Της Ελευθερίας Κουράση,
Το καλοκαίρι έφτασε, η εξάπλωση του κορωνοϊού βρίσκεται υπό έλεγχο στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες και οι εμβολιασμοί προχωρούν με γοργούς ρυθμούς στο μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού. Οι σκληροί περιορισμοί της καραντίνας έχουν υποχωρήσει και οι περισσότεροι Ευρωπαίοι κάνουμε σχέδια για τις θερινές μας διακοπές. Το ψηφιακό πιστοποιητικό COVID-19 υπόσχεται μετακινήσεις ασφαλείς και γρήγορες εντός των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ελλάδα, ως ένας κατεξοχήν καλοκαιρινός προορισμός που δέχεται κάθε χρόνο εκατομμύρια τουρίστες από όλον τον κόσμο, ήταν η εμπνεύστρια αυτού του πιστοποιητικού. Στόχος της ελληνικής κυβέρνησης είναι να εξασφαλίσει τη λιγότερο δυνατή εξάπλωση του ιού στην ενδοχώρα και να αποφύγει ένα νέο κύμα πανδημίας τον Σεπτέμβριο. Την Παρασκευή 28 Μαΐου πραγματοποιήθηκε στο κτίριο του Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας η παρουσίαση αυτής της νέας δυνατότητας από τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκο Πιερρακάκη. Παρόντες ήταν ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Μαργαρίτης Σχοινάς.
Τι ακριβώς είναι όμως αυτό το πιστοποιητικό;
Η επίσημη ονομασία του είναι “EU digital Covid certificate” και συχνά το συναντάμε και ως «πράσινο πιστοποιητικό». Πρόκειται για μία ψηφιακή βάση δεδομένων στην οποία υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης και αναγράφεται το ιστορικό του κάθε πολίτη – δηλαδή αν έχει εμβολιαστεί ή υποβληθεί σε rapid test ή αν έχει υπάρξει φορέας του COVID-19 στο παρελθόν. Η έκδοσή του γίνεται μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πλατφόρμας (gov.gr) με την χρήση είτε του ΑΜΚΑ είτε των προσωπικών κωδικών πρόσβασης στο Taxisnet. Ακόμη περιλαμβάνει έναν κωδικό QR με ψηφιακή υπογραφή για να διασφαλίζεται η γνησιότητά της από ενδεχόμενες πλαστογραφίες.
Το πράσινο πιστοποιητικό υιοθετήθηκε από όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), καθώς και από την Ισλανδία, Νορβηγία, Ελβετία και Λιχτενστάιν. Η Μεγάλη Βρετανία, από ό,τι φαίνεται, δεν είναι καθόλου θετική σχετικά με τα λεγόμενα «διαβατήρια εμβολιασμού», καθώς «ανακύπτουν νομικά και ηθικά ζητήματα για την χώρα» όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον. Από την άλλη, ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, είναι ενθουσιασμένος με αυτήν την νέα πρακτική και εύχεται να δοθεί και στους πολίτες των Η.Π.Α. η δυνατότητα απόκτησης ψηφιακού πιστοποιητικού, σε περίπτωση που θέλουν να επισκεφτούν την «γηραιά» ήπειρο!
Οι αρχές της κάθε χώρας ελέγχουν τους ταξιδιώτες -πριν εισέλθουν στο εσωτερικό- αν έχουν εμβολιαστεί κατά του κορωνοϊού ή έχουν υποβληθεί πρόσφατα σε διαδικασία ταχέων μοριακών ελέγχων (rapid test) ή μοριακής μεθόδου ανάλυσης (PCR test) ή, τέλος, αν έχουν νοσήσει από τον COVID-19. Για να γίνει δεκτή η έλευσή τους στη χώρα, πρέπει το αποτέλεσμα του test να είναι αρνητικό, να έχουν αναρρώσει από την νόσο σε περίπτωση που ήταν ασθενείς και να έχουν κάνει οποιοδήποτε εμβόλιο από εκείνα, όμως, που έχουν εγκριθεί από την Ε.Ε. Επομένως, πολίτες που έχουν κάνει το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V, στο οποίο δεν έχει δοθεί ακόμα άδεια κυκλοφορίας εντός της Ένωσης, ίσως δεν θα αναγνωριστούν ως εμβολιασμένοι (!)
Το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID εκδίδεται δωρεάν σε ψηφιακή μορφή και μπορεί βέβαια να εκτυπωθεί. Το κείμενο πρέπει να είναι γραμμένο στην εθνική γλώσσα της κάθε χώρας αλλά και στα αγγλικά για να αναγνωρίζεται σε όλη την ευρωπαϊκή επικράτεια. Πρώτα εκδίδεται μέσω του gov.gr και έπειτα από λίγες ημέρες μπορεί να εκδοθεί και μέσω του Κέντρου Εξυπηρέτησης Πελατών (Κ.Ε.Π.). Υπεύθυνες για την έκδοση του εν λόγω πιστοποιητικού είναι οι εθνικές αρχές κάθε κράτους και όχι ιδιωτικοί φορείς.
Το πιστοποιητικό θα τεθεί σε εφαρμογή σε όλη την ένωση την 1η Ιουλίου 2021. Ωστόσο, η Ελλάδα είναι ήδη έτοιμη να προβεί σε αυτήν την πρακτική, καθώς στις 30 Μαΐου εξέδωσε Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με την οποία νομιμοποιεί και επισημοποιεί την εφαρμογή της.
Με το άκουσμα αυτών των ειδήσεων πολύς κόσμος εξέφρασε την ανησυχία του: «Χωρίς αυτό δεν μπορώ να μετακινηθώ από χώρα σε χώρα;». Την καθησυχαστική απάντηση έδωσε ο Έλληνας Πρωθυπουργός χαρακτηρίζοντας το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό ως «μία λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας» η οποία θα καταστήσει τα ταξίδια πολύ ευκολότερα, κυρίως τους θερινούς μήνες. Στην ουσία, αυτή η νέα πρακτική για τις μετακινήσεις έχει ως στόχο να διευκολύνει και ενισχύσει την ελεύθερη κυκλοφορία στα πλαίσια της Ένωσης και σε καμία περίπτωση δε θα αποτελεί προϋπόθεση αυτής! Οπότε δεν εξαναγκάζεται κανένας πολίτης να προβεί στην χρήση του πράσινου πιστοποιητικού.
Ο Σαρλ Μισέλ, εκπροσωπώντας την Ένωση στο σύνολό της, επεσήμανε ότι η δημιουργία του ψηφιακού πιστοποιητικού αποτελεί μεγάλο επίτευγμα για την Ευρώπη και έκρινε αναγκαία τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών για να αντιμετωπισθεί η υγειονομική κρίση. Από την άλλη, ο Μαργαρίτης Σχοινάς, από την οπτική του ως Αντιπρόεδρος της Ε.Ε., εξέφρασε τις αισιόδοξες σκέψεις του για την πορεία της Ελλάδας όσον αφορά την διαχείριση της πανδημίας και εξήρε τις ενέργειες του Πρωθυπουργού σχετικά με την άμεση οργάνωση της ελληνικής πλατφόρμας για τα πιστοποιητικά!
Μήπως αυτή η νέα πρακτική για τις μετακινήσεις των πολιτών καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα;
Είναι γεγονός ότι εδώ και ενάμιση χρόνο, κατά τον οποίο έχει «εισβάλει» στη ζωή μας ο κορονοϊός, πολίτες σε όλον τον κόσμο έχουμε στερηθεί βασικές ελευθερίες και δικαιώματα. Όμως, αυτοί οι περιορισμοί είναι νόμιμοι, καθώς υπερτερεί όλων των δικαιωμάτων το απόλυτο δικαίωμα της δημόσιας υγείας και της ζωής! Στην προκειμένη περίπτωση, τα πιστοποιητικά για τις μετακινήσεις δεν αντιβαίνουν σε κανένα σύνταγμα ή στην ΕΣΔΑ (Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου), καθώς δεν είναι υποχρεωτικά, απλώς συμβάλλουν στη διευκόλυνση των ταξιδιών και ταυτόχρονα στην πάταξη της πανδημίας. Επιπλέον, αξίζει να τονισθεί ότι αυτή η πιστοποίηση δεν εξαναγκάζει κανένα πολίτη να εμβολιαστεί χωρίς τη βούλησή του, αφού παρέχει τη δυνατότητα της μετακίνησης έχοντας μόνο υποβληθεί σε κατάλληλα tests (rapid, μοριακό κλπ.)
Εν κατακλείδι, το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό αποτελεί όντως ένα μεγάλο επίτευγμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο υλοποιήθηκε κατόπιν πρότασης της Ελλάδας. Θα διευκολύνει, σίγουρα, πολλούς Ευρωπαίους πολίτες στη μετακίνησή τους, επιτρέποντας παράλληλα και στα κράτη να έχουν καλύτερη εποπτεία πάνω στη διαχείριση της πανδημίας. Το πιστοποιητικό αυτό θα αποβεί σίγουρα σωτήριο για μία χώρα σαν τη δική μας, της οποίας ένα μεγάλο μέρος της οικονομίας της ερείδεται στον τουρισμό!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πράσινο πιστοποιητικό: «Διαβατήριο ελευθερίας» για κοινωνία, οικονομία, τουρισμό, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πράσινο πιστοποιητικό εμβολιασμού: Σε ισχύ από τις 31 Μαΐου – Ολα όσα πρέπει να ξέρετε, Έθνος, διαθέσιμο εδώ
- Passeport sanitaire européen : disponible dès le 1er juillet pour voyager cet été, obligatoire pour les enfants ?, linternaute.com, διαθέσιμο εδώ
- COVID-19: Ψηφιακά πράσινα πιστοποιητικά, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαθέσιμο εδώ
