Της Γεωργίας Βέλμαχου,
Ταμπού αποτελεί μέχρι και σήμερα η επίσκεψη σε ειδικό ψυχικής υγείας. Γιατί, όμως, να συμβαίνει αυτό; Για ποιον λόγο να αρνείσαι τη βοήθεια ενός ειδικού για θέματα ψυχικής υγείας, αλλά να επισκέπτεσαι γιατρούς άλλων ειδικοτήτων για πιθανά προβλήματα υγείας; Αψηφούμε τον κίνδυνο «ψυχικής ασθένειας» και θεωρούμε πιο επικίνδυνη τη «σωματική ασθένεια». Όμως, στην πραγματικότητα είναι εξίσου επικίνδυνες. Δυστυχώς, η ελλιπής ενημέρωση οδηγεί τον άνθρωπο σε λανθασμένη εκτίμηση για τους λόγους για τους οποίους είναι χρήσιμο και «υποχρεωτικό» να επισκεφθεί έναν ψυχολόγο.
Ένας από τους βασικότερους και παλαιότερους λόγους της αρνητικής στάσης των ανθρώπων απέναντι στον ψυχολόγο είναι η πεποίθηση πως «δεν είμαι τρελός». Ευθύς εξαρχής, πρέπει να τονιστεί πως ο ψυχολόγος δεν είναι για τους «τρελούς», όπως θέλουν να πιστεύουν οι περισσότεροι. Είναι ο άνθρωπος που θα σε καθοδηγήσει με τη συμβουλή του να αντιμετωπίσεις προβλήματα που σε απασχολούν σε κάποια περίοδο της ζωής σου. Καθημερινά όλοι οι άνθρωποι ερχόμαστε αντιμέτωποι με φοβίες, στρεσογόνες καταστάσεις, ψυχικά τραύματα, οικονομικά προβλήματα, προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Ακόμη, πολλές φορές ερχόμαστε αντιμέτωποι και με κάποια σημαντική απώλεια. Μόνος του καθένας από εμάς δεν μπορεί να εντοπίσει την εστία του προβλήματος και να το λύσει. Αντιθέτως, με το να αγνοεί την κατάσταση δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα στο ήδη υπάρχον. Πολλές φορές οι ίδιοι οι ψυχολόγοι απευθύνονται σε συναδέλφους, παρ’ όλη τη γνώση που διαθέτουν, καθώς αδυνατούν να διαχειριστούν τις διάφορες καταστάσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι.
Ένας ακόμη παράγοντας που κάνει τους ανθρώπους να διστάζουν να «χτυπήσουν» την πόρτα ενός ψυχολόγου είναι η κοινωνία. «Τι θα πει ο κόσμος;», σκέφτεσαι και δεν απευθύνεσαι τελικά στον ειδικό. Αυτό είναι ένα σημάδι που επιβεβαιώνει και πάλι τη στερεοτυπική αντίληψη που υπάρχει στην ελληνική κοινωνία. Σε αυτό το σημείο, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως σε άλλες χώρες η επίσκεψη στον ψυχολόγο θεωρείται αναγκαία και δεδομένη. Η ελληνική κοινωνία, όμως, δεν έχει συνειδητοποιήσει μέχρι και σήμερα τη σημαντικότητα της ψυχικής υγείας. Η δική μας ευτυχία δεν πρέπει να θυσιάζεται για κανενός τα πιστεύω. Το σημαντικό είναι να νιώθεις καλά με τον εαυτό σου. Δεν πρέπει να σε διχάζει η γνώμη του κόσμου, καθώς κανείς δεν γνωρίζει το πρόβλημα καλύτερα από εσένα. Εσύ, μαζί με τη βοήθεια του ψυχολόγου, θα καταφέρεις την ψυχική άνοδο και την εξέλιξη που επιζητάς.
Από την άλλη, οι περισσότεροι άνθρωποι επαναπαύονται στη βοήθεια των δικών τους ανθρώπων. Σκέφτονται πως, εφόσον έχουν τους φίλους και την οικογένεια να συζητήσουν οτιδήποτε τους απασχολεί, δεν έχουν την ανάγκη ενός ειδικού. Τα αγαπημένα μας άτομα μπορεί να είναι δίπλα μας, όταν τα χρειαζόμαστε, για να μας στηρίξουν, όμως δεν έχουν τις κατάλληλες γνώσεις και την εμπειρία του ειδικού για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που μπορεί να προκύψουν σε κάποια περίοδο της ζωής μας. Ακόμη κι αν προσπαθήσουν να βοηθήσουν, μπορούν με μια λανθασμένη καθοδήγηση να οδηγήσουν το δικό τους αγαπημένο πρόσωπο σε δυσάρεστες συνέπειες. Ο ψυχολόγος έχει την απαραίτητη εμπειρία, είναι εξειδικευμένος στις ειδικές τεχνικές και καταρτισμένος να σε βοηθήσει να επιλύσεις αποτελεσματικά οτιδήποτε σε απασχολεί.
Λανθασμένα οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τον ψυχολόγο με φόβο. Φοβούμενοι τι θα τους πει, αποφεύγουν να τον επισκεφθούν. Όμως, εκείνη τη στιγμή που θα σε κατακλύσει ο φόβος, να σκεφτείς πως αυτός είναι ο χειρότερος σύμβουλος του ανθρώπου. Ο φόβος είναι ένα βασικό συναίσθημα του ανθρώπου που προκαλείται από τη συνειδητοποίηση ενός πραγματικού ή μη κινδύνου, όμως είναι και η μεγαλύτερη «φυλακή» του. Δεν χρειάζεται η φοβία σου να στέκεται εμπόδιο στην εξέλιξή σου. Ακόμη κι αν σε κάποια συνεδρία εντοπιστεί κάποιος φόβος, ο ψυχολόγος θα σε βοηθήσει να εντοπίσεις την εστία του και θα έχεις την ευκαιρία να τον καταπολεμήσεις. Δες τον φόβο του σήμερα σαν όπλο για το αύριο. Το τρίπτυχο για την αποτελεσματική επίλυση κάθε προβλήματος είναι: να εντοπίζουμε την εστία, να αναγνωρίζουμε το πρόβλημα και να το αντιμετωπίζουμε.
Ωστόσο, υπάρχει και η κατηγορία των ανθρώπων που βρίσκουν ακριβό το κόστος των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Αυτό που γίνεται λάθος είναι η διαχείριση των χρημάτων από τον ίδιο τον άνθρωπο. Γιατί για να επισκεφθείς έναν παθολόγο ή έναν καρδιολόγο δεν διστάζεις να διαθέσεις χρήματα, αλλά τη στιγμή που έχεις την ανάγκη του ψυχολόγου δεν το κάνεις με την ίδια ευκολία; Αν γνώριζες το πόσο σημαντική για τη σωματική σου ακεραιότητα είναι η ψυχική σου υγεία, μάλλον θα είχες αναθεωρήσει. Πολλά προβλήματα υγείας, όπως καρδιαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης και ο καρκίνος, έχουν συνδεθεί με το άγχος. Το σώμα και η ψυχή είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους και αυτό είναι γνωστό ήδη από την αρχαία Ελλάδα. Άλλωστε, είναι στην ευχέρεια του πελάτη η ρύθμιση των εξόδων των συνεδριών, αλλά και ο καθορισμός της συχνότητας.
Μην αγνοείς την ψυχή σου που φωνάζει μέσα από το σώμα σου. Να αγαπάς τον εαυτό σου και να στέκεσαι δίπλα του σε όλα. Μη διστάζεις να ζητήσεις τη βοήθεια ενός ειδικού. Μια επίσκεψη στον ψυχολόγο είναι μια επίσκεψη ανακούφισης από το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεσαι. Κάπου, κάποτε ο Ιρλανδός συγγραφέας Lewis είπε: «Δεν έχουμε ψυχή, είμαστε ψυχή. Έχουμε σώμα». Φρόντισε, λοιπόν, εξίσου και αυτό που «είσαι» και αυτό που «έχεις», γιατί, αν αρρωστήσει το ένα, θα αρρωστήσει μαζί του και το άλλο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Λεβεντάκη Έλενα, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, (2021), «Η επίσκεψη στον ψυχολόγο και οι μύθοι…», www.psycho-logia.gr. Διαθέσιμο εδώ.
- Κοντογιάννη Λώρα, Κλινική Ψυχολόγος, (2020), «Επίσκεψη στον ψυχολόγο: ταμπού ή ψυχική ανάγκη;», www.lkpsychology.gr. Διαθέσιμο εδώ.
- Τσατσανύφου Βίκυ, Ψυχολόγος-Οικογενειακή Θεραπεύτρια, (2018), «Πότε πρέπει να πάω σε ψυχολόγο;», www.kontasou.com. Διαθέσιμο εδώ.
