Του Δημήτρη Τόλια,
Έχοντας συμπληρώσει έναν χρόνο μιας ειδικής πραγματικότητας λόγω της πανδημίας, με πολλά ευρωπαϊκά κράτη να βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση, οι πρώτες δημοσκοπήσεις του Μαρτίου μας προσφέρουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τις τάσεις των κομμάτων στην Ευρώπη. Παράλληλα με την πανδημία, σημειώνονται σημαντικές εξελίξεις που ενδεχομένως να επηρεάσουν τις τάσεις αυτές. Στην Γερμανία διεξάγονται Περιφερειακές εκλογές, στην Ολλανδία, τη Βουλγαρία και την Κύπρο έρχονται βουλευτικές εκλογές, στην Ιταλία, ο Γραμματέας του Δημοκρατικού κόμματος παραιτήθηκε, ενώ στην Ελλάδα τα φαινόμενα αστυνομικής βίας έχουν προκαλέσει μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις.
Οι σταθεροί
Θα ξεκινήσουμε με τις χώρες στις οποίες οι κομματικές τάσεις δεν παρουσιάζουν σημαντικές μεταβολές σε σύγκριση με το προηγούμενο διάστημα. Στην Γαλλία, τα ποσοστά αποδοχής του M. Macron παραμένουν παγιωμένα, δίχως ιδιαίτερες μεταβολές. Το ποσοστό αποδοχής του Γάλλου Προέδρου υπολογίζεται στο 40%, μειωμένο κατά μία μονάδα σε σχέση με τον Φεβρουάριο. Στην Ιταλία, η νέα κυβέρνηση συνεργασίας του M. Draghi και η παραίτηση του N. Zingaretti από Γραμματέα του Δημοκρατικού κόμματος δεν φαίνεται μέχρι στιγμής να έχουν προκαλέσει σαν γεγονότα σημαντικές μεταβολές στις τάσεις των κομμάτων. Όλα τα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση βρίσκονται εντός της απόκλισης του 0,5% σε σχέση με τα ποσοστά τους τον Φεβρουάριο. Το Fratelli d’Italia, που δεν στηρίζει την κυβέρνηση, παρουσιάζει άνοδο κατά 0,6%, σημειώνοντας ποσοστό 17,9%.
Κυβερνητικές Φθορές
Στην Ελλάδα, η Νέα Δημοκρατία τους πρώτους μήνες του νέου έτους παρουσιάζει πτωτική δημοσκοπική τάση. Σε δημοσκόπηση της GPO στις 5 Μαρτίου, το κυβερνητικό κόμμα σημειώνει ποσοστό 36,4%, ποσοστό μειωμένο κατά 2% από τον Φεβρουάριο. Η πτώση αυτή, ωστόσο, δεν συνοδεύεται από αύξηση κάποιου κόμματος της αντιπολίτευσης, με τον ΣΥΡΙΖΑ να μετριέται στο 22,7%, μειωμένο κατά μια μονάδα σε σχέση με τον Φεβρουάριο. Οι δημοσκοπήσεις στο επόμενο διάστημα θα δείξουν περισσότερα για τις πιθανές μεταβολές στις κομματικές τάσεις.
Στην Γερμανία, το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα παρουσιάζει ιδιαίτερα από τα μέσα του Φεβρουαρίου μια πτωτική τάση, πλησιάζοντας τα ποσοστά που διατηρούσε πριν το ξέσπασμα της πανδημίας που έφερε την αύξηση των ποσοστών του έναν χρόνο πριν. Συγκεκριμένα, δημοσκόπηση της INSA/YouGov στις 8 Μαρτίου καταγράφει ποσοστό 30% για το κυβερνόν κόμμα της Γερμανίας. Τελευταία φορά που σημείωσε ποσοστό κάτω του 33% ήταν στις 16 Μαρτίου του 2020. Η αργή άνοδος της τάσης των Σοσιαλδημοκρατών συνεχίζεται, καθώς φαίνεται να παγιώνουν το ποσοστό του 17% όπως και οι Πράσινοι. Τέλος, το AfD σημειώνει άνοδο κατά μιάμιση μονάδα.
Ασανσέρ
Στην Ισπανία, τα δύο μεγάλα κόμματα παρουσιάζουν κυμαινόμενες τάσεις. Το κυβερνητικό Σοσιαλιστικό κόμμα παρουσιάζει πτώση σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα κατά 0,9%, διακόπτοντας την προσωρινή ανοδική του τάση από τις αρχές του νέου έτους. Στον αντίποδα, το Λαϊκό κόμμα παρουσιάζει μικρή άνοδο κατά 0,3% διακόπτοντας μια βραχεία περίοδο πτωτικής τάσης. Άνοδο κατά 0,5% σημειώνουν, το έτερο κυβερνητικό κόμμα Podemos και το ακροδεξιό VOX, το οποίο συγκεντρώνει το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγράψει δημοσκοπικά (18,9%).
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ μέχρι τον Ιανουάριο η τάση των Συντηρητικών ήταν πτωτική και εκείνη των Εργατικών ανοδική, παρουσιάζεται μια αναστροφή. Σε σύγκριση με την δημοσκόπηση που καταγράψαμε τον Φεβρουάριο, οι Συντηρητικοί παρουσιάζουν άνοδο 4 μονάδων (Από 41% σε 45%) ενώ οι Εργατικοί πτώση 3 μονάδων (από 39% στο 36%).
Προς την κάλπη
Στην Ολλανδία, έχουμε εκλογές στις 15 με 17 Μαρτίου. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν μικρή άνοδο του VVD σε σύγκριση με τη δημοσκόπηση του Φεβρουαρίου που παρουσιάσαμε. Το κόμμα του πρωθυπουργού, από το 2010, Μ. Rutte διατηρεί σημαντικό προβάδισμα, σημειώνοντας ποσοστό 24,8% (+0,4% από την δημοσκόπηση του Φεβρουαρίου). Το ισχυρότερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το εθνικιστικό PVV, συγκεντρώνει ποσοστό 13,3% (-0,6% από τον Φεβρουάριο) και έρχεται δεύτερο.
Καθοριστική σημασία θα έχει το πόσες έδρες θα συγκεντρώσουν και τα κόμματα που συμμετείχαν στον κυβερνητικό συνασπισμό για την δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης. Το χριστιανοδημοκρατικό CDA, σημειώνει σημαντική πτώση κατά 1,9% συγκεντρώνοντας ποσοστό 11,1%. Το φιλελεύθερο D66 σημειώνει επίσης μικρή πτώση κατά 0,6% καταγράφοντας 9,1%, ενώ το χριστιανοδημοκρατικό CU μετριέται στο 4,2%, σημειώνοντας αύξηση κατά 0,3%. Με τα δεδομένα αυτά, τα 4 κόμματα του τελευταίου κυβερνητικού συνασπισμού καταλαμβάνουν 76 έδρες στο κοινοβούλιο, ακριβώς όσες χρειάζονται για την πλειοψηφία. Βέβαια, σύμφωνα με το Guardian δεν αποκλείεται να υπάρξει αναζήτηση συνεργασίας και με το Εργατικό κόμμα (PvdA) το οποίο στην τελευταία δημοσκόπηση συγκεντρώνει 7,4% και 11 έδρες.
Στην Βουλγαρία, οι εκλογές είναι προγραμματισμένες για τις 4 Απριλίου. Ο Πρωθυπουργός Boyko Borisov θα διεκδικήσει την 4η κατά σειρά εκλογική του νίκη από το 2009. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Alpharesearch, το κεντροδεξιό κόμμα GERB του Borisov σημειώνει ποσοστό 28,5%, υψηλότερο κατά 2,7% συγκριτικά με την δημοσκόπηση που παραθέσαμε τον Φεβρουάριο. Το Σοσιαλιστικό κόμμα σημειώνει, επίσης, άνοδο κατά 1,3% με ποσοστό 23,2%. O συνασπισμός United Patriots που εμπεριέχει το εθνικιστικό IMRO και συγκυβερνούσε από το 2017 με τον Μπορίσοφ, συγκεντρώνει 3,7% (-0,5% από τον Φεβρουάριο), ποσοστό πιο χαμηλό από το κατώφλι του 4% της εισόδου στο κοινοβούλιο.
Συμπερασματικά, μπορεί ο Μπορίσοφ να είναι το φαβορί για την νίκη, ωστόσο ο σχηματισμός κυβέρνησης αναμένεται να αποδειχθεί δύσκολη υπόθεση. Το IMRO, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ενδεχομένως να μην καταφέρει να εισέλθει στο νέο κοινοβούλιο. Στις εκλογές του 2017, το GERB είχε συγκεντρώσει 32,65% και οι UP 9,07%, σχηματίζοντας οριακά κυβέρνηση πλειοψηφίας. Με το 28,5% του GERB και το 3,7% του IMRO που το αφήνει εκτός Βουλής, o Borisov θα πρέπει να αναζητήσει νέα συμμαχία για την δημιουργία κυβερνητικού σχήματος την επομένη των εκλογών.
Θα κλείσουμε με την Κύπρο, όπου στις 30 Μαΐου θα διεξαχθούν οι βουλευτικές εκλογές. Σύμφωνα με το διάγραμμα που παρουσιάζει το Politico, από τον Μάιο του 2020, ο Δημοκρατικός Συναγερμός, το κόμμα του Προέδρου Ν. Αναστασιάδη παρουσιάζει σημαντική πτωτική τάση. Στις 2 Μαρτίου, καταγράφει ποσοστό 28% όταν το ίδιο διάστημα έναν χρόνο πριν συγκέντρωνε 40%. Το ΑΚΕΛ βρίσκεται τον τελευταίο χρόνο επίσης σε φθίνουσα πορεία, όμως πιο παγιωμένη και αργή σε σχέση με το ΔΗΣΥ. Στις 2 Μαρτίου σημειώνει ποσοστό 24% ενώ έναν χρόνο πριν σημείωνε 28%. Τέλος, το Δημοκρατικό κόμμα σημειώνει βραδεία ανοδική τάση και καταγράφει στις 2 Μαρτίου ποσοστό 14%.
ΠΗΓΕΣ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΩΝ
- Γαλλία: Politico, 3 Μαρτίου, politico.eu, διαθέσιμο εδώ
- Ιταλία: Termometro Politico, 11 Μαρτίου, termometropolitico.com, διαθέσιμο εδώ
- Γερμανία: INSA / YouGov, 8 Μαρτίου, wahlrecht.de, διαθέσιμο εδώ
- Ελλάδα: GPO, 5 Μαρτίου, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ισπανία: Electopanel, 7 Μαρτίου, electomania.es, διαθέσιμο εδώ
- Ηνωμένο Βασίλειο: Redfield & Wilton Strategies, 8 Μαρτίου, redfieldandwiltonstrategies.com, διαθέσιμο εδώ
- Ολλανδία: De Peiling, 9 Μαρτίου, depeiling.eenvandaag.nl, διαθέσιμο εδώ
- Βουλγαρία: Alpharesearch, 1 Μαρτίου, alpharesearch.bg, διαθέσιμο εδώ
- Κύπρος: Politico, 2 Μαρτίου, politico.eu, διαθέσιμο εδώ
