του Θάνου Παγκούτσου,
2 Απριλίου 1948-17 Απριλίου 2012. Στο μέσο της άνοιξης και της άνθησης των λουλουδιών γεννήθηκε και μας άφησε ο Δημήτρης Μητροπάνος. Ο καλλιτέχνης με τη δωρική παρουσία και τη βαριά λαϊκή φωνή. Ο άνθρωπος που μας έμαθε το καλό λαϊκό τραγούδι, που έκανε την νεολαία να σιγοτραγουδήσει ζεϊμπέκικο και να ρίξει μια στροφή. Το παιδί από τα Τρίκαλα, που έζησε μια ζωή σαν παραμύθι με πολλές δυσκολίες και στερήσεις τα πρώτα χρόνια αντανακλά τη μεταπολεμική Ελλάδα. Το πάθος, η όρεξη, το ταλέντο και η σκληρή δουλειά τον καθιέρωσαν στο πάνθεο των λαϊκών ερμηνευτών και των μεγαλύτερων καλλιτεχνών που έχει αναδείξει η χώρα μας. Η απλότητα και η λαϊκότητα του χαρακτήρα του, η ανθρωπιά και η καλοσύνη του καθώς και η μοναδικότητα της φωνής του τον έκαναν τόσο ξεχωριστό και αγαπητό σε όλους τους Έλληνες. Λίγοι αγαπήθηκαν, λατρεύτηκαν και έμειναν χαραγμένοι στο εθνικό θυμικό σαν τον Μητροπάνο. Οι συνεργασίες του, η μία πιο μεγάλη και πετυχημένη από την άλλη. Από τον «Άγιο Φεβρουάριο», τα «Πικροσάββατα», την «Εθνική μας Μοναξιά» και τον δίσκο Στου Αιώνα την Παράγκα (κατ’ εμέ ο πιο επιδραστικός και ξεχωριστός δίσκος των τελευταίων 30 χρόνων), τραγούδια με δυναμισμό και ψυχισμό, πάθος και έρωτα.
Δεν φτάνουν μόνο ένα άρθρο και λίγες λέξεις για να περιγράψουν το μεγαλείο και την κληρονομιά αυτού του ανθρώπου, για αυτό στο παρόν άρθρο θα σταθούμε στις πιο «Ροκ» εκτελέσεις του μεγάλου μας λαϊκού. Το επίτευγμα του Μητροπάνου και η πραγματική του επιτυχία είναι ότι ερμήνευσε τραγούδια που κάνουν και τους πιο σκληροπυρηνικούς ροκάδες να γουστάρουνε ζεϊμπέκικο και μπουζούκι. Γιατί το ροκ με το λαϊκό και το ρεμπέτικο έχουν κοινές καταβολές και ο Μητροπάνος τα πάντρεψε αρμονικά. Τραγούδια που πρωτοκυκλοφόρησαν στη δισκογραφία του Μητροπάνου αλλά και τραγούδια άλλων ερμηνευτών που «έκανε δικά του» ο «Μήτσος». Σε αυτά θα αναφερθούμε σε αυτό το άρθρο.
«Το Ροκ το Ελληνικό»
Τραγούδι που το λέει και ο τίτλος του. Ένα ντουέτο του Μητροπάνου με τον Κώστα Τουρνά που κυκλοφόρησε το 2000 στον δίσκο του τελευταίου Κλέβει ο καιρός. «Το ροκ το ελληνικό είναι ζεϊμπέκικο που το χορεύεις σταυρωμένος στο κενό», αναφέρει το ρεφρέν του τραγουδιού.
Διαθέσιμο εδώ
«Κίτρινα Βράδια»
Ντουέτο του Μητροπάνου με τον αλησμόνητο Λαυρέντη Μαχαιρίτσα σε μουσική του Λαυρέντη και στίχους της Λίνας Δημοπούλου. Το τραγούδι κυκλοφόρησε το 1996 στον δίσκο Παυσίλυπον και περιγράφει τα γεγονότα και τα συμβάντα γύρω από την πλατεία Ομόνοιας τη δεκαετία του 90’.
Διαθέσιμο εδώ
«Της νύχτας τα ηχεία»
Το τραγούδι κυκλοφόρησε το 2008 στον ομώνυμο δίσκο, ο οποίος αποτέλεσε περίληψη της καλλιτεχνικής πορείας του Λάκη Παπαδόπουλου. Το τραγούδι συμπεριλήφθηκε ως καινούργιο, στην συλλογή τραγουδιών του Λάκη, που κυκλοφόρησε το 2008 από την Minos-Emi και αναφέρεται στις διαδρομές της νύχτας και στον έρωτα. «Ξαναφωνάζω δυνατά και είπα ξανά δε σ’ αγαπώ/με μια φωνή σαν κεραυνό στην μαύρη ησυχία/να ξανακούσω την ηχώ να λέει πια δε σ’ αγαπώ/να λέει πια δε σ’ αγαπώ».
Διαθέσιμο εδώ
«Τα πλοία των ερώτων»
Ένα από τα χαρακτηριστικά τραγούδια του ιστορικού δίσκου Στου αιώνα την παράγκα που κυκλοφόρησε το 1996 σε μουσική του Θάνου Μικρούτσικου και στίχους Άλκη Αλκαίου. «Ότι με πνίγει ν’ αγαπώ/ είναι η δίκη μου μοίρα, καλά ταξίδια μάτια μου/ στις θάλασσες του κόσμου».
Διαθέσιμο εδώ
«Δεν φταίω εγώ που μεγαλώνω»
Ένα πολύ όμορφο τραγούδι από το συγκρότημα «Λαθρεπιβάτες» σε στίχους και μουσική του Γιάννη Νικολάου που πρωτοκυκλοφόρησε το 1999. Το συμπεριέλαβε ο Μητροπάνος στις ζωντανές εμφανίσεις του και αποτυπώθηκε δισκογραφικά στη συλλεκτική συλλογή με ανέκδοτες ηχογραφήσεις του καλλιτέχνη με όνομα Κρυφά, που κυκλοφόρησε το 2014. «Δεν φταίω εγώ που μεγαλώνω/φταίει η ζωή που είναι μικρή».
Διαθέσιμο εδώ
«Και πάλι εδώ»
Ντουέτο του Μητροπάνου με τον Γιάννη Κότσιρα, το οποίο συμπεριλήφθηκε στον δίσκο Στη Διαπασών το 2008. Οι στίχοι και η μουσική είναι του ίδιου του Κότσιρα. «Και εγώ εδώ, και πάλι εδώ/Να ξαναρχίσω να τσακίσω τον καιρό».
Διαθέσιμο εδώ
«Κλείνω και έρχομαι»
Τραγούδι που αποτελεί από τα πιο αντιπροσωπευτικά του Μητροπάνου και του μετάλλου που είχε στη φωνή. Εκπληκτικό ντουέτο με τον Νίκο Πορτοκάλογλου, το οποίο ουσιαστικά άνοιξε και την περίοδο των τεράστιων επιτυχιών για τον καλλιτέχνη. Κυκλοφόρησε το 1991 στο άλμπουμ του Πορτοκάλογλου Σήκω ψυχή μου, σήκω χόρεψε, σε στίχους και μουσική του ίδιου του Πορτοκάλογλου. Ήταν η πρώτη απόπειρα του Μητροπάνου σε πιο ροκ μονοπάτια και απέδειξε περίτρανα το τεράστιο εύρος της φωνής του. «Κλείνω και έρχομαι, έρχομαι φτάνω/με το πρώτο το αεροπλάνο».
Διαθέσιμο εδώ
«Τα κόκκινα τα μπλουζ»
Από τις μεγάλες επιτυχίες του Μητροπάνου, κυκλοφόρησε το 1998 στον δίσκο Του έρωτα και της φυγής σε μουσική και στίχους του Μάνου Ξυδούς. Το σόλο του μπαγλαμά στη μέση του κομματιού σε συνδυασμό με τον ηλεκτρικό ήχο της κιθάρας έχουν μείνει χαραγμένα στη μουσική μας ιστορική μνήμη. «Πιστεύω μόνο παραμύθια λαϊκά/τα κόκκινα τα μπλουζ που κοροϊδεύεις».
Διαθέσιμο εδώ
«Σαν πλανόδιο τσίρκο»
Ένα ακόμη κομμάτι από τον ιστορικό δίσκο Στου αιώνα την παράγκα. Ήχος ηλεκτρικός, ροκ, καθαρός και στίχος βαρύς με νόημα και ουσία. Η μαγεία του συγκεκριμένου κομματιού και συνολικά όλου του δίσκου είναι οι συντελεστές του. Από τους μουσικούς που συμμετείχαν στην ηχογράφηση και τον Μητροπάνο στους Μικρούτσικο και Αλκαίο. Δίσκος που σημάδεψε μια ολόκληρη γενιά αλλά καθόρισε και καθορίζει πολλές γενιές ακόμα. «Σαν πλανόδιο τσίρκο την ζωή μου την σκόρπισα».
Διαθέσιμο εδώ
«Κιφ»
Τραγούδι γέννημα της συνεργασίας του Μητροπάνου με τον Μάριο Τόκα. Κυκλοφόρησε το 1999 στον δίσκο Εντελβάις σε στίχους Άλκη Αλκαίου. Ο στιχουργός παρουσιάζει έντονα τον προβληματισμό του για την πορεία της ιστορίας και της κοινωνίας και ο Τόκας μέσα σε δύο ακόρντα στήνει ένα υπέροχο μουσικό παραμύθι. «Δεν βγαίνουνε τα όνειρα σε πλειστηριασμό/δεν παίχθηκε η παρτίδα μας ακόμα».
Διαθέσιμο εδώ
Ο Μητροπάνος έγινε το σύμβολο του καλού και ποιοτικού τραγουδιού, του συναισθήματος, της αγάπης, της διεκδίκησης, της καλύτερης ζωής και μιας καλύτερης κοινωνίας. Η απουσία του σήμερα είναι πολύ αισθητή, σε μια περίοδο που απουσιάζουν τα πρότυπα για τη νεολαία. Η στάση ζωής του και η επιμονή του πάνω στην τέχνη που τόσο πολύ αγάπησε είναι παράδειγμα προς όλους. Οι καλλιτέχνες αυτής της γενιάς ποτέ δεν απασχόλησαν την κοινή γνώμη για την προσωπική τους ζωή, αλλά για την καλλιτεχνική τους πορεία. Ο Μητροπάνος θα αποτελεί μέρος της συλλογικής μνήμης, του εθνικού μας θυμικού για πολλά χρόνια. Το έργο και η στάση του ας είναι πρότυπο για όλους μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 10 τραγούδια του Μητροπάνου που κάνουν και τους ροκάδες να χορεύουν ζεϊμπέκικο, provocateur.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ο Δημήτρης Μητροπάνος έκανε το ζεϊμπέκικο να μοιάζει με ροκ, ratpack.gr, διαθέσιμο εδώ
- Δημήτρης Μητροπάνος: Ένας ροκ τραγουδιστής!, mousikesebeeries.gr, διαθέσιμο εδώ
