Της Άννας-Μαρίας Μακρή,
Η λίστα με τις γυναίκες που δολοφονήθηκαν εν μέσω πανδημίας, αυτή που ανταποκρίνεται μόνο στα στενά όρια της Ευρώπης, μεγαλώνει τρομακτικά. Η λίστα αυτή δεν περιλαμβάνει ονόματα επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, θυμάτων της πανδημίας που έχασαν την μάχη με τον ιό, είναι ονόματα γυναικών που νικήθηκαν από την πανδημία που σπέρνει ο ιός της πατριαρχίας, που «σπέρνει και θερίζει» η εξουσία που έχουν οι άνδρες πάνω στα σώματα και τις ζωές γυναικών.
Αντιμετωπίζοντας λοιπόν την πανδημία ως μια συνθήκη στην οποία διαχρονικές συμπεριφορές και πράξεις με την προέκταση του εγκλήματος εντάθηκαν και όχι ως το ψυχο-κοινωνικό αίτιο που δικαιολογεί από πλευράς περιστατικά κακοποίησης, σεξουαλικής παρενόχλησης και δολοφονιών γυναικών, μπορούμε να ανοίξουμε το ζήτημα των γυναικοκτονιών στην Ευρώπη. Ένα ζήτημα που εν τέλει ανοίγεται μόνο του ως κοινωνικό αντανακλαστικό τη στιγμή που η επικαιρότητα υπενθυμίζει στην κοινωνία πως οι γυναίκες σήμερα δολοφονούνται. Γυναίκες με όνομα και μια προσωπική ιστορία από πίσω που άλλοτε μας συγκλόνισε, κι άλλοτε μας θύμισε πως αυτός ο κόσμος για τις γυναίκες είναι ένα «παιχνίδι επιβίωσης». Σε αυτές τις γυναίκες λοιπόν θα μπορούσαμε και θα έπρεπε να αναφερθούμε με όνομα και επίθετο, όχι μόνο για να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη τους, αλλά για να επιβιώσουμε οι υπόλοιπες, σε μια κοινωνία που όλο προχωρά και όλο μένει πίσω.
Μιλώντας για την πανδημία και προσδιορίζοντας χρονικά τη συγκυρία που φέρνει την αύξηση του αριθμού εμφάνισης της πιο σκληρής πλευράς της πατριαρχίας, είμαστε σε θέση να πούμε πως όντως η πανδημία, τα συνεχή lockdown σε όλη την Ευρώπη, οι απαγορεύσεις και συνεπώς ο εγκλεισμός δεν έχει μόνο ένα πρόσωπο. Για κάποιους σημαίνει να υπομένουν μια όχι και τόσο ευχάριστη συνθήκη με σκοπό να προστατευθούν σύμφωνα πάντα με την κυβερνητική οδηγία από τον κορωνοϊό, για άλλες όμως σημαίνει να υπομένουν μια συνθήκη κακοποιητική με την προστασία και την διαφυγή από τον κίνδυνο να βρίσκεται εκτός του σπιτιού, μακριά από τον εγκλεισμό κι αυτόν που την κακοποιεί, δυνάμει δολοφόνο της. Σύμφωνα λοιπόν με τους πραγματικούς και αμείλικτους αριθμούς που μαρτυρούν την έκταση του προβλήματος σε πλήθος ευρωπαϊκών χωρών, μια γυναίκα δολοφονείται κάθε τρεις μέρες από τον πρώην ή τον νυν σύντροφό της, όπως για παράδειγμα στην Ισπανία.
Εν μέσω καραντίνας, οι κακοποιητικές συμπεριφορές αυξήθηκαν από τη στιγμή που τα θύματα εξωθήθηκαν λόγω της καθολικής απαγόρευσης κυκλοφορίας να συμβιώνουν έως και 24 ώρες το 24ωρο με τους κακοποιητές τους, με αυτό να σημαίνει πως η δυνατότητα των γυναικών αυτών να καταγγείλουν την κακοποίηση που δέχθηκαν και να ζητήσουν βοήθεια καθίσταται ακόμα πιο δύσκολη, παρατείνοντας μια συνθήκη βίας για γυναίκες που δεν είχαν κατορθώσει να απεγκλωβιστούν μέσα από ένα lockdown κακοποίησης.
Τα δεδομένα συνηγορούν στη δημιουργία ενός ακόμη συμπεράσματος, το οποίο συνθέτουν τόσο τα χαρακτηριστικά που παρουσιάζει η συμπεριφορά των θυτών όσο και η κοινωνική ζωή πριν και μετά τα lockdown. Βλέπουμε έτσι πως η περίοδος των απαγορεύσεων συνεπάγεται την αύξηση κυρίως των καταγγελιών γυναικών για κακοποίηση και η περίοδος μετά την σταδιακή άρση των περιορισμών να σημαίνει και την αύξηση των γυναικοκτονιών, κατά την περίοδο στην οποία αναφερόμαστε και η οποία μετρά λίγους μόνο μήνες. Η αντιστοίχιση αυτή έχει να κάνει κυρίως με το γεγονός πως το lockdown διαμορφώνει την τέλεια συνθήκη για την άσκηση «της βίας του ελέγχου», αυτό σημαίνει πως από τη στιγμή που λόγω των απαγορεύσεων δεν υπάρχει κοινωνική ζωή που να πυροδοτεί εντάσεις, δημιουργείται ένα αυστηρό καθεστώς ελέγχου και χειρισμού του θύματος. Η περίοδος μετά το lockdown φαίνεται να αποτελεί μια απελευθερωτική κατάσταση για τις γυναίκες. Απελευθέρωση από μια κακοποιητική και τοξική σχέση, μια απελευθέρωση που φαίνεται να πυροδότησε μετά την πανδημία τα περιστατικά έμφυλης βίας και γυναικοκτονιών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κορωνοϊός – Eυρώπη: Αύξηση παρουσιάζουν οι γυναικοκτονίες μετά την άρση των lockdown, CNN Greece, διαθέσιμο εδώ
- Αύξηση στις γυναικοκτονίες στην Ευρώπη μετά την άρση των lockdown, Εuronews, διαθέσιμο εδώ
