Της Μόνικα Κοράκη,
Είναι αλήθεια πως, με το πέρας του χρόνου, η καθημερινότητα, που μας διατρέχει, χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο από τους φρενήρεις και ασθματικούς ρυθμούς της, σε αντίθεση με τη σταθερότητα του παρελθόντος. Οι απαιτήσεις, οι υποχρεώσεις και οι ρόλοι, στους οποίους καλούμαστε να ανταπεξέλθουμε όλο και αυξάνουν και συχνά αλληλοσυγκρούονται μεταξύ τους, με αποτέλεσμα όχι μόνο να μην ξέρουμε σε τι να δώσουμε την απαραίτητη σημασία, αλλά και στο τέλος της ημέρας να μην είμαστε αποδοτικοί στις επιμέρους εργασίες μας. Συχνά, η σύγχρονη πραγματικότητα χαρακτηρίζεται και ως η εποχή του multitasking, λόγω του τεράστιου όγκου εργασιών που απαιτείται να πραγματοποιηθούν παράλληλα σε συγκεκριμένο και, πολλές φορές, περιορισμένο χρόνο. Και ενώ όλοι μας επιζητάμε και επιδιώκουμε την μεγιστοποίηση της απόδοσης και την ελαχιστοποίηση της αναποτελεσματικότητας, είναι, άραγε, αυτός ο ιδανικός τρόπος, για να το επιτύχουμε ή προσεγγίζουμε το ακριβώς αντίθετο;
Ο σύγχρονος εργαζόμενος έρχεται συχνά αντιμέτωπος με τη χωρίς διακοπή σύνδεση με το εργασιακό του περιβάλλον. Μέσω της τεχνολογίας διαμορφώνεται και ενισχύεται μία ”always on” κουλτούρα, η οποία ευθύνεται για τις επιζήμιες επιπτώσεις στην παραγωγικότητα του ατόμου. Σύμφωνα με έρευνες, η παραγωγικότητα και η γνωσιακή απόδοση ελαττώνονται, όταν η εργασιακή ημέρα υπερβαίνει τις οχτώ ώρες και δύναται να οδηγήσει σε επαγγελματική εξουθένωση. Σε αυτές τις συνθήκες συνεχούς συνδεσιμότητας, καθίσταται ιδιαίτερα σημαντικό να γνωρίζει ο εργαζόμενος πώς να ορίζει σαφή όρια, προκειμένου να διατηρήσει την παραγωγικότητά του.
Εντός αυτού του πλαισίου έχει αναπτυχθεί και η πρακτική του multitasking, που προκαλεί την ψευδαίσθηση στο άτομο πως είναι πιο έξυπνο και αποδοτικό. Στην πραγματικότητα, όμως, ο πιο αποτελεσματικός και ενεργητικός τρόπος εργασίας είναι η ενασχόληση με ένα πράγμα κάθε φορά (single tasking). “Single tasking” σημαίνει πως ο εγκέφαλος και το σώμα του ατόμου βρίσκονται επικεντρωμένα σε μία εργασία κάθε φορά. Σύμφωνα, μάλιστα, με έρευνα του ΜΙΤ, ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι φτιαγμένος, για να εστιάζει σε ένα πράγμα κάθε φορά και όταν τον βομβαρδίζουμε με πολλές πληροφορίες (και καθήκοντα) ταυτόχρονα ,το μόνο που κάνουμε είναι να καθυστερούμε τη λειτουργία του. Αντίστοιχα, βάσει των όσων έχουν ειπωθεί από την Devora Zack, συγγραφέα του βιβλίου, Singletasking: Get More Done–One Thing at a Time, χαρακτηρίζει το multitasking ως έναν μύθο. «Ο εγκέφαλος δεν μπορεί να βρίσκεται σε δύο μέρη ταυτόχρονα, οπότε αυτό στο οποίο οι άνθρωποι αναφέρονται ως multitasking, οι νευροψυχίατροι το αποκαλούν task switching, το οποίο σημαίνει ταχύτατη εναλλαγή μεταξύ διαφορετικών έργων (δηλαδή από το ένα στο άλλο και πάλι πίσω)», εξηγεί η Zack. H εναλλαγή έργων, συνεχίζει, δεν μειώνει απλώς την παραγωγικότητα κατά 40%, αλλά, επιπρόσθετα, συρρικνώνει τον εγκέφαλό μας. «Όταν υπερφορτώνετε τον εγκέφαλό σας, προσπαθώντας να αλλάξετε εργασία, μειώνετε τη φαιά ουσία του εγκεφάλου σας».
Για αρκετούς ερευνητές, η παράλληλη ενασχόληση με πολλά και διαφορετικά πράγματα δεν είναι ανθρωπίνως δυνατή, ενώ συνιστά αιτία επιβράδυνσης της αποτελεσματικότητας και αιτία περισσότερων σφαλμάτων. Συγχρόνως, επηρεάζει την ποιότητα των αποφάσεών μας, χρειάζεται περισσότερο χρόνο και ενέργεια για την ολοκλήρωση των καθηκόντων και, ως εκ τούτου, φθείρει την παραγωγικότητα και τη δυνατότητα στρατηγικής σκέψης. Γι’ αυτόν τον λόγο, προτείνεται η δέσμευση στην ενασχόληση μίας εργασίας κάθε φορά, πριν προχωρήσει στην επόμενη.
Εν κατακλείδι, έχει καταστεί σαφές από όσα προαναφέρθηκαν και βάσει των ερευνών, που έχουν πραγματοποιηθεί, πως το multitasking αποδυναμώνει τόσο την ποιότητα όσο και την αποτελεσματικότητα της εγκεφαλικής μας δραστηριότητας. Εμποδίζει το άτομο να οργανώνει και να φιλτράρει τη σκέψη του, να διαχωρίζει τις χρήσιμες από τις άχρηστες πληροφορίες της ημέρας, ώστε να πετύχει ποιοτικά αποτελέσματα σε ό,τι κάνει. Παρ’ όλα αυτά, καθίσταται αδύνατον ο σύγχρονος άνθρωπος, ακολουθώντας τους ρυθμούς του σημερινού κόσμου, να μην κάνει πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Γι’ αυτό, συνίσταται η δραστηριότητα του multitasking να καταλαμβάνει ένα μικρό τμήμα της ημέρας, αλλιώς είναι πιθανή η πρόκληση μόνιμων βλαβών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Multitasking και παραγωγικότητα, aagora.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ξεχάστε το multitasking. Η πραγματική παραγωγικότητα έρχεται από το single tasking, jobfind.gr, διαθέσιμο εδώ
- How Multitasking Affects Productivity and Brain Health, verywellmind.com, διαθέσιμο εδώ
- Το multitasking καίει τον εγκέφαλο, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ
