Της Καλλιόπης Τσιπλαντώνη,
Η μετάβαση του Νεπάλ στη δημοκρατία το 2008, όταν δηλαδή διαλύθηκε η μοναρχία, ήταν εύθραυστη και ταραχώδης. Έκτοτε, τα πολιτικά κόμματα βρίσκονται σε σθεναρή αντιπαράθεση, ειδικά μετά την απόφαση του Κ.Ρ. Sharma Oli, Πρωθυπουργού της χώρας, ο οποίος διοικούσε την πλειοψηφία σχεδόν των δύο τρίτων στο Κοινοβούλιο, να διαλύσει την κατώτερη Βουλή τον Δεκέμβριο, μετά από διαφωνίες εντός του συνασπισμού του. Αμέσως, ξέσπασαν εκτενείς διαμαρτυρίες και, καθώς η κρίση εντεινόταν, η Ινδία και η Κίνα, προσπαθώντας η καθεμία να τραβήξει το Νεπάλ στη σφαίρα επιρροής της, έστειλαν απεσταλμένους να ασκήσουν πίεση για την επίλυση του θέματος. Τον Φεβρουάριο, το Ανώτατο Δικαστήριο απεφάνθη ότι ο Πρωθυπουργός είχε υπερβεί τις εξουσίες του και διέταξε την αποκατάσταση του Κοινοβουλίου. Η εν λόγω απόφαση έθεσε τον Πρωθυπουργό στη δυσάρεστη θέση να καλέσει σε ψήφο εμπιστοσύνης.
Όπως ήταν αναμενόμενο, έχασε αυτήν την ψήφο. Ωστόσο, η Πρόεδρος, Bidya Devi Bhandari, τού ανέθεσε να συνεχίσει να ηγείται της κυβέρνησης ως επικεφαλής του μεγαλύτερου κόμματος, με την προσδοκία ότι θα μπορούσε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία εντός 30 ημερών. Την Παρασκευή, όμως, ο ίδιος προέβη στη διάλυση του Κοινοβουλίου, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες εκλογές. Αυτή είναι, μάλιστα, η δεύτερη φορά μέσα σε πέντε μήνες που διαλύεται το Κοινοβούλιο, προκαλώντας έτσι μία πολιτική κρίση άνευ προηγουμένου στη χώρα των Ιμαλαΐων, η οποία παλεύει με ένα καταστροφικό ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19.
Η Πρόεδρος Bhandari ανακοίνωσε την απόφαση αυτή, λέγοντας ότι θα διεξαχθούν νέες εκλογές τον Νοέμβριο, καθώς ο Πρωθυπουργός Κ.Ρ. Sharma Oli και άλλες ομάδες της αντιπολίτευσης προσπαθούν ανεπιτυχώς για εβδομάδες να σχηματίσουν κυβέρνηση. Οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης εξέφρασαν μεγάλη έκπληξη, εμφανώς φοβισμένοι από την πιθανότητα προγραμματισμού εκλογών, ενώ ο κορωνοϊός προκαλεί όλεθρο. Ο Prakash Sharan Mahat, ηγέτης της αντιπολίτευσης, δήλωσε ότι το Νεπάλ μπορεί να μην είναι σε θέση να διοργανώσει μεγάλες συγκεντρώσεις λόγω του κορωνοϊού, αλλά τέτοιου είδους αντισυνταγματικές και αντιδημοκρατικές πράξεις θα αμφισβητηθούν στο δικαστήριο και θα γίνουν πολιτικές εκστρατείες σε ολόκληρη τη χώρα. Συνολικά, έχουν αναφερθεί περίπου μισό εκατομμύριο μολύνσεις από τον ιό και 6.000 θάνατοι. Δυστυχώς, οι άνθρωποι πεθαίνουν χωρίς να πάρουν οξυγόνο και θεραπεία σε εγκαταστάσεις υγείας κι ένας ακόμη εφιάλτης, πολιτικός αυτή τη φορά, μόλις ξεκινάει.
Το Νεπάλ, ένα φτωχό έθνος 30 εκατομμυρίων που συνορεύει με την Ινδία, καταγράφει περίπου 7.000 νέα κρούσματα την ημέρα και λαμβάνοντας υπόψιν ότι τα τεστ είναι περιορισμένα, οι ειδικοί εύλογα ισχυρίζονται ότι αυτό είναι ένα σημαντικό ποσοστό. Οι υγειονομικές υποδομές του κράτους βρίσκονται υπό κατάρρευση, με πολυάριθμους ανθρώπους να πεθαίνουν σε διαδρόμους και αυλές νοσοκομείων, σε όσα τουλάχιστον φιλοξενούνται οι νοσούντες, αφού ορισμένα εξ αυτών έχουν πλέον σταματήσει να δέχονται νέους ασθενείς. Μάλιστα, το κεντρικό νοσοκομείο του Νεπάλ δήλωσε ότι δέχτηκε λιγότερους ασθενείς από την πραγματική χωρητικότητά του, εισάγοντας μόνο 144 ασθενείς αντί 200, εξαιτίας των διακοπών στην παροχή οξυγόνου. Τις τελευταίες εβδομάδες, ιατρική βοήθεια, συμπεριλαμβανομένων των φιαλών οξυγόνου, έφτασε από όλο τον κόσμο, αλλά αξιωματούχοι διαπιστώνουν πως οι ελλείψεις είναι τόσο μεγάλες, που ακόμη κι αυτή η πολύτιμη βοήθεια δεν φτάνει για να καλύψει τις ανάγκες.
Επιπλέον, οι εμπειρογνώμονες στον τομέα της υγείας στο Νεπάλ είχαν προειδοποιήσει τον Μάρτιο για τον κίνδυνο μίας πιο θανατηφόρας παραλλαγής του κορωνοϊού που εισέρχεται μέσω της Ινδίας. Ωστόσο, κανένα μέτρο δε λήφθηκε, ούτως ώστε να διακοπούν προσωρινά οι μετακινήσεις μεταξύ των δύο χωρών, προκειμένου να προστατευτεί το εύθραυστο Νεπάλ. Εν τω μεταξύ, ο Πρωθυπουργός Oli άρχισε να προτείνει μη επικυρωμένα φυτικά φάρμακα, ισχυριζόμενος ότι οι γηγενείς της χώρας έχουν καλύτερη ανοσία και μπορούν να αντέξουν στον ιό. «Ακόμη και τα εμβόλια δεν μπορούν να εγγυηθούν 100% προστασία», προσθέτει ο Πρωθυπουργός. Έτσι, λέγεται ότι οι αβάσιμες αυτές θεραπείες και οι παρατηρήσεις του Oli, χωρίς ίχνος ανησυχίας σχετικά με το ανοσοποιητικό σύστημα των πολιτών, παραπλάνησαν τους τελευταίους, με αποτέλεσμα να μην υπολογίζουν την επικινδυνότητα του ιού. Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημανθεί ότι η χώρα έχει εμβολιάσει μόλις δύο εκατομμύρια κατοίκους, κυρίως τους εργαζομένους της πρώτης γραμμής, από τις 27 Ιανουαρίου, ημέρα που ξεκίνησε το εμβολιαστικό πρόγραμμα, μέχρι και σήμερα.
Εστιάζοντας στον αναποτελεσματικό χειρισμό της κατάστασης του κορωνοϊού από την κυβέρνηση, ο πρώην Υπουργός Mani Chandra Thapa, δήλωσε ότι όλα τα πολιτικά κόμματα θα πρέπει να κατηγορηθούν, διότι αναλώνονται στα παιχνίδια εξουσίας αντί να φροντίζουν για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Συγκεκριμένα, ανέφερε: «Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να εργαστεί πιο αποτελεσματικά. Αλλά μην ξεχνάμε ότι και τα άλλα κόμματα δημιουργούσαν εμπόδια, προσπαθώντας να εκδιώξουν την κυβέρνηση εν μέσω πανδημίας. Επομένως, όλοι μας πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη και να προχωρήσουμε για την καταπολέμηση του ιού». Επίσης, ομάδες της αντιπολίτευσης κατηγόρησαν την Πρόεδρο, της οποίας ο ρόλος είναι σε μεγάλο βαθμό τελετουργικός, ότι ευνόησε τον Πρωθυπουργό, διαλύοντας το Κοινοβούλιο, σε μία περίοδο όπου η αντιπολίτευση είχε συγκεντρώσει αρκετές ψήφους ώστε να τον αντικαταστήσει, ισχυρισμός που φυσικά δεν μπορεί να επαληθευτεί.
Συνοψίζοντας, το Νεπάλ βρίσκεται μπροστά σε ένα μεγάλο αδιέξοδο. Η αντιπολίτευση επιδιώκει να εκτοπίσει τον Oli, έχοντας συγκεντρώσει ήδη αρκετές ψήφους για την ανακήρυξη του Sher Bahadur Deuba ως νέου Πρωθυπουργού της, ενώ η κυβέρνηση και οι υποστηρικτές της πασχίζουν με κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο να εδραιωθούν άπαξ στην εξουσία. Παράλληλα, τη δεδομένη χρονική στιγμή, η χώρα πλήττεται σφοδρά από ένα νέο θανατηφόρο κύμα της πανδημίας Covid-19, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την ορθότητα της απόφασης για τον προγραμματισμό νέων εκλογών τον Νοέμβριο του 2021.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Nepal calls new elections amid worsening Covid outbreak, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Nepal president dissolves parliament, new election in November, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- As COVID wave rages in Nepal, hospitals run out of beds, oxygen, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
