Της Ιωάννας Γιαβρούτα,
Τριήμερη καταδρομή των συμμαχικών δυνάμεων-Η Δρέσδη από κέντρο πολιτισμού καταλήγει να έχει εκατόμβη νεκρών.
Λίγο πριν το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μεταξύ 13-15 Φεβρουαρίου 1945, μια από τις μεγαλύτερες εναέριες δυνάμεις πυρός των συμμάχων (Άγγλων, Αμερικανών) ξεκίνησαν το βομβαρδισμό της Δρέσδης. Συνολικά, η πολύπαθη αυτή γερμανική πόλη είχε δεχτεί περίπου 4.000 τόνους εκρηκτικών. Αποτέλεσμα αυτών των επιθέσεων ήταν το να χαθούν 25.000 άνθρωποι σύμφωνα με ιστορικές καταγραφές και πολλά ανεκτίμητης αξίας πολιτιστικά κτήρια (αν και οι ΝΑΖΙ έκαναν λόγο για 200.000 νεκρούς, κάτι που δε μπορεί να διασταυρωθεί). Στις 13 Φεβρουαρίου και για 25 λεπτά περίπου, τα βρετανικά αεροπλάνα της RAF –με επικεφαλής τους ανιχνευτές πορείας- έριξαν πάνω από 1.800 τόνους βομβών.
Οι άσχημες καιρικές συνθήκες ήταν ο καταλύτης της καταστροφής που αποτέφρωσε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Η όγδοη Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ ακολούθησε την επόμενη μέρα με άλλους 400 τόνους βομβών και πραγματοποίησε μια ακόμη επιδρομή με 210 βομβαρδιστικά στις 15 Φεβρουαρίου. Ανατριχιαστικώς γλαφυρά είναι τα λόγια του ιστορικού Ντόναλντ Μίλερ για την καταστροφή «Τα παπούτσια των ανθρώπων έλιωσαν στην καυτή άσφαλτο των δρόμων και η φωτιά κινήθηκε γρήγορα. Η φωτιά έλιωσε σίδηρο και χάλυβα, μετέτρεψε την πέτρα σε σκόνη και έκανε τα δέντρα να εκραγούν από τη θερμότητα της δικής τους ρητίνης. Οι άνθρωποι που τρέχουν από τη φωτιά μπορούσαν να αισθανθούν τη ζέστη της μέσα από την πλάτη τους». Ο Μίλερ υποστηρίζει ότι το 70% των θυμάτων υπέστη ασφυξία από το μονοξείδιο του άνθρακα που εκλύεται με την καύση.
Στον αντίποδα, οι ΝΑΖΙ εκμεταλλεύονται το βομβαρδισμό για να επιτεθούν στους συμμάχους, υποστηρίζοντας το Υπουργείο Προπαγάνδας ότι η Δρέσδη δεν ήταν βάση πολέμου και στρατιωτικού εφοδιασμού, αλλά κέντρο πολιτισμού.
Η Δρέσδη παρέμενε φλεγόμενη για εβδομάδες. Ο Μπέγκεντερ (αυτόπτης μάρτυρας) θυμάται με πόσο φόβο αντιμετωπίστηκαν οι νεκροί. Ο φόβος για ασθένεια οδήγησε τους Γερμανούς να μαζέψουν τα πτώματα πάνω σε μια σιδερένια σχάρα, να τα μουλιάσουν με βενζόλιο και να τα αποτεφρώσουν. Επίσης, η περιγραφή του θυμίζει σκηνές αποκάλυψης, «Υπήρχε ένας απερίγραπτος βρυχηθμός στον αέρα – η φωτιά. Η βροντερή φωτιά μου θύμισε τις βιβλικές καταστροφές για τις οποίες είχα ακούσει στην εκπαίδευσή μου στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Δεν μπορώ να περιγράψω ότι βλέπω αυτήν την πόλη να καίγεται με άλλο τρόπο. Το χρώμα άλλαξε επίσης. Δεν ήταν πια ροζ-κόκκινο. Η φωτιά είχε γίνει ανεξέλεγκτη και ο ουρανός ήταν απλώς ένα τεράστιο βουνό από σύννεφο καπνού».
Συμπερασματικά, ο στόχος των συμμάχων, όπως υποστήριξαν, ήταν να εμποδίσουν την πολεμική επιχείρηση των ΝΑΖΙ, υποστηρίζοντας ότι δεν ήταν μόνο η Δρέσδη μέρος ενός σχεδίου, καθώς βομβαρδίστηκαν και άλλες πόλεις τις ναζιστικής Γερμανίας. Ωστόσο, πολλοί ιστορικοί αμφιταλαντεύονται ακόμη και σήμερα για το αν αυτή η ισοπέδωση των γερμανικών πόλεων, εκ των οποίων και η Δρέσδη, είχε κάποιο στρατηγικό αποτέλεσμα ή απλώς ήταν στο πλαίσιο της ιμπεριαλιστικής διάθεσης των συμμάχων. Αμφισβητούν δηλαδή, το γεγονός ότι ο βομβαρδισμός έπληξε τις δυνάμεις των ΝΑΖΙ ή απλώς έγινε η αιτία να θανατωθεί ένα αξιοσημείωτο ποσοστό άμαχου πληθυσμού. Αξίζει να σημειωθεί,, ότι ακόμη και ο βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ εξέφρασε τις αμφιβολίες του αμέσως μετά την επίθεση.
Οι Αγγλοαμερικάνοι προς υπεράσπισή τους αντέτειναν ότι ο βομβαρδισμός ήταν μία απολύτως δικαιολογημένη ενέργεια, καθώς στην πόλη υπήρχαν όχι μόνο στρατιωτικές δυνάμεις, αλλά και βιομηχανία, που προμήθευαν τη στρατιωτική μηχανή των ΝΑΖΙ. Και επειδή η ιστορία γράφεται από τους νικητές, ο βομβαρδισμός της Δρέσδης δεν απασχόλησε κανένα διεθνές δικαστήριο και εξακολουθεί και σήμερα να διχάζει τους ιστορικούς για τη νομιμότητά του. Παραμένει μία από τις πιο αμφιλεγόμενες πράξεις του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου λόγω της ύπαρξης μεγάλου αριθμού προσφύγων στην πόλη.
Η Δρέσδη 76 χρόνια μετά την ισοπέδωση που υπέστη, είναι μία ζωντανή πόλη, αποκαλείται Φλωρεντία του Βορρά με τις εκκλησίες και τα κτήρια σε στυλ μπαρόκ στις όχθες του ποταμού Έλβα. Ανοικοδομήθηκε το 1990 μετά την επανένωση της Γερμανίας και πολλά από τα στολίδια της επανέφεραν λίγο από την αίγλη του παρελθόντος. Το 2004 η UNESCO την ανακήρυξε μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς, μία προσπάθεια που συνεχίζεται ως τις μέρες μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Από την ιστοσελίδα Air Force Historical Studies Office, στο «Historical Analysis of the 14-15 February 1945 Bombings of Dresden», Διαθέσιμο εδώ
- Jason Dawsey, από την ιστοσελίδα The National WWII Museum, στο «Apocalypse in Dresden, February 1945», Διαθέσιμο εδώ
- Από την ιστοσελίδα Britannica, στο «Bombing of Dresden», Διαθέσιμο εδώ
- Toby Luckhurst από την ιστοσελίδα BBC, στο «Dresden: The World War Two bombing 75 years on», Διαθέσιμο εδώ
- Από την ιστοσελίδα History, στο «Why Was Dresden So Heavily Bombed?», Διαθέσιμο εδώ
