Της Μαρίας Φράγκου,
Επιστήμες, μελέτες, τεχνολογία. Πράγματι, η ανθρωπότητα τους χρωστάει πολλά. Άραγε, πώς θα ήταν η ζωή μας, χωρίς τη γνώση και την προστασία που μας παρέχει η έρευνα; Ο άνθρωπος, καλλιεργώντας το μυαλό και τις ικανότητές του, κατόρθωσε να κυριαρχήσει έναντι των υπολοίπων ειδών και να επιβληθεί στα στοιχεία της φύσης που έθεταν εμπόδια στην ανάπτυξή του. Ωστόσο, το περιβάλλον θα βρίσκεται διαρκώς ένα βήμα μπροστά, με τον αστάθμητο παράγοντα να ενισχύει την αντίληψη των ανθρώπων, πως ποτέ δεν θα είναι σε θέση να ελέγξουν πλήρως τη ζωή τους. Οι φυσικές καταστροφές, όπως οι σεισμοί, αποτελούν τη ζωντανή απόδειξη. Μάλιστα, σε μία χώρα όπως η Νέα Ζηλανδία, το φαινόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα συχνό, σκορπώντας για άλλη μια φορά τον πανικό στους πολίτες.
Αρχικά, αξίζει να σημειωθεί η γεωγραφική ιδιαιτερότητα του εν λόγω κράτους. Χρόνια απομονωμένο από τον υπόλοιπο κόσμο λόγω της τοποθεσίας του, έχει διατηρήσει τη δική του χλωρίδα και πανίδα, ενώ παράλληλα η ίδια του η υπόσταση προκαλεί θαυμασμό. Ο διαχωρισμός σε βόρειο και νότιο νησί και η ύπαρξη ορισμένων μικρότερων νησιών, όπως η νήσος Stewart, είναι ό,τι συνιστά αυτό το ιδιόμορφο κράτος, ενώ για χρόνια ηφαιστειακοί κρατήρες και δάση ήταν τα μόνα που υπήρχαν στην επιφάνειά του. Όντας υπό βρετανική επιρροή, αποκτά μια κάποια διασύνδεση με τον υπόλοιπο κόσμο, πράγμα απαραίτητο, αν αναλογιστεί κανείς την πρόσφατη αναταραχή και μάλιστα κοντά στη 10η επέτειο από τον σεισμό του Christchurch, που αποτέλεσε τραύμα για τη χώρα.
Καταρχάς, είναι ευρέως γνωστό πως η Νέα Ζηλανδία θεωρείται ιδιαίτερα σεισμογενής, με τις δονήσεις, που την πλήττουν, να πληθαίνουν. Τοποθετημένη στο «τρίγωνο της φωτιάς», όπως ονομάζεται η περιοχή ανάμεσα σε ωκεάνιες τάφρους και ηφαίστεια του Ειρηνικού ωκεανού, η Νέα Ζηλανδία κατατάσσεται πολύ υψηλά στη σχετική λίστα των σεισμόπληκτων κρατών παγκοσμίως. Πιο συγκεκριμένα, το 2020, σεισμική δόνηση 5,8 της κλίμακας Ρίχτερ χτύπησε την περιοχή Levin, μία πόλη 30 χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα Wellington και με εστιακό βάθος 37 χιλιόμετρα. Σαφώς, η δόνηση έγινε αμέσως αντιληπτή από την Πρωθυπουργό Jacinda Ardern, την ώρα μάλιστα που έδινε συνέντευξη σε έναν από τους σταθμούς ενημέρωσης του κράτους. «Γίνεται ένας μικρός σεισμός εδώ…». «Ένας αρκετά καλός σεισμός εδώ…βλέπετε πράγματα να κινούνται πίσω μου. Το Beehive κουνιέται λίγο περισσότερο από τα περισσότερα κτίρια», ανέφερε ξαφνιασμένη μεσούσης της ομιλίας της. Εξετάζοντας εκτενέστερα το φαινόμενο, γυρνάμε στο 2011, όπου σεισμός 6,3 Ρίχτερ έπληξε την περιοχή Christchurch, προκαλώντας το θάνατο σε 185 ανθρώπους, ενώ το 2016 σεισμική δόνηση 7,8 Ρίχτερ επέφερε υλικές ζημιές ύψους πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, καθώς και την απώλεια δύο ανθρωπίνων ζωών. Ο τελευταίος, διαδραματίστηκε στην πόλη Kaikōura στα νότια του νησιού, πλήττοντας ακόμα και την πρωτεύουσα Wellington, σπέρνοντας τον πανικό στους κατοίκους του σεισμογενούς κράτους.
Παρ’ όλα τα ανωτέρω γεγονότα, το αποκορύφωμα της σεισμικής δραστηριότητας εμφανίζεται πριν από λίγες ημέρες, αναστατώνοντας για ακόμη μία φορά την καθημερινότητα των κατοίκων. Ειδικότερα, σημειώθηκαν σεισμοί 7,2, 7,6 και 7,9 στην κλίμακα Ρίχτερ, με επίκεντρο αρχικά τα ακατοίκητα νησιά Kermadec, δίπλα στη Νέα Ζηλανδία. Ο επόμενος, με δυναμική 8,1 Ρίχτερ και με εμφανή επίδραση στη χώρα, δείχνει πως το φαινόμενο δεν αστειεύεται. Τα νερά του Ειρηνικού ταράζονται, γεγονός που ωθεί τις αρχές σε προειδοποίηση για τσουνάμι ύψους τουλάχιστον 3 μέτρων, ενώ μόνη λύση πλέον αποτελεί η εκκένωση της περιοχής. Το κέντρο προειδοποίησης της Χαβάης βγάζει έκτακτη ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία το τσουνάμι θα μπορούσε να πλήξει περιοχές, όπως τη Νέα Καληδονία και το Βανουάτου, προκαλώντας κύματα ίσως και στην Ιαπωνία, τη Ρωσία, το Μεξικό και τη Νότια Αμερική, σαφώς όμως μικρότερου βεληνεκούς. Καμία αμφιβολία δεν επιδέχεται πια ο κίνδυνος για όσους παραμείνουν στα σπίτια τους, μιας και η Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Κρίσεων δήλωσε ρητά πως μικροί και μεγάλοι οφείλουν να μετακινηθούν στα κοντινότερα υψώματα αλλά και προς την ενδοχώρα, αφού τα σπίτια τους δεν αποτελούν πια ασφαλείς επιλογές διαμονής, ιδιαίτερα για τους κατοίκους του Bay of Islands και του Northland. Η περιοχή εκκενώνεται, ο κόσμος διασκορπίζεται, ενώ οι αρχές προετοιμάζουν το λαό για τις πιθανές συνέπειες μιας ανεξέλεγκτης φυσικής καταστροφής.
Ωστόσο, η τύχη φαίνεται να χαμογέλασε στους ταλαιπωρημένους πολίτες, τουλάχιστον αρκετά ώστε να λήξει ο συναγερμός για πιθανό τσουνάμι και να παύσει προσωρινά η επαγρύπνησή τους. Μάταια όμως. Η σεισμική δόνηση επέστρεψε ακάθεκτη στις 9 Μαρτίου, ασθενέστερη μεν, στα 6,6 Ρίχτερ, ανεξέλεγκτη δε με την αμέσως επόμενη να φτάνει τα 4,9 Ρίχτερ, σύμφωνα με τις πληροφορίες της τοπικής ενημέρωσης της “Daily Mail”. Το επίκεντρο φαίνεται να είναι και πάλι τα νησιά Kermadec, ενώ οι κάτοικοι των γύρω περιοχών παίρνουν και πάλι το δρόμο προς τις μακρινές από τη θάλασσα ακτές, αυτή τη φορά όμως χωρίς τον φόβο τεράστιων ωκεάνιων κυμάτων, σαρωτικών για την ενδοχώρα.
Καταλήγοντας, ο άνθρωπος ανέκαθεν έβρισκε μεθόδους προστασίας του απέναντι στους εξωγενείς αστάθμητους παράγοντες, κάνοντας έτσι την καθημερινότητά του όσο το δυνατόν ασφαλέστερη. Τι γίνεται όμως, όταν κανένας δε μπορεί έγκαιρα να προβλέψει καταστροφές σαν τον σεισμό, που πέρα από υλικές και ανθρώπινες απώλειες, επιφέρει τρόμο και αβεβαιότητα στους πολίτες; Κάθε σεισμογενές κράτος οφείλει να δομείται με αντισεισμικές κατασκευές και τον απαραίτητο εξοπλισμό για περιπτώσεις ανάγκης. Έτσι, κράτος και πολίτης σχηματίζουν μια σχέση εμπιστοσύνης, και ίσως μια μέρα, ύστερα από μελέτη και προσπάθεια, η ανθρωπότητα να καταφέρει να δαμάσει αποτελεσματικά όσα στοιχεία της φύσης την ταλανίζουν εδώ και αιώνες…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Νέα Ζηλανδία: Επέλαση του Εγκέλαδου με νέο σφοδρό σεισμό 7,8 Ρίχτερ, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Σεισμός στη Νέα Ζηλανδία: Προειδοποίηση για τσουνάμι σε όλο τον Ειρηνικό, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- New Zealand earthquakes: Tsunami warnings lifted after evacuations, BBC, διαθέσιμο εδώ
- New Zealand downgrades tsunami warning after 8.1-magnitude earthquake, CNN, διαθέσιμο εδώ