Της Νεφέλης Κανέλλου,
Η πολιτική κατάσταση της Γουινέας βρίσκεται σε μία έκρυθμη φάση από το φθινόπωρο του 2019 και καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020. Οι αναταράξεις ξεκίνησαν με διαδηλώσεις, οι οποίες οδήγησαν σε δεκάδες συλλήψεις και καταδίκες σε φυλάκιση μελών τις αντιπολίτευσης αλλά και υποστηρικτών της.
Οι διαδηλώσεις, που ξέσπασαν στη χώρα από το 2019, πυροδοτήθηκαν από τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, το οποίο απέβλεπε στη μετατροπή του Συντάγματος της χώρας. Αυτό με τη σειρά του θα επέτρεπε στον Πρόεδρο Alpha Condé να θέσει υποψηφιότητα στις εκλογές και να εκτελέσει την τρίτη θητεία του στο υψηλότερο αξίωμα του αφρικανικού κράτους. Τον Οκτώβρη του 2020, μάλιστα, έγινε πραγματικότητα η επανεκλογή του, αναζωπυρώνοντας τις εντάσεις αλλά και τις συλλήψεις.
Φυσικά, ξέσπασαν εκ νέου αναταραχές στον απόηχο του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών. Η Διεθνής Αμνηστία σε πρόσφατη έκθεσή της αναφέρθηκε σε τουλάχιστον 400 συλλήψεις αλλά και θανάτους κατά τη διάρκεια της κράτησης, κάνοντας έκκληση στις αρχές να σεβαστούν το Διεθνές Δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα, καταγγέλλοντας παράλληλα την καταπάτησή τους. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, τους τελευταίους 2 μήνες τέσσερις άνθρωποι πέθαναν κατά τη διάρκεια της προφυλάκισης κι ενόσω περίμεναν για τη δίκη τους. Αξίζει να επισημανθεί πως τρεις εξ αυτών ήταν υποστηρικτές του κόμματος της αντιπολίτευσης.
Κατά τα λεγόμενα ενός ερευνητή της Διεθνούς Αμνηστίας: «Οι κρατούμενοι πέθαναν σε φυλακές, οι οποίες είναι γνωστές για τις άθλιες συνθήκες κράτησης αλλά και για περιπτώσεις κακοποίησης που έχουν οδηγήσει σε θάνατο. Οι διεθνείς κανόνες δικαίου σχετικά με τις συνθήκες κράτησης καταπατούνται πλήρως. Οι αρχές δείχνουν περιφρόνηση προς την ανθρώπινη ζωή με το να μην ερευνούν αυτές τις υποθέσεις αλλά και με το να μην επιτρέπουν την απελευθέρωση ή την εισαγωγή σε νοσοκομείο των άρρωστων, παρά μόνον όταν η κατάσταση φτάσει σε κρίσιμο επίπεδο». Και οι τέσσερις θάνατοι που έλαβαν χώρα τους δύο τελευταίους μήνες απαντώνται σε μία συγκεκριμένη φυλακή, την κεντρική φυλακή του Conakry.
Συγγενείς ενός κρατουμένου, του Mamadou Oury Barry, ανέφεραν ότι φυλακίστηκε στις 9 Αυγούστου του 2020. Στις 14 Ιανουαρίου 2021, ο Barry ανακοίνωσε σε έναν από αυτούς ότι έχει στομαχόπονο και, όταν κατέφτασαν στη φυλακή με τρόφιμα και φάρμακα, οι φύλακες τους απάντησαν πως δε μπορούσαν να τα εισάγουν στη φυλακή. Αν και σύμφωνα με το Υπουργείο ο κρατούμενος απεβίωσε από φυσικά αίτια στις 16 Ιανουαρίου, μία συγγενής του που πήγε να τον επισκεφτεί στη φυλακή στις 21 Ιανουαρίου πληροφορήθηκε πως ήταν βαριά άρρωστος. Λίγες μέρες αργότερα έμαθε πως ήταν νεκρός, ενώ η οικογένειά του ακόμη δεν έχει καταφέρει να παραλάβει το σώμα του από τη φυλακή.
Ένας άλλος κρατούμενος, μέλος του Συμβουλίου της Νεολαίας του κόμματος της αντιπολίτευσης, πέθανε στη φυλακή στις 16 Δεκεμβρίου του 2020 «από αρρώστια», σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Η σύζυγός του, από τον Σεπτέμβρη του 2020 που φυλακίστηκε, κατάφερε να τον δει μόνο μία φορά στις 23 Νοεμβρίου, όπου η υγεία του ήταν καλά. Όλες τις υπόλοιπες φορές που πήγε να τον επισκεφθεί, αν και είχε τα απαραίτητα έγγραφα, της απαγορεύτηκε η είσοδος, καθώς σύμφωνα με τους φρουρούς «οι πολιτικοί κρατούμενοι απαγορεύεται να έχουν επισκέψεις».
Σύμφωνα με μαρτυρίες από πρώην κρατουμένους ή συγγενείς κρατουμένων, οι συνθήκες κράτησης στις φυλακές της Γουινέας, και ειδικά σε αυτή του Conakry, είναι τουλάχιστον απάνθρωπες. Η φυλακή της πρωτεύουσας χτίστηκε για την κράτηση περίπου 300 ανθρώπων και σήμερα φιλοξενεί περί τα 2.000. Στη φυλακή δεν υπάρχει ιατρείο, παρά μόνον ένας γιατρός και για τους 2.000 κρατουμένους, ο οποίος προσπαθεί να κάνει τη δουλειά του υπό άθλιες συνθήκες υγιεινής.
Εκτός από τις συνθήκες κράτησης, οι λόγοι κάθειρξης είναι εξίσου ανησυχητικοί. Περίπου 400 άτομα φυλακίστηκαν τον τελευταίο ενάμιση χρόνο λόγω της ανάμειξής τους με την αντιπολίτευση, τις διαδηλώσεις ή τον ακτιβισμό. Ένας από αυτούς φυλακίστηκε, διότι χόρευε στον δρόμο με ένα τραγούδι, το οποίο ήταν υπέρ του αρχηγού της αντιπολίτευσης. Από αυτό μπορούμε να συμπεράνουμε πως τα κριτήρια φυλάκισης κάθε άλλο παρά αντικειμενικά είναι και πως η ελευθερία πολιτικών απόψεων και λόγου έχουν απολεσθεί πλήρως.
Πολλές οργανώσεις υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προσπαθούν αδιάκοπα να βοηθήσουν τους κρατούμενους με τις, παράλογες για τα αδικήματα, ποινές τους, ενώ άλλες προσπαθούν να στρέψουν την προσοχή της διεθνούς κοινότητας στις συνθήκες κράτησης, οι οποίες αποτελούν ξεκάθαρη καταπάτηση του Διεθνούς Δικαίου. Μόνο με ισχυρή εμπλοκή των οργανώσεων και των διεθνών οργανισμών θα μπορέσει να βελτιωθεί η κατάσταση σε μία χώρα που απειλείται, εκτός από την ελευθερία λόγου, και η ανθρώπινη ζωή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
-
Guinea: Deaths in detention and prison sentence for opposition members, Amnesty International, διαθέσιμο εδώ
-
Guinea protest leaders sentenced to jail for organizing against president, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Guinea urged to probe prison deaths, BBC, διαθέσιμο εδώ
