Scripta Manent: Για εκείνους που δεν διάλεξαν στρατόπεδο

Του Κωνσταντίνου-Ειρηναίου Σταμούλη,

Ορμώμενος από τα γεγονότα της τελευταίας εβδομάδας, δεν θα ήθελα να σας μιλήσω για αυτά καθαυτά. Άλλωστε, τα έχετε διαβάσει και έχετε σχηματίσει σε ένα μεγάλο βαθμό τη θέση και την άποψή σας. Σήμερα θα επικεντρωθώ σε εκείνους που διάβασαν τα γεγονότα, ενημερώθηκαν και πήραν νωρίς τις αποστάσεις τους από κάθε μορφή βίας και κοινωνικού διχασμού.

Είναι οι λεγόμενοι «ισαποστάκηδες» και μιας και η ελληνική γλώσσα μας δίνει το περιθώριο να δημιουργούμε συνεχώς νέες λέξεις, θα το εκμεταλλευτούμε και θα διατηρήσουμε τον όρο προς διευκόλυνση της συνεννόησής μας.

«Οι άριστοι τρέμουν και διστάζουν, ενώ οι χείριστοι ξεχειλίζουν από πάθη», είχε αναφέρει ο Ιρλανδός ποιητής Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς, όταν επιχείρησε να περιγράψει τον διχασμό που χαρακτήρισε την πατρίδα του πριν από περίπου έναν αιώνα. Ένα στοιχείο κοινό με την σημερινή κατάσταση στη χώρα μας, είναι ότι ποτέ δεν μάθαμε τι έκαναν εκείνοι οι οποίοι ήταν πράγματι αντικειμενικοί, εκείνοι που διατηρήθηκαν στο ρεαλισμό, δεν παρασύρθηκαν από τα γεγονότα και κράτησαν ίσες αποστάσεις από τον παραλογισμό. Έτσι και σήμερα, και μετά τα τελευταία γεγονότα, το να διατηρήσεις ακέραιες τις θέσεις σου και το να προβείς στο «λάθος» του να μη διαλέξεις στρατόπεδο, μοιάζει να λαμβάνει αρνητική χροιά. Τις τελευταίες ημέρες λοιπόν, όσοι διατήρησαν την ψυχραιμία τους μπροστά στις απανωτές εξελίξεις και επέκριναν τα κακώς κείμενα της μίας ή της άλλης πλευράς, βαφτίστηκαν «ισαποστάκηδες» και η κοινωνικοπολιτική τους ταυτότητα ταυτίστηκε με την απάθεια και την ιδεολογική ανυπαρξία.

Προσπερνώ την εκδοχή του να λάβει κάποιος πιο μετριοπαθείς θέσεις προκειμένου να αποφύγει την περίπτωση του να κληθεί να υποστηρίξει την πλευρά που πραγματικά υποστηρίζει και να αποφύγει την όποια αναμενόμενη κριτική ενδέχεται να δεχθεί. Αυτό διότι λαμβάνει θέσεις που δεν πιστεύει, συγκαταβατικά, και επί της ουσίας χρησιμοποιεί τον μανδύα της αντικειμενικότητας προκειμένου να συνεχίσει έμμεσα να περνά τα μηνύματα που εξυπηρετούν την τάση ικανοποίησης των πραγματικών του πιστεύω.

Ας μιλήσουμε λοιπόν για τους «ισαποστάκηδες»:

• Οι «ισαποστάκηδες» έχουν ιδεολογία και πιστεύουν ισχυρά σε αυτή. Επιδιώκουν μάλιστα να την «επικοινωνήσουν», να μιλήσουν για τις αξίες που πρεσβεύει αυτή τους η ιδεολογία. Επιδιώκουν να μιλήσουν για τη δημοκρατία, να εξηγήσουν τον τρόπο που αντιλαμβάνονται την κοινωνική πρόοδο, να ακούσουν τις ανησυχίες των συμπολιτών τους και να εργαστούν ατομικά και συλλογικά με κοινό γνώμονα το κοινό καλό.
• Οι «ισαποστάκηδες» απαιτούν να υπάρχει κράτος δικαίου και να λειτουργεί σύμφωνα με τις αρχές που κατέστησαν δυνατή την ιδέα της δημιουργίας του. Απαιτούν δηλαδή, ένα κράτος δικαίου το οποίο θα έχει εξοστρακίσει από το σώμα του τον αυταρχισμό κάθε εξουσίας αλλά και την ασυδοσία κάθε κοινωνικής ομάδας.
• Οι «ισαποστάκηδες» δεν ικανοποιούνται από την ύπαρξη μιας κοινωνίας που θα αναπαύεται στην ανάγκη παροχής «ίσων ευκαιριών», λες και οι άνθρωποι είναι άμορφες μάζες που αναζητούν ευκαιρίες σαν λύσεις κομμένες και ραμμένες σε ένα μέτρο και με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Στόχος είναι οι «κατάλληλες ευκαιρίες», προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της καθεμίας και του καθενός.
• Οι «ισαποστάκηδες» θέλουν τα πανεπιστήμια να αποτελούν χώρους μόρφωσης και έρευνας, όχι άβατα ανομίας. Παράλληλα όμως είναι και εκείνοι οι οποίοι δεν θέλουν η αστυνομία να είναι εκείνη που θα καταπολεμήσει την ανομία αυτή. Γιατί πιστεύουν στο Αυτοδιοίκητο του Πανεπιστημίου και στην δυνατότητα των Πρυτάνεων να λάβουν τα μέτρα που χρειάζονται και να ανταποκριθούν στην απαιτήσεις μίας τέτοιας πρωτοβουλίας.
• Οι «ισαποστάκηδες», δεν θέλουν το κράτος και η δικαιοσύνη να εκβιάζονται από έναν καταδικασμένο δολοφόνο, αλλά παράλληλα δεν θέλουν να πεθάνει στη φυλακή ένας απεργός πείνας, λες και καταδικάστηκε σε θάνατο. Παρεμπιπτόντως, σήμερα το πρωί 14/3, ο Δημήτρης Κουφοντίνας ανακοίνωσε τη λήξη της απεργίας πείνας του.
• Οι «ισαποστάκηδες» είναι εκείνοι που τοποθετήθηκαν και κατέκριναν τόσο τον ξυλοδαρμό του νεαρού από τον αστυνομικό, όσο και την επίθεση και τον ξυλοδαρμό σε βάρος του αστυνομικού.
• Οι «ισαποστάκηδες» είναι εκείνοι που στο άκουσμα του «εμείς ή αυτοί» δεν παρασύρθηκαν από το πάθος που εκπέμπει η έκφραση για συσπείρωση απέναντι στον «εχθρό», γιατί πολύ απλά δεν εντοπίζουν εχθρό όταν αντικρίζουν συγκρούσεις, μεταξύ ανθρώπων, πολλές φορές της ίδιας κοινωνικής τάξης. Γιατί δεν γνωρίζω κάποιον μεγαλοαστό αστυνομικό, ούτε κάποιον μεγαλοαστό διαδηλωτή. Όχι ότι απαγορεύεται να συμβεί αυτό, αλλά δεν το αντιλαμβάνομαι ως κανόνα.

  

Οι «ισαποστάκηδες» τέλος, δεν αρνήθηκαν ποτέ την ανάμειξη και την πολιτική σύγκρουση αν αυτή χρειαστεί. Δεν απέφυγαν τη φθορά του δημοσίου διαλόγου, ούτε κρύφτηκαν πίσω από τα γεγονότα. Αντίθετα μίλησαν και εκφράστηκαν γνωρίζοντας ότι πολύ εύκολα θα μπορούσαν να στοχοποιηθούν και από τη μία και από την άλλη πλευρά. Άλλωστε μέσα στη σύγκρουση, αν μείνεις στη μέση κινδυνεύεις να δεχτείς και τις περισσότερες πέτρες, κι ας υποστήριξες ότι ο κάθε είδους, μεταφορικά και κυριολεκτικά, πετροπόλεμος, δεν είναι τρόπος επίλυσης των διαφορών.

Και για να κλείσω, οι «ισαποστάκηδες», ανέκαθεν τοποθετούνταν κόντρα στη βία, κάθε βία, για κάθε αιτία. Δεν πρόκειται για μία καινούρια τάση. Με τον ίδιο τρόπο φώναξαν για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, για τα θύματα της Μαρφίν, για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Με τον ίδιο τρόπο ένιωσαν απέχθεια για τον ξυλοδαρμό του νεαρού αλλά και για εκείνον του αστυνομικού. Δεν ένιωσαν όμως το μίσος που οδήγησε σε κάθε ένα από τα παραπάνω συμβάντα. Και ίσως αυτό τους καταδίκασε στον χαρακτηρισμό «ισαποστάκηδες», τουλάχιστον όπως τους αντιλαμβάνομαι εγώ. Τώρα που το ξανασκέφτομαι, ο χαρακτηρισμός δεν μου ακούγεται και τόσο υποτιμητικός, όταν αναφερόμαστε σε τέτοιου είδους ζητήματα. Ας τον κρατήσουμε. Με τους «ισαποστάκηδες» λοιπόν…