Του Δημοσθένη Καμσή,
Τα τελευταία, και όχι μόνο χρόνια, στην αστική ζούγκλα της Αθήνας έχουν παρατηρηθεί κάποιες συμπεριφορικές αναταράξεις που πραγματικά μόνο προβληματισμό μπορούν να προκαλέσουν. Όχι μόνο στο κομμάτι των κοινωνικών ανισοτήτων, όπου η αδικία, η κακομεταχείριση ανθρώπων και οι κοινωνικοί αποκλεισμοί έχουν δώσει βροντερό παρόν, αλλά και στο κομμάτι όπου φαίνεται να υπάρχει έλλειψη μίας σημαντικής λέξης. Της ανθρωπιάς… Άραγε ο μέσος άνθρωπος γνωρίζει την σημασία αυτού του όρου;Γνωρίζει με τι συνεπάγεται και τι κανόνες υπάρχουν πίσω από αυτήν; Γιατί η συμπεριφορά του μέσου Έλληνα κάνει διακρίσεις; Γιατί προτιμάει να προσφέρει αλληλεγγύη και βοήθεια μόνο σε ανθρώπους ”ομοίους του” και να δικαιολογεί μόνο αυτούς; Και λέγοντας ομοίους εννοώ, ανθρώπους από την ίδια εθνικότητα,θρησκεία κτλ. Σε αυτές τις ερωτήσεις η απάντηση μου δυστυχώς είναι μία: ο σύγχρονος Έλληνας έχει αρχίσει και ξεχνάει τι θα πει ανθρωπιά…. Πάμε να αναφερθούμε σε ένα τρανό χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Η περίπτωση του Ζακ Κωστόπουλου:
Γνωρίζω ότι έχει περάσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα από όταν το συγκεκριμένο γεγονός έλαβε χώρα, και ότι άργησα να γράψω για αυτό, αλλά θέλω να εκφράσω αρκετές σκέψεις μου, που τις φύλαγα μέσα μου,όλο αυτό το διάστημα.
Προσωπικά δεν έχω παρακολουθήσει ξανά παρόμοια περίπτωση με την παρακάτω.Όχι μόνο όσον αφορά τα πραγματικά της γεγονότα αλλά και ως προς το πως εξελίχθηκε και ”μαγειρεύτηκε” σε πολλές μορφές από τα ΜΜΕ τα οποία προσπάθησαν με όλες τους τις δυνάμεις- και εν τέλει τα κατάφεραν- να ”αλλάξουν” την όλη ιστορία και τα δεδομένα της υπόθεσης. Αυτό βέβαια, είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξουν ορισμένες λανθασμένες αντιδράσεις από το τηλεοπτικό κοινό, οι οποίες κατέληξαν να είναι και ”ακραίες”.
Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, η τηλεόραση αμέσως μετά το συμβάν παρουσίασε τον Ζακ Κωστόπουλο ως έναν ληστή, οπλισμένο με μαχαίρι, να εισέρχεται σε ένα κοσμηματοπωλείο στην Ομόνοια, επιδιώκοντας να ληστέψει. Αυτός, όμως απέτυχε, έπειτα κλειδώθηκε μέσα στο μαγαζί από το σύστημα ασφαλείας, έσπασε ο ίδιος κάτι τζάμια για να απελευθερωθεί και στην συνέχεια στην προσπάθεια να βγει από το μαγαζί,δέχθηκε κάποιες κλωτσιές από τον κοσμηματοπώλη και έναν άλλον παρατηρητή,οι οποίες τον τραυμάτισαν θανάσιμα…
Τα κανάλια μάλιστα δεν στάθηκαν μόνο σε αυτά, αφού λίγο αργότερα παρουσίασαν και ένα βίντεο το οποίο τραβήχτηκε από μία κάμερα που ήταν απέναντι, να δείχνει τον ”δράστη” να εισέρχεται στο μαγαζί, ύστερα από λίγο τον κοσμηματοπώλη να βγαίνει ”τρομοκρατημένος” από αυτό και στην συνέχεια τον Ζακ να προσπαθεί να απεγκλωβιστεί ,σπάζοντας την βιτρίνα του καταστήματος προσπαθώντας να εξέλθει, και στην συνέχεια να δέχεται κάποιες κλωτσιές από τον κοσμηματοπώλη και έναν ακόμα ”συνάνθρωπό” μας ο οποίος βρισκόταν εκεί.
Ο κόσμος λοιπόν αυτά άκουσε και είδε και έπειτα έβγαλε μία ”καλοζυγισμένη” γνώμη με αποτέλεσμα οι περισσότερες απόψεις να είχαν ως εξής:”Καλά να πάθει, του άξιζε, τα θελε και τα πάθε επειδή ήταν ληστής”. Μία μικρότερη μερίδα κόσμου είπε τα εξής “εντάξει ληστής ήταν έπρεπε να τιμωρηθεί, άλλα όχι και να τον σκοτώσουν”. Κάποιοι άλλοι τόνισαν ότι ”Και λίγα του κάνανε”. Αυτές οι αντιδράσεις ήταν οι αρχικές. Και λέγοντας αρχικές εννοώ έπειτα από την πρώτη παρουσίαση των γεγονότων καθώς λίγο μετά έγινε γνωστό ότι ο Ζακ-”ληστής” ήταν πρεζάκι, αλλά και ομοφυλόφιλος, μια είδηση που πραγματικά “ήρθε και έδεσε”….
Αν υπήρχε μία μάζα, η οποία είχε χαρακτηρίσει ως υπερβολική την πράξη του να θανατωθεί ο Ζακ, τώρα είχε εξαλειφθεί και αυτή. Ο λόγος; Το γεγονός ότι είναι ακόμα πολύ βαρύ για τον ελληνικό λαό να έρχεται αντιμέτωπος με λέξεις όπως ”ομοφυλόφιλος” και γενικότερα με λέξεις οι οποίες είναι διαφορετικές με αυτές που περιτρυγυρίζουν το δικό του λεξιλόγιο…
Λίγο καιρό μετά βγαίνει στο προσκήνιο μία άλλη είδηση, με το ότι τοξικολογικές εξετάσεις του Ζακ υπήρξαν καθαρές εκείνη την ημέρα. Που αυτό σήμαινε τι; Ότι εκείνη την ώρα που έγινε η ”ληστεία” ο Ζακ δεν ήταν υπό την επήρρεια ναρκωτικών. Όμως ήταν ήδη πολύ αργά, για αλλαγές στις ειδήσεις.Το κακό είχε γίνει ήδη. Ο κόσμος είχε βγάλει τα συμπεράσματά του και είχε εκφράσει την γνωμή του. “Ένας πρεζάκιας, γκέι ληστής”….
Παράλληλα δημοσιεύεται και ένα βίντεο με το πως διαχειρίστηκε η αστυνομία τον σχεδόν νεκρό από τα χτυπήματα του κοσμηματοπώλη και του συνεργού του – και όχι από τα σπασμένα γυαλία(!)- Ζακ . Το βίντεο αυτό λοιπόν δείχνει κάποιους αστυνομικούς να βρίσκονται πάνω από τον ετοιμοθάνατο ή και νεκρό εκείνη την ώρα Ζακ, και έναν εξ αυτών να τον κλωτσάει και να τον βρίζει.Να τον κλωτσάει και να τον βρίζει! Έναν ετοιμοθάνατο άνθρωπο! Ο οποίος δεν είχε κάνει κακό σε κανέναν.Δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο. Κανένα ίχνος ανθρωπίας.
Και εκεί που οι περισσότεροι νομίζαμε πως κάπου εδώ τελείωναν τα στοιχεία για αυτήν την αμφιλεγόμενη υπόθεση, ξαφνικά έρχεται στην επιφάνεια ένα ακόμα νέο βίντεο το οποίο ήταν από την κάμερα του κοσμηματοπωλείου. Συνδυαστικά με αυτό ήρθε με μία είδηση η οποία έλεγε ότι ο Ζακ, ενδέχετο να μην ήταν ληστής, αλλά εισέβαλε μέσα στο κοσμηματοπωλείο για να γλυτώσει από το bullying που δεχόταν από κάποιον που βρισκόταν εκείνη την ώρα μαζί του έξω από το κατάστημα. Το εν λόγω βίντεο λοιπόν δείχνει τον Ζακ να συνομιλεί με κάποιον έξω από το κοσμηματοπωλείο, αυτός να πηγαίνει να τον ακουμπήσει και ύστερα από αυτό ο Ζακ να εισέρχεται σε αυτό. Άργησε λίγο να έρθει στην δημοσιότητα αλλά δεν πειράζει, κάλλιο αργά παρά ποτέ θα μπορούσε να πει κανείς. Στην συγκεκριμένη όμως περίπτωση δεν ίσχυε κάτι τέτοιο… Διότι εάν υπήρχε μία πιθανότητα να υπάρξει ένα μεγάλο ποσοστό κόσμου, που άκουσε,και είδε την συγκεκριμένη είδηση,και σκέφτηκε πως τα γεγονότα ίσως και να είναι διαφορετικά, αυτή εξαλείφθηκε καθώς η εκδοχή που είχε διαμορφωθεί και προβαλλόταν τόσο καιρό από τα ΜΜΕ είχε κυριαρχήσει κατά κόρον στις συνειδήσεις των πολλών…
Σε αυτό το σημείο πρέπει να ξεκαθαρίσω πως δεν γνώριζα προσωπικά τον Ζακ, και όποιος δεν τον γνώριζε δεν μπορεί να βγάλει ένα σίγουρο συμπέρασμα. Όμως άμα ερευνήσει πιο σοβαρά κάποιος για το συγκεκριμένο θέμα, θα αρχίσει να ανακαλύπτει σιγά σιγά πως το αρχικό σενάριο που παρουσίασαν τα media, δεν στέκει.Είτε διότι φαντάζει πιο λογικό από μόνο του το τελευταίο σενάριο, δηλαδή από το ότι βλέπουμε από το βίντεο ότι ο Ζακ δεν είναι επιθετικός , αλλά και από το ότι δεν κρατάει μαχαίρι (όπως παρουσιάστηκε στην αρχή).
Επομένως σε αυτό που θέλω να σταθώ, μετά από όλο αυτό το story, είναι η αντιμετώπιση του περιστατικού από τα ΜΜΕ, τον κοσμηματοπώλη και τον συνεργό του, από την αστυνομία, αλλά και από ένα μεγάλο ποσοστό του ελληνικού λαού.
Αρχικά έχω σχολιάσει ήδη την απαράδεκτη διαχείριση του θέματος από τα ΜΜΕ όσον αφορά στο πόσο λανθασμένα παρουσίασαντα γεγονότα, αλλά και με μία προσπάθεια κάπως να τα διορθώσουν μετά. Και πρέπει πραγματικά να τονίσω πως πρόκειται για μία απαράδεκτη συμπεριφορά. Γιατί με αυτόν τον τρόπο ”ταΐζεις το θηρίο” που ακούει στο όνομα ”τηλεθεατής”. Καμία συμπεριφορά και αντίληψη δεν γεννιέται από μόνη της. Όλα έχουν μία αιτία. Πέραν όμως των άλλων έτσι δεν σέβεσαι και τον νεκρό σε καμία περίπτωση. Προσωπικά δεν μπορώ να φανταστώ μεγαλύτερη ασέβεια προς έναν αποβιώσαντα όταν κάποιος παραποιεί τα γεγονότα σε τέτοιο μεγάλο βαθμό. Και ναι είναι μεγάλος ο βαθμός όταν κάποιος παρουσιάζει το ”θύμα” ως ”θύτη”… Επίσης κανένα ίχνος ανθρωπιάς.
Όσον αφορά τον κοσμηματοπώλη και τον συνεργό του πρέπει επιτέλους να καταλάβουμε ότι δεν είναι τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο από κοινοί δολοφόνοι. Και αν κάποιος κάτσει και δει το γεγονός και ύστερα πει: ”Ναι αλλά πάνω στον πανικό τους τι να κάνανε”, ”Μπήκε ένας άγνωστος στο μαγαζί και δεν ξέρανε τις προθέσεις του,οπότε ήταν αυτοάμυνα”, εκεί φυσικά και θα διαφωνήσω. Διότι η λύση σε αυτήν την περίπτωση είναι μία: Δεν δρας, παίρνεις τηλέφωνο την αστυνομία και αυτή λύνει την κατάσταση. Όχι ότι θα περίμενα και μία εξαιρετικά αποτελεσματική αντιμετώπιση από την αστυνομία, με βάση όσα έπραξαν ενάντια σε έναν ετοιμοθάνατο. Φανταστείτε να ήταν ζωντανός. Και πάλι όμως, η σωστή λύση θα ήταν αυτή. Η βία και ειδικά η έντονη βία δεν είναι σε καμία περίπτωση η λύση για τίποτε, πόσο μάλλον όταν ο άλλος δεν σε έχει απειλήσει. Φυσικά ούτε που θα πέρναγε από το μυαλό αυτών των 2 ”αντρών” να διαχειριστούν αλλιώς την συγκεκριμένη κατάσταση.Φαίνεται ότι η παιδεία τους τέτοια είναι. Να χτυπάς δίχως έλεος έναν συνάνθρωπο που δεν ξέρεις καν τι είναι και τι προθέσεις έχει και να τον σκοτώνεις. Ίσως όμως τον συγκεκριμένο να τον γνώριζαν. Ο Ζακ συνήθιζε να τριγυρνάει σε αυτά τα μέρη, και η φήμη περί ”γκέι” και ”τοξικομανή” θα είχε βγει σίγουρα στην επιφάνεια. Ένας παραπάνω λόγος λοιπόν να του συνθλίψεις το κεφάλι. Να μιλήσω και εδώ περί ανθρωπιάς; Δεν μπαίνω καν στον κόπο.
Είναι άδικο, είναι απάνθρωπο. Οι συγκεκριμένοι άνθρωποι δεν είναι άνθρωποι. Μόνο έτσι δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Δεν έχουν κανένα δικαίωμα να προβούν σε τέτοια πράξη, όπως κανείς δεν έχει. Απορώ πως κοιμούνται την νύχτα. Και θα ήθελα να ήξερα τι θα λέγανε στους γονείς αυτού του παιδιού. Θα τους κοίταζαν στα μάτια; Πρέπει να τιμωρηθούν με βαρύτατες ποινές.
Και αφήνω για το τέλος το κομμάτι που με προβλημάτισε περισσότερο. Την αντιμετώπιση της κατάστασης από την πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας. Μία κατάσταση και αντιμετώπιση η οποία μοιάζει να είναι αρκετά ίδια και με άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις. Αυτό που με τρομάζει περισσότερο είναι ότι τα σχόλια που έβλεπα στα social media, ήταν σχεδόν όλα ίδια. Δικαιολογούσαν τους φονιάδες. Δικαιολογούσαν την βία, δικαιολογούσαν τον φόνο. Και όχι απλά τον δικαιολογούσαν, αλλά τον επαινούσαν κιόλας. Τότε ήταν που άρχισα να σκέφτομαι ότι κάτι δεν πάει καλά με τον κόσμο. Κάτι δεν πάει καλά με την ανθρωπιά σήμερα. Ζούμε ανάμεσα σε χιλιάδες μπορεί και εκατομμύρια δολοφόνους; Πρέπει να νιώθουμε ασφαλείς με αυτό; Έπαινοι για μία δολοφονία απέναντι σε έναν άοπλο,άμαχο που στο κάτω κάτω, κακό δεν έκανε; Και το ελάχιστο κακό να έκανε εσύ με ποιο δικαίωμα να του στερήσεις την ζωή;
Ο κόσμος όμως βλέπει πέρα από τον κλέφτη, και έναν ομοφυλόφιλο. Ομοφυλοφιλία. Είναι μια λέξη που την αισθάνονται ξένη και απόμακρη. Ανώμαλη, και επικίνδυνη. Έτσι παρουσιάζεται η συγκεκριμένη λέξη από γενιά σε γενιά, χρόνια τώρα. Που έχει παγιδευτεί και αποκλειστεί μέσα σε ένα μικρό και απαγορευμένο κουτί το οποίο παραβιάζει τα όρια του ”φυσιολογικού”. Ο μέσος Έλληνας νοικοκύρης δεν δέχεται οτιδήποτε παραπάνω το οποίο ξεφεύγει από τα όρια του φυσιολογικού και συντηρητικού. Διαφορετικά είναι ικανός μέχρι και να σκοτώσει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση του Ζακ. Και όσο σκέφτομαι το πόσο μεγάλος είναι ο συντηρητισμός, και το γεγονός το πόσο κλειστόμυαλος είναι ο κόσμος αλλά και στο πόσο ανίκανος είναι να αντιμετωπίσει μία κατάσταση ένας άνθρωπος με διαφορετικό τρόπο πέρα της δολοφονίας, τρομάζω. Και όχι απλά τρομάζω. Αισθάνομαι οργή και μίσος. Για αυτήν την πράξη. Για το ανθρώπινο είδος. Γιατί ένα τέτοιο περιστατικό πέρα από άδικο, είναι θάνατος για την ανθρωπότητα. Θάνατος για την ανθρωπιά.
Ο Δημοσθένης Καμσής γεννήθηκε στην Αθήνα το 1997. Αποφοίτησε από το 3ο Γενικό Λύκειο Παλαιού Φαλήρου το 2015 και την ίδια χρονιά, ξεκίνησε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στο Τμήμα Πολτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, στην Μυτιλήνη. Σήμερα βρίσκεται στο 4ο και τελευταίο έτος των σπουδών του. Τον Ιούλιο του 2018, εν όψει της θερινής πρακτικής άσκησης της σχολής του, εργάστηκε στο athinorama.gr, όπου αρθρογραφούσε σχετικά με τα πολιτιστικά δρώμενα της Αθήνας.
