Της Μαρίας-Χρυσοβαλάντου Ψαρρού,
Η 27η του Φεβρουαρίου αποφασίστηκε ως η ημέρα εορτασμού της ανιδιοτελούς και φιλανθρωπικής προσφοράς. Συγκεκριμένα, το 2010 αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά διεθνώς από το Συμβούλιο των Κρατών της Βαλτικής Θάλασσας η Παγκόσμια Ημέρα των ΜΚΟ. Η διεθνής αναγνώριση από τον ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Ένωση ήρθε το 2014, με την οργάνωση μιας παγκόσμιας εκδήλωσης προς τιμήν της στο Ελσίνκι της Φινλανδίας. Σκοπός της ημέρας είναι να τιμήσει τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και να αναδείξει στη διεθνή κοινότητα τη φιλανθρωπική δράση τους.
Οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις είναι οντότητες ιδιωτικού δικαίου, που λειτουργούν ανεξάρτητα από τις εθνικές Κυβερνήσεις. Συνήθως έχουν τη μορφή φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, που στοχεύουν στην καταπολέμηση φαινομένων κοινωνικής παθογένειας, όπως της φτώχειας, της ανεπαρκούς υγειονομικής περίθαλψης, αλλά και περιβαλλοντικών ζητημάτων.
Οι ΜΚΟ δύναται να χρηματοδοτηθούν από το κράτος, την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Παγκόσμια Τράπεζα ή και από δωρεές ιδιωτών. Συγκεκριμένα, όσον αφορά τις συνεισφορές, υπολογίζεται ότι ο αριθμός των δωρητών σε ΜΚΟ αυξήθηκε από 1,2 δισεκατομμύρια το 2011 σε 1,4 δισεκατομμύρια το 2014. Το 2030, μάλιστα, o αριθμός αναμένεται να αυξηθεί σε 2,5 δισεκατομμύρια.
Οι ΜΚΟ έχουν μια ιστορία που χρονολογείται τουλάχιστον από τα τέλη του 18ου αιώνα, ενώ ήταν πάντα στην πρώτη γραμμή των κοινωνικών κινημάτων και αλλαγών. Η παλαιότερη ΜΚΟ με στόχο την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι η Anti-Slavery International, οι ρίζες της οποίας εντοπίζονται στο 1787. Επισήμως αναγνωρίστηκε το 1839, με κύριο στόχο της να σταματήσει τη δουλεία και το εμπόριο σκλάβων σε όλο τον κόσμο. Μέχρι σήμερα, η οργάνωση συνεχίζει τον αγώνα κατά της εμπορίας ανθρώπων, της παραδοσιακής δουλείας, της παιδικής πορνείας και όλων των μορφών καταναγκαστικής και δεσμευμένης εργασίας.
Υπολογίζεται ότι διεθνώς λειτουργούν πάνω από 10 εκατομμύρια ΜΚΟ, ενώ ενδιαφέρον προκαλεί ότι οι περίπου 3,5 εκατομμύρια από αυτές έχουν ως έδρα την Ινδία, πράγμα που σημαίνει ότι η Ινδία έχει 1 ΜΚΟ για κάθε 400 ανθρώπους.
Στη χώρα μας, ιδιαίτερα μετά την κρίση του μεταναστευτικού, υπάρχει ιδιαίτερη δυσπιστία για τις δράσεις των ΜΚΟ. Ωστόσο, οργανώσεις όπως η «Κιβωτός του Κόσμου» ή το «Χαμόγελο του Παιδιού», εμπνέουν ξανά εμπιστοσύνη στο λαό ότι μπορούν να υπάρξουν οντότητες με καθαρό στόχο την αντιμετώπιση φαινομένων κοινωνικής παθογένειας χωρίς κερδοσκοπικούς σκοπούς.
Συγκεκριμένα, το «Χαμόγελο του Παιδιού» βραβεύτηκε στην κατηγορία «Μη Κερδοσκοπικοί Οργανισμοί στην Ελλάδα» για το 2019, στο πλαίσιο του παγκόσμιου θεσμού των Superbrands. Αξίζει να σημειωθεί ότι το «Χαμόγελο του παιδιού», εδώ και 25 χρόνια μέσα από το σύνολο των δράσεών του, έχει βρεθεί δίπλα σε περισσότερα από 1.500.000 παιδιά. Παιδιά που έχουν πέσει θύματα βίας, θύματα εξαφάνισης, με προβλήματα υγείας ή σε κατάσταση φτώχειας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η ιστορία άλλης μιας ΜΚΟ, που σε παγκόσμιο επίπεδο περιθάλπει εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως. Συγκεκριμένα, με σύνθημα το «όπου υπάρχουν άνθρωποι», οι «Γιατροί του Κόσμου» παρέχουν υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Ιδρύθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1970, όταν, μετά τον πόλεμο του Βιετνάμ, δημιουργήθηκε ένα τεράστιο κύμα προσφύγων. Συγκεκριμένα, ένα από τα σκάφη, που μετέφερε περισσότερους από 2.500 πρόσφυγες, ανέβασε ένα πανό που έγραφε: «Λιμοκτονούμε κι είμαστε άρρωστοι. Ηνωμένα Έθνη, σώστε μας!». Με επικεφαλής, λοιπόν, τους μελλοντικούς «Γιατρούς του Κόσμου», μια ομάδα γιατρών ξεκίνησε σε ένα νοσοκομειακό πλοίο, όχι μόνο για να παράσχει ιατρική βοήθεια, αλλά και για να μαρτυρά την κατάσταση των προσφύγων. Αυτή ήταν η αρχή για κάτι διαφορετικό.
Στις μέρες μας, σε μια εποχή που εμφανίζονται παντού φαινόμενα αισχροκέρδειας και κερδοσκοπίας, οι άνθρωποι δυσκολεύονται να πιστέψουν στην ύπαρξη ενός οργανισμού με αποκλειστικά φιλανθρωπικούς σκοπούς. Οι δολιοφθορές και η διαφθορά, που κατά καιρούς γνωστοποιούνται σχετικά με τις δράσεις ορισμένων οργανώσεων, οφείλουν να μην επηρεάζουν την άποψή μας σχετικά με τη δράση των υπολοίπων, καθώς, κατά τον τρόπο αυτό, θα υπονομευόταν το τόσο σημαντικό έργο που επιτελούν αφιλοκερδώς και ανιδιοτελώς εκατομμύρια εθελοντές ανά τον κόσμο. Εθελοντές που οραματίζονται ένα διαφορετικό κόσμο και πράττουν υπέρ της αλλαγής, αντί απλά να κρίνουν εκ του ασφαλούς από το σαλόνι του σπιτιού τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ΜΚΟ: Τι, γιατί και πού;, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαθέσιμο εδώ
- Oldest international human rights organization, Guiness World Records, διαθέσιμο εδώ
- Facts and Stats about NGO’s Worldwide, Global Leadership Bulletin, διαθέσιμο εδώ
- How it all started-World NGO Day, World NGO Day Official Website, διαθέσιμο εδώ
- Our story-The beginning of something different, Doctors of the World Official Website, διαθέσιμο εδώ
- Το «Χαμόγελο του Παιδιού» βραβεύτηκε για ακόμα μια φορά στα Superbrands Greece 2018-2019, «Χαμόγελο του παιδιού»-Επίσημη ιστοσελίδα, διαθέσιμο εδώ