Του Κωνσταντίνου Σγούρα,
Κάπου στις θάλασσες της Άπω Ανατολής, ο φλεγόμενος Κινέζικος δράκος δείχνει τις φλόγες του στους γενναίους Ιάπωνες Σαμουράι. Τα δύο ιστορικά κράτη διακατέχονται από ισχυρό κώδικα τιμής που δεν τους επιτρέπει περιθώρια υποχώρησης. Οι βράχοι αυτοί ανήκουν στην πατρίδα. Σε ποια πατρίδα όμως, το αποφασίζει μόνο η ιστορία και πιο συγκεκριμένα η οργανωμένη βία που μέσα από την ταραχή και το χάος δημιουργεί μια νέα τάξη. Εάν ξεσπάσει πολεμικός Αρμαγεδών στην θάλασσα της Ανατολικής Ασίας, η καταστροφή θα είναι μεγάλη. Παρά τα πολλά προβλήματα που έχουν προκύψει μέχρι στιγμής, η διπλωματία φαίνεται να έχει αποτρέψει ναυτική σύγκρουση στον θαλάσσιο χώρο των νήσων Σενκάκου.
Οι Νήσοι Σενκάκου, ως άλλα Ίμια, αποτελούν μια διαχρονική αιτία σύγκρουσης στην θάλασσα της Άπω Ανατολής από τον 15ο και 16ο αιώνα με αυξανόμενη ένταση όμως από τα τέλη του 19ου αιώνα1. Αυτό που καθιστά την σύγκρουση επί των νήσων σοβαρό γεωπολιτικό κίνδυνο, είναι η στρατιωτική συμμαχία των ΗΠΑ-Ιαπωνίας και η συνεχώς αυξανόμενη στρατιωτική ισχύ της Κίνας.
Η Κίνα βλέπει την συμμαχία αυτή ως μία προσπάθεια των ΗΠΑ να εμποδίσει την εξάπλωση της Κινεζικής ναυτικής δύναμης στην θάλασσα της Ανατολικής Ασίας2. Τα συμφέροντα δύο μεγάλων δυνάμεων συγκρούονται επάνω στις πέτρες μία βραχονησίδας, ασήμαντης για τους μη εμπλεκόμενους. Για τους Ιάπωνες και του Κινέζους όμως, πέραν της γεωπολιτικής σημασίας, αυτές οι βραχονησίδες αντικατοπτρίζουν την ιερή υποχρέωση της υπεράσπισης της πατρίδας. Εκεί κανένας αέρας δεν παίρνει τις σημαίες, αλλά ποτισμένες με το αίμα των ηττημένων θάβονται στις ένδοξες σελίδες της ιστορίας μαζί με αυτούς που τις υπερασπίστηκαν.
Σε διπλωματικό επίπεδο, η διαμάχη επί των νήσων εμποδίζει την σταθερή εποικοδόμηση καλών σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών. Παρόλα αυτά, στην παρούσα φάση τα δύο κράτη θέτουν σταδιακά γερές βάσης αποκατάστασης των σχέσεων τους μέσω της οικονομικής διπλωματίας και της ενίσχυσης των εμπορικών συναλλαγών. Επίσης, φαίνεται πως οι δύο κυβερνήσεις εντέχνως έχουν υποβιβάσει το πρόβλημα επικοινωνιακά, αποφεύγοντας δημόσιες αναφορές επί του ζητήματος κατά την διάρκεια των επίσημων συσκέψεων τους.
Η Ιαπωνία ισχυρίζεται πως οι νήσοι είναι κομμάτι της νομαρχίας της Οκινάουα3 και ως εκ τούτου αποτελούν κομμάτι της Ιαπωνίας. Η Κίνα από την πλευρά της θεωρεί πως η Ιαπωνία έκλεψε τις νήσους από την Κίνα στο τέλος του Α΄ Σινοϊαπωνικού πολέμου το 1895.
Ένας τρίτος παίκτης, έρχεται να διεκδικήσει και αυτός την κυριαρχία των νήσων. Η Ταιβάν (Δημοκρατία της Κίνας) προβάλλει τον εαυτό της ως την μόνη νόμιμη κυβέρνηση της Κίνας και υποστηρίζει πως οι νήσοι είναι μέρος της δικής της γεωγραφικής περιοχής.
Η Κίνα (People’s Republic of China) από την πλευρά της υποστηρίζει πως η Ταιβάν ανήκει στην εθνική κυριαρχία της Κίνας και ως εκ τούτου, οι νήσοι ανήκουν στην δική της εθνική κυριαρχία.
Η πολυπλοκότητα της διαμάχης είναι πασιφανής, αφού περισσότερα από δύο κράτη προβάλλονται ως νόμιμοι κάτοχοι των νήσων. Για να γίνει μία ορθή γεωπολιτική ανάλυση του ζητήματος επιβάλλεται να ορίσουμε τα “κράτη-πρωταγωνιστές”. Αυτά είναι δύο: Κίνα & ΗΠΑ
Η διαμάχη επί των νήσων, ουσιαστικά αναζωπυρώθηκε από την μεγάλη οικονομική και στρατιωτική ανάπτυξη της Κίνας, η οποία αυξάνει την ναυτική της ισχύ τα τελευταία 30 έτη βάση στρατηγικού σχεδιασμού. Η ανατολική θάλασσα της Κίνας είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση της αμυντικής της στρατηγικής και ο Ειρηνικός Ωκεανός καθίσταται πλέον πύλη επέκτασης της. Στην απέναντι όχθη του Ειρηνικού Ωκεανού βρίσκεται ο ισχυρότερος ανταγωνιστής της, οι ΗΠΑ.
Το αμυντικό δόγμα ΗΠΑ-Ιαπωνίας εμποδίζει την επέκταση του Κινέζικου δράκου στην Άπω Ανατολή. Για να κάνουμε ένα γεωπολιτικό συσχετισμό, ο Ειρηνικός Ωκεανός είναι εξίσου σημαντικός για την ασφάλεια της Κίνας όσο είναι τα Βαλκάνια για την Ρωσία. Τα Βαλκάνια είναι τα έμμεσα σύνορα μεταξύ του Αμερικανικού ΝΑΤΟ και της Ρωσίας.
Και κάπου εδώ ξεκινάει η σύντομη ιστορία περί των Ιμίων, του Αιγαίου Πελάγους, του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας:
Στο Αιγαίο Πέλαγος η διαμάχη μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας έχει επίσης ιστορικό βάθος. Το γεγονός πως και τα δύο κράτη αποτελούν μέλη της κοινής στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ είναι ουσιαστικά ο λόγος της ‘’γκριζοποίησεις’’ των Ιμίων. Οι ΗΠΑ δεν θα διακινδυνεύσουν την ισορροπία της συμμαχίας εξαιτίας μίας διένεξης συμμάχων επί μερικών βραχονησίδων, εφόσον το φλέγον ζήτημα του ΝΑΤΟ είναι η αντιμετώπιση της Ρωσίας και της Κίνας.
Στα μάτια των ξένων, η διαμάχη μεταξύ δύο συμμαχικών περιφερειακών δυνάμεων είναι ένας παιδικός τσακωμός την ώρα του φαγητού. Ο γονέας με το όνομα ΗΠΑ έρχεται να βάλει τα άτακτα παιδάκια σε τάξη. Τόσο απλά.
Η Τουρκία είναι ο δεύτερος πολυπληθέστερος στρατός του ΝΑΤΟ4 . Η Ελλάδα αποτελεί σημαντικό στρατιωτικό σύμμαχο λόγο της γεωπολιτικής της θέσης και της πολιτικής της σταθερότητας5.
Πλέον, όπως όλα δείχνουν, η Τουρκία απομακρύνεται σταθερά από την Δύση και συγκεκριμένα από την αγκαλιά του Αμερικανικού ΝΑΤΟ προστρέχοντας στο στρατόπεδο της Ρωσίας6 . Στην περίπτωση που στο μέλλον η Τουρκία φύγει από το ΝΑΤΟ, τότε το Αιγαίο θα καταστεί άμεσο γεωγραφικό σημείο σύγκρουσης μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας. Αυτό που συμβαίνει δηλαδή εδώ και καιρό στα Ανατολικά Βαλκάνια όπου το ΝΑΤΟ προσπαθεί να εξαπλωθεί και η Ρωσία να σταματήσει την εξάπλωση αυτή άμεσα ή έμμεσα, διότι θεωρεί πως η ασφάλειας της απειλείται από την διείσδυση της Αμερικής στην εγγύς γειτονιά της. Ουσιαστικά, πρόκειται περί στρατηγικών κινήσεων επάνω στην γεωπολιτική σκακιέρα του πλανήτη. Οι μεγάλες δυνάμεις τοποθετούν τις πολεμικές τους μηχανές σε σημεία σύγκρουσης. Το ματς είναι έτοιμο να ξεκινήσει. Ποια θα είναι η αφορμή;
Οι αφορμές πολέμου είναι πολλές. Το περιοδικό Βusiness Ιnsider έχει συγκαταλέξει τα Σενκάκου και τα Ίμια στις 18 ‘’θερμότερες’’ βραχονησίδες του πλανήτη7. Ασχέτως το πως θα εξελιχθεί η διεθνής γεωπολιτική σκακιέρα, είναι προφανές πως οι μεγάλες δυνάμεις προετοιμάζονται για πιθανή σύγκρουση μεγάλης κλίμακας. Εάν αυτό δεν συμβεί, τότε θα μιλάμε για την ιστορική επιτυχία της διπλωματίας. Ίσως και για το τέλος της ιστορίας, όπως έλεγαν κάποιοι θεωρητικοί των Διεθνών Σχέσεων μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και την απόλυτη επικράτησή των ΗΠΑ! Ο πόλεμος είναι εργαλείο εξωτερικής πολιτικής. Θα ξεκινήσει όταν οι συγκυρίες είναι προς το συμφέρον του ισχυρότερου!
Ο θεός Άρης χαμογελά πάνω από τους θνητούς βλέποντας τον αγαπημένο του πόλεμο να πλησιάζει. Οι άνθρωποι μέσα στην ψευδαίσθηση της καθημερινότητας τους, συνεχίζουν τον ύπνο τους. Καμπάνες πολέμου χτυπούν, μα οι ήχοι γίνονται κατανοητοί μόνο από τους μυημένους μελετητές της ιστορίας.
“ΠΟΛΕΜΟΣ ΠΑΝΤΩΝ ΜΕΝ ΠΑΤΗΡ ΕΣΤΙ, ΠΑΝΤΩΝ ΔΕ ΒΑΣΙΛΕΥΣ”
Γεννήθηκε το 1992 στην Πάτρα. Από το 2009 ζει στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας με την οικογένεια του. Είναι ενεργό μέλος της ελληνικής παροικίας, όπως επίσης και της φοιτητικής κοινότητας της Νέας Νότιας Ουαλίας. Ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τα εθνικά ζητήματα της Ελλάδος και για γεωπολιτικές εξελίξεις που αφορούν την παγκόσμια σταθερότητα και ειρήνη. Είναι κάτοχος διπλώματος Διοίκησης Επιχειρήσεων, ενώ βρίσκεται στο 4ο έτος του πτυχίου Πολιτικών Επιστημών στο Macquarie University. Κατά την διάρκεια της πρακτικής του εξάσκησης για το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδος, υπήρξε Εκτελεστικός Βοηθός στο Γραφείο της Ελληνίδας Επιτρόπου Εμπορίου στο Γενικό Προξενείο της Ελλάδος του Σίδνεϋ, επί καθηκόντων που περιλάμβαναν την Αυστραλία και την Νέα Ζηλανδία.
