Της Άννας Βαρβαρέζου,
Ο καφές, ως γνωστόν, συνδέεται με ποικίλες πτυχές της καθημερινής μας δραστηριότητας. Πολλές είναι εκείνες οι στιγμές της ημέρας που επιλέγουμε ένα ρόφημα καφέ, είτε για να φέρουμε εις πέρας τμήμα της εργασίας μας είτε άλλες φορές ως αφορμή για να συναντήσουμε αγαπημένα πρόσωπα και να συζητήσουμε μαζί τους. Καθότι φαίνεται, όμως, η έντονη αυτή ζήτηση αφενός και η ενασχόληση με την παρασκευή και την προετοιμασία του καφέ αφετέρου κατόρθωσε να αναπτύξει μια νέα και πρωτότυπη μορφή τέχνης, την περίφημη τέχνη του barista.
Πραγματικά είναι αξιοσημείωτο πως πλέον το μέλημα δεν είναι να προσφερθεί απλώς μια ακόμη κούπα με γευστικό καφέ αλλά συνηθίζεται η κούπα αυτή να αποτελεί ένα μικρό έργο τέχνης. Δεν πρόκειται βέβαια για ένα απλό εγχείρημα. Προκειμένου να αντικρύσουμε το αποτέλεσμα αυτό στο ποτήρι μας, έχουν προηγηθεί πολλές ώρες προπόνησης και προετοιμασίας. Απαιτείται τεχνογνωσία ως προς τη χρήση των υλικών και των μηχανημάτων και φυσικά μια ανεπτυγμένη καλλιτεχνική φύση του εκάστοτε δημιουργού. Ο barista μπορεί, λοιπόν, κάλλιστα να χαρακτηρισθεί ως ο ειδικός του πιο αγαπημένου ροφήματος ανά τον κόσμο.
Πιο συγκεκριμένα, η προσπάθειά του δεν γνωρίζει όρια και στεγανά, καθώς πρόκειται για ένα επάγγελμα διαρκώς εξελισσόμενο που σε κάθε νέο του στάδιο απαιτεί την εφαρμογή καινούριων δεξιοτήτων. Έχει μάλιστα εξελιχθεί σε έναν διαρκή αγώνα δρόμου, καθώς υπάρχουν επαγγελματίες -οι latte artists- που σχεδιάζουν ακόμη και διάσημους πίνακες με αφρόκρεμα και λίγο γλάσο. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του barista Lee Gang-bin από τη Σεούλ, ο οποίος, εφαρμόζοντας την τεχνική cream art, μετατρέπει τα φλιτζάνια των πελατών του σε παγκοσμίου φήμης πίνακες. Το έργο του αυτό αποτέλεσε μάλιστα και τον λόγο που έχει γίνει γνωστός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συγκεντρώνοντας αρκετούς ακόλουθους.
Από πλήθος συνεντεύξεων που έχουν γίνει σε καταξιωμένους από αντίστοιχους διαγωνισμούς «καλλιτέχνες» του καφέ γίνεται αντιληπτό πως οι περισσότεροι εξ αυτών ξεκίνησαν να ασχολούνται με τον χώρο αυτό λόγω βιοποριστικών αναγκών. Στη συνέχεια και καθώς άρχιζαν να καταπιάνονται ουσιαστικότερα με το αντικείμενο, ανακάλυψαν πως είναι κάτι που ίσως τους ταίριαζε περισσότερο και από την ίδια τους την κύρια ενασχόληση. Σταδιακά απέκτησαν αυτό το «μικρόβιο», όπως το αποκαλούν, και αντλούσαν καθημερινή ικανοποίηση από τη χαρά στα βλέμματα των ανθρώπων που έβλεπαν χαριτωμένα σχέδια στους καφέδες τους.
Η αμφίδρομη αυτή σχέση αποτέλεσε σίγουρα έναν όρο εξαιρετικά σημαντικό που αιτιακά οδήγησε στην περαιτέρω εξέλιξη αυτής της καλλιτεχνικής έκφρασης. Η συνολική θετική αποδοχή του πρωτοπόρου αυτού εγχειρήματος από το καταναλωτικό κοινό έδωσε το έναυσμα ώστε να αφοσιωθούν οι ευρέως πλέον αποκαλούμενοι barista ακόμη περισσότερο στη δημιουργία έργων επάνω στον αφρό. Σκεπτόμενοι δε πως με τον δικό τους μοναδικό τρόπο συμβάλλουν, αν όχι πολύ πάντως σίγουρα έστω και λίγο, στο θετικό ξεκίνημα της ημέρας πολλών ανθρώπων, αντλούν δύναμη για να συνεχίζουν και σαφώς να βελτιώνονται διαρκώς στο έργο τους. Άλλωστε η τέχνη ήταν, είναι και θα είναι πάντοτε αναπόσπαστα συνδεδεμένη με τον κόσμο της ψυχολογίας.
Το προφανές συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως η δημιουργικότητα του ανθρώπου είναι ανεξάντλητη και πάντα προκαλεί αισθήματα θαυμασμού και έκπληξης. Υπάρχουν τόσοι πολλοί τρόποι έκφρασης που, αν επιχειρούσαμε όχι να τους απαριθμήσουμε αλλά απλά να τους κατηγοριοποιήσουμε, μάλλον θα χανόμασταν κάπου στο μέτρημα. Με λίγα υλικά και λίγη φαντασία μπορεί να αποτυπωθεί επάνω σε μια μικρή επιφάνεια ολόκληρη η έμπνευση και φυσικά η άποψη ενός ανθρώπου. Η τέχνη αυτή του καφέ μπορεί σαφώς να χαρακτηρισθεί ως απόκτημα της νέας γενιάς, η οποία μέσα από τους κόλπους της εργασίας της καταφέρνει να αφήνει το στίγμα της και να δίνει παλμό σε μια κοινωνία διαρκώς μεταλλασσόμενη.