Του Άρη Ρεμούνδου,
Το Ιράκ επέλεξε μία κινεζική εταιρεία για μία συμφωνία παροχής πετρελαίου. Το αραβικό κράτος αναζητά κεφάλαια για να ενδυναμώσει την καταρρακωμένη από τον κορωνοϊό οικονομία του, βλέποντας τις ενεργειακές τιμές να μειώνονται δραματικά. Παρότι το Ιρακινό Πρακτορείο Ειδήσεων δεν ξεκαθάρισε το όνομα της εταιρείας ή αν ο Πρωθυπουργός της χώρας, Mustafa al-Kadhimi, είχε υπογράψει τη συμφωνία, πηγές του Bloomberg αναφέρουν ότι η εταιρεία, με την οποία το Ιράκ σύναψε τη συμφωνία, είναι η ZhenHua Oil Co., θυγατρική της μεγαλύτερης κρατικής κινεζικής εταιρείας βιομηχανίας άμυνας, γνωστή ως Norinco. H ZhenHua, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της, συναλλάσει περίπου 1,3 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα.
Είναι η πρώτη φορά που η Βαγδάτη επιζητά μια προπληρωμένη συμφωνία, στην οποία το πετρέλαιο αποτελεί ουσιαστικά την ασφαλιστική δικλείδα για ένα δάνειο. Αναλυτικότερα, η SOMO, η οποία είναι κρατική εταιρεία του Ιράκ και εν τοις πράγμασι υπεύθυνη για την αγοραπωλησία του πετρελαίου της χώρας καθώς και την επίβλεψη των ιρακινών πετρελαϊκών εξαγωγών, προσφέρθηκε μέσω σχετικής επιστολής της τον Νοέμβριο να παρέχει σχεδόν 130.000 βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα για 5 χρόνια, τα οποία θα αγοράζονται από τη νικήτρια εταιρεία. Παράλληλα, ήθελε μια προκαταβολή για έναν χρόνο παροχής, που με σημερινές τιμές θα έφερνε πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Η νικήτρια εταιρεία θα είχε την ευελιξία ως προς το πότε και πού θα παρέδιδε το αργό πετρέλαιο για έναν χρόνο. Σε αυτό το πλάνο είχε συμφωνήσει το ιρακινό επιτελείο και κατά συνέπεια επήλθε η συμφωνία με την ZhenHua.
Στο σημείο αυτό αρμόζει να παρατηρηθεί η οικονομική κατάσταση που αντιμετωπίζει το ιρακινό κράτος. Διανύει μια οικονομική κρίση ακόμη και πριν την πανδημία, η οποία βέβαια την μεγέθυνε σημαντικά. Ριζικές αιτίες συνιστούν η διαφθορά, η κακοδιαχείριση, οι αναξιόπιστες εξαγωγές αργού αλλά και ο πόλεμος με το Daesh (Ισλαμικό Κράτος). Επιπρόσθετα, το Ιράκ είναι πλήρως εξαρτώμενο από τις πετρελαϊκές εξαγωγές, οι οποίες υπολογίζονται σε πάνω από το 60% της οικονομίας του. Ειδικά φέτος, η οικονομία του, προβλέπεται να συσταλεί περί το 12%, περισσότερο από κάθε άλλο μέλος του ΟΠΕΚ. Η ιρακινή κυβέρνηση συνεπώς βρέθηκε σε δεινή θέση, δεδομένου ότι τον Οκτώβριο δε μπορούσε να αποπληρώσει τους μισθούς των εργαζομένων, με αποτέλεσμα χιλιάδες διαδηλωτές να κατακλύσουν τους δρόμους και να ακολουθήσουν αιματηρές συμπλοκές. Επιπλέον, το Ιράκ αντιμετωπίζει κρίση ηλεκτροδότησης και καθαρού νερού, παράγοντες που το φέρουν να αντιμετωπίζει τη χειρότερη οικονομική ύφεση από την αμερικανική επέμβαση το 2003. Εξαιτίας, λοιπόν, της οδύνης που επικρατεί, η κυβέρνηση δε μπορεί να αντλήσει κεφάλαια με συμβατικότερες μεθόδους, όπως η αγορά ομολόγων, με την Goldman Sachs Group να κατατάσσει το Ιράκ στους πιο ευάλωτους εκδότες ομολόγων για το 2021.
Συνεπώς, η συμφωνία αυτή με την Κίνα ήταν επιτακτική για το Ιράκ, το οποίο σαφώς δε διέθετε και πολλές εναλλακτικές για την αντιμετώπιση της κρίσης του. Βέβαια, όντας ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός του ΟΠΕΚ, έχει προκαλέσει τη δυσφορία της μεγαλύτερης δύναμης του οργανισμού, αυτή της Σαουδικής Αραβίας, διότι έχει αυξήσει την παραγωγή του πετρελαίου πολύ πέρα από το πλαφόν που έχει θέσει ο ΟΠΕΚ. Οι μειώσεις στην παραγωγή του πετρελαίου από τις υπόλοιπες χώρες έχουν μεν ανεβάσει τις τιμές του, αλλά αυτές παραμένουν χαμηλά, ιδίως όταν το βαρέλι του αργού κοστίζει 51,80 δολάρια, αρκετά χαμηλότερα από ότι θα ήθελε το Ιράκ για να ισοσκελίσει κάπως τον προϋπολογισμό του. Βέβαια η συμφωνία αυτή παραμένει τεράστια στο είδος της και μάλιστα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη προκαταβολή που δίνεται στη σύγχρονη ιστορία, πίσω από εκείνη των 10 δις το 2013 από τη ρωσική Rosneft.
Επιλογικά, η συμφωνία αποτελεί το πιο πρόσφατο παράδειγμα της Κίνας, η οποία μέσω κρατικά ελεγχόμενων εταιρειών και τραπεζών δανείζει σε κράτη παραγωγούς που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες, όπως η Ανγκόλα, το Εκουαδόρ, η Βενεζουέλα, με ανταμοιβή βαρέλια δολαρίων. Η μέθοδος αυτή, αντικατοπτρίζει ακόμη μια έμφαση της διογκούμενης κινεζικής επιρροής στο διεθνές σύστημα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
-
Iraq signs $2B oil prepayment deal with China’s ZenHua Oil, World Oil, διαθέσιμο εδώ
-
China Set to Bail Out Iraq With Multibillion-Dollar Oil Deal, Bloomberg, διαθέσιμο εδώ
-
China prepares to sign a multi-billion dollar oil deal with Iraq, TRT World, διαθέσιμο εδώ
-
Seven dead in protests as Covid-19 hits Iraqi government worker salaries, CNN, διαθέσιμο εδώ
