή, η Μοζαμβίκη βρίσκεται σε μια πρωτοφανή κρίση. Μετρώντας αναρίθμητα διαλυμένα κτίρια, πολυάριθμους νεκρούς και αγνοούμενους, η αφρικανική χώρα γίνεται μάρτυρας μια επισιτιστικής κρίσης, που πλήττει τους κατοίκους της. Με το φαγητό και τα είδη πρώτης ανάγκης να είναι ελάχιστα και μερικούς να υποστηρίζουν πως ορισμένα παιδιά έχουν να δουν φαγητό βδομάδες, διεθνείς οργανισμοί και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις έσπευσαν να δράσουν στην περιοχή, ακόμα και μέσα στο μειωμένο τους «μπάτζετ». Φυσικά όμως σε μια φυσική καταστροφή και τις επιπτώσεις της, δεν μπορούμε να παραβλέπουμε τον παράγοντα άνθρωπο.
Σύμφωνα με πρόσφατες καταγγελίες, πολλοί κάτοικοι της περιοχής αναγκάστηκαν να καταβάλουν δικά τους χρηματικά ποσά, ενώ γυναίκες αναγκάστηκαν ακόμα και να πουλήσουν το κορμί τους –για ένα σακουλάκι ρύζι!- στις τοπικές αρχές, οι οποίες κρατούσαν τις λίστες με τα ονόματα των ανθρώπων που δικαιούνται την παροχή ειδών πρώτης ανάγκης. Με το πρόσχημα της μη αναγραφής τους στις σχετικές λίστες, οι τοπικοί ηγέτες, μερικοί εκ των οποίων ανήκαν πολιτικά και στο χρόνια κυβερνών κόμμα της χώρας FRELIMO, δε δίσταζαν να προσφέρουν σε μητέρες μικρών παιδιών που βρίσκονται πλέον υπό φριχτές συνθήκες διαβίωσης, ένα σακουλάκι ρύζι και ένα σακί αλεύρι με αντάλλαγμα σεξουαλικές χάρες. Ενώ λοιπόν τέτοια περιστατικά σημειώνονται σε τρεις χώρες που χτυπήθηκαν από τον τυφώνα (Μαλάουι, Μοζαμβίκη, Ζιμπάμπουε) και που υπολογίζεται πως τους κόστισε αθροιστικά περίπου 2.000.000.000 δολάρια, το μισό ποσό από αυτό έχει ήδη μαζευτεί για το Ευρωπαϊκό έργο τέχνης που καταστράφηκε.
Όλα αυτά συμβαίνουν παραμονή της «άφιξης» του κυκλώνα Κένεθ στην αφρικανική Μοζαμβίκη, ο οποίος και υπολογίζεται να είναι ο μεγαλύτερος που έχει σημειωθεί στην περιοχή μέχρι και σήμερα. Ενώ λοιπόν τόσο στην μία, όσο και στην άλλη προσπάθεια οι δωρεές κρίνονται απαραίτητες για δύο εντελώς διαφορετικούς λόγους –ιστορίας από τη μία και διαβίωσης από την άλλη- είναι σχεδόν συγκλονιστικό το μέγεθος της άγνοιας πάνω στο δεύτερο γεγονός. Και ενώ πραγματικά άξιζε να δοθούν τα χρήματα για την διάσωση του εμβληματικού κτιρίου, δεν άξιζε να δοθούν για την προστασία όσων ζωών επιβίωσαν του ακραίου καιρικού φαινομένου; Σίγουρα η προσφορά, όπου και αν κατευθύνεται και από όπου και αν προέρχεται, δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι κατακριτέα. Δεδομένης όμως τόσο της υπερβολής στην συγκέντρωση των δωρεών της μιας περίπτωσης, όσο και της επείγουσας ανάγκης που υπάρχει στην δεύτερη, δεν μπορεί κανείς παρά να απορήσει: ποια είναι πραγματικά η διεθνής συνείδηση πάνω στην ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια;