Του Χρήστου Παπαδόπουλου,
Όταν κατά τη δεκαετία του 1950 εκκινούσε ενεργά η προσπάθεια εξερεύνησης του διαστήματος από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τη Σοβιετική Ένωση (με τη νευραλγική συμβολή πρώην ναζί επιστημόνων), ο Mao Zedong αποφάσισε πως και η Κίνα οφείλει να βρίσκεται στο πάνθεον των εξερευνητών του διαστήματος. Κατά τις επόμενες δεκαετίες, τα επιτεύγματα της χώρας δεν ήταν σε καμία περίπτωση όμοια με αυτά των Η.Π.Α. και της ΕΣΣΔ, με αρκετά αποτυχημένα projects. Τα τελευταία χρόνια, όμως, η χώρα έχει ενεργό ρόλο στον αγώνα για την κατάκτηση του διαστήματος.
Στις αρχές του 21ου αιώνα, η Κίνα ανακοίνωσε μία σειρά από μεγαλεπήβολα σχέδια που περιλάμβαναν τόσο μία επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη όσο και τη δημιουργία ενός διαστημικού σταθμού. Ο διαστημικός σταθμός Tiangong, του οποίου η κατασκευή έχει ξεκινήσει, θα είναι ελαφρύτερος κατά 20% από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και θα μπορεί να φιλοξενεί μέχρι 3 αστροναύτες για 3 μήνες, έναντι των 13 αστροναυτών του ISS. Αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο του 2022. Άνθρωποι του χώρου εκτιμούν ότι σύντομα η Κίνα θα γίνει η ηγέτιδα χώρα του διαστήματος ακόμη κι αν προς το παρόν αντιγράφει ως επί το πλείστον τους αμερικανικούς κατασκευαστές πυραύλων, όπως Boeing και SpaceX.
Ωστόσο, τα γεγονότα των τελευταίων ημερών έκαναν πολλούς να αναθεωρήσουν σχετικά με τις ικανότητες της Κίνας στον διαστημικό τομέα. Στις 29 Απριλίου, πραγματοποιήθηκε η εκτόξευση του κινεζικού πυραύλου Long March 5B, ο οποίος μετέφερε το πρώτο και κυριότερο δομικό στοιχείο του διαστημικού σταθμού Tiangong. Κατά την εκτόξευση, αντί το σύστημα προώθησης του πυραύλου να απορριφθεί σε χαμηλό ύψος και να πέσει στη θάλασσα, αυτό παρέμεινε με τον πύραυλο. Όταν τελικά αποκολλήθηκε, είχε φτάσει σε τέτοιο ύψος, ώστε να τεθεί από μόνο του σε τροχιά. Η κινεζική κυβέρνηση δεν ενημέρωσε την παγκόσμια κοινότητα αμέσως, αλλά άφησε να περάσουν λίγες ημέρες, ενώ συνέχισε κανονικά την επιχείρηση εγκατάστασης του πρώτου στοιχείου του νέου της διαστημικού σταθμού.
Βέβαια, μόλις ενημερώθηκαν οι διαστημικές υπηρεσίες ανά τον κόσμο, αμέσως ξέσπασε πανικός για τα διαστημικά «σκουπίδια», τα οποία ήταν σίγουρο ότι θα έπεφταν στη γη σε ένα χρόνο και σε σημείο που κανείς δε μπορούσε να προσδιορίσει. Μάλιστα, τη στιγμή που τα απομεινάρια του συστήματος προώθησης άρχισαν να χάνουν ύψος, μέσα στην περιοχή την οποία αναμενόταν να πέσουν περιλαμβανόταν και ο ελλαδικός χώρος. Για το λόγο αυτό, η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας εξέδωσε NOTAM προς όλους τους χειριστές αεροσκαφών, που προειδοποιούσε για πιθανή πτώση θραυσμάτων. Η κινεζική κυβέρνηση από τη μεριά της διατήρησε ένα καθησυχαστικό προφίλ, τονίζοντας πως τα περισσότερα από τα συντρίμμια θα διαλυθούν από μόνα τους, όταν επιστρέψουν στην ατμόσφαιρα, αφού ταξίδευαν με ταχύτητα 30 χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα. Σύμφωνα με το Επιτελείο Πολεμικής Διαστημοπορίας των Η.Π.Α. (ναι, υπάρχει), θραύσματα του πυραύλου εισήλθαν στην ατμόσφαιρα πάνω από την Αραβική Χερσόνησο στις 9 Μαΐου και ώρα 0215 (GMT). Τα θραύσματα κατέληξαν εν τέλει στον Ινδικό Ωκεανό, κοντά στις Μαλδίβες Νήσους.
Αναμφίβολα, το συμβάν αυτό εγείρει πολλά ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια των διαστημικών εγχειρημάτων. Ο Διοικητής της NASA και πρώην αστροναύτης, Bill Nelson, ανέφερε σε δήλωσή του πως είναι προφανές ότι η Κίνα αδυνατεί να επιτύχει τις απαραίτητες προδιαγραφές ασφαλείας σχετικά με τα διαστημικά της απορρίμματα. Παράλληλα, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, μέλος της οποίας αποτελεί και η Ελλάδα, ανακοίνωσε στο Insider ότι αναμένεται να επαναληφθεί το συμβάν αυτό μέσα στα επόμενα χρόνια. Δεν είναι, άλλωστε, η πρώτη φορά που συμβαίνει. Το 2019, συντρίμμια ενός άλλου κινεζικού πυραύλου κατέπεσαν στην Ακτή Ελεφαντοστού, κοντά σε οικισμό, ενώ πολλές φορές απομεινάρια από πυραύλους έχουν πέσει σε χωριά της Κίνας. Είναι επόμενο, λοιπόν, να επικρατεί ένα κλίμα ανησυχίας, ειδικά όταν άλλες δέκα εκτοξεύσεις είναι προγραμματισμένες μόνο για τη δημιουργία του διαστημικού σταθμού Tiangong, όπου οι δύο εξ αυτών θα διεξαχθούν με πύραυλο Long March 5B.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Chinese rocket debris crashes into Indian Ocean – state media, BBC, διαθέσιμο εδώ
- China launches core module of new space station to orbit, Space.com, διαθέσιμο εδώ
- NASA Administrator Statement on Chinese Rocket Debris, NASA.gov, διαθέσιμο εδώ
- Huge Chinese rocket booster falls to Earth over Arabian Peninsula, Space.com, διαθέσιμο εδώ
