Του Κωνσταντίνου Λίκα,
Η Γερμανία δεν είναι ιδιαίτερα διάσημη για την ψηφιοποίησή της. Σε πολλές περιοχές της χώρας το ψηφιακό σήμα είναι αδύναμο, οι επενδύσεις για τις υποδομές καθυστερούν και εν μέσω πανδημίας οι χρηματικές βοήθειες του Νοεμβρίου (γνωστές ως Überbrückungshilfe ή κοινώς Novemberhilfe) καταβάλλονται… τον Ιανουάριο, λόγω προβλημάτων στο κρατικό λογισμικό.
Επομένως, το Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2021, όταν έλαβε χώρα η ηλεκτρονική (λόγω της πανδημίας) ψηφοφορία για τον πρόεδρο του CDU (Christlich Demokratische Union) με 1001 αντιπροσώπους, πολλοί περίμεναν πληθώρα τεχνικών προβλημάτων. Εντούτοις, όλα εξελίχθηκαν ομαλά. Τρεις ήταν οι υποψήφιοι: ο Armin Laschet, ο Friedrich Merz και ο Norbert Röttgen – όλοι άρρενες δικηγόροι άνω των 50 ετών και από την Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, της οποίας δε ο Laschet είναι Πρωθυπουργός. Παρόλα αυτά, οι τρεις τους είναι εξαιρετικά διαφορετικοί μεταξύ τους. Ο Laschet είναι ένας μετριόφρων υποστηρικτής της Άνγκελα Μέρκελ και φιλελεύθερος κεντροδεξιός, ο Merz είναι από τους πιο συντηρητικούς βουλευτές του κόμματος και οικονομικά νεοφιλελεύθερος –είναι ο μοναδικός εκ των τριών που έχει και προϋπηρεσία στον ιδιωτικό τομέα– ενώ ο Röttgen, όντας πρώην Υπουργός Περιβάλλοντος, είναι ο πιο προοδευτικός εκ των τριών.
Στον πρώτο γύρο, ο Laschet έλαβε 380 ψήφους (38,42%), ο Merz 385 (38,93%) και ο Röttgen 224 (22,65%). Έπειτα, στον δεύτερο γύρο, αποκλείστηκε ο Röttgen. Έτσι, ο Laschet έλαβε 521 ψήφους, ήτοι 52,79%, και ο Merz μόλις 466, ήτοι 47,21%. Επομένως, νέος πρόεδρος του κόμματος εξελέγη ο Armin Laschet, ο Πρωθυπουργός της Βόρειας-Ρηνανίας Βεστφαλίας.
Ο Friedrich Merz χαίρει μεγάλης στήριξης, όπως και επιρροής στο κόμμα. Ιδιαίτερη στήριξη είχε λάβει από την νεολαία του κόμματος (Junge Union), τον σύνδεσμο μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κόμματος (ΜΙΤ), την ένωση αξιών (Werteunion) και τον Wolfgang Schäuble. Θεωρούταν, επίσης, φαβορί για την νίκη από πολλούς – σύμφωνα με την Handelsblatt, o Merz ήταν σχετικά μπροστά στις δημοσκοπήσεις, με τον Röttgen να έρχεται δεύτερος, ενώ ο Laschet βρισκόταν στην τελευταία θέση. Σε κάθε περίπτωση, ο Merz δεν πτοήθηκε με την ήττα του. Αμέσως μετά τις εκλογές, ζήτησε θέση στο Υπουργείο Οικονομίας της Γερμανίας – αίτημα το οποίο απορρίφθηκε από την γραμματεία της κυβέρνησης Μέρκελ («δεν σκεφτόμαστε τον ανασχηματισμό κυβέρνησης»). Εντούτοις, η ισχύς του, αν και είναι αμφιλεγόμενη, παραμένει σημαντική στο κόμμα.
Προκειμένου να αποφευχθεί η έξοδος υποστηρικτών του από το κόμμα, ο Merz πήρε δράση για να εδραιώσει τη θέση του. Την Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2021, ο Friedrich Merz δημοσίευσε την πρόθεσή του να στηρίξει το κόμμα δημοσίως. Ειδικότερα, στο Newsletter του με τίτλο “#MerzMail30”, ξεκαθαρίζει ότι συνεχίζει να στηρίζει το CDU. Στο Twitter ήταν, επίσης, ξεκάθαρος, ότι κάθε ψήφος για την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) είναι «μισή ψήφος για τον συνασπισμό rot-rot-grün» – ο όρος «κόκκινο-κόκκινο-πράσινο» είναι ένας συχνά χρησιμοποιούμενος όρος σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ του CDU, της δημοκρατικής-σοσιαλιστικής Αριστεράς (Die Linke) και των Πρασίνων (Grüne). Ο Merz γνωρίζει ότι μόνο με ένα ενωμένο CDU μπορεί να κερδίσει μια θέση στη κυβέρνηση και να φέρει δεξιές αντιλήψεις στο τραπέζι, για να εξισορροπήσει αυτά που αποκαλεί «πειράματα» των τριών αριστερών κομμάτων της Γερμανίας.
Η πίστη του στο CDU παρά τις απαιτήσεις του είναι ξεκάθαρη. Δεν επιθυμεί οι ψηφοφόροι του να «μεταναστεύσουν» ούτε στην AfD ούτε στο Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP). Όσον αφορά το FDP, είναι άξιο απορίας πώς ένας πολύ συντηρητικός πολιτικός, όπως ο Merz, θα ηγηθεί ενός φιλελεύθερου κόμματος που στηρίζει τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας ή που απαιτεί περισσότερη ελευθερία εκτρώσεων. Εντούτοις, μάλλον πρόκειται για φήμες που διαδόθηκαν, επειδή το FDP απαιτεί άρση του lockdown και μείωση φορολογίας, ενώ ο Laschet δεν πρόκειται να προβεί σε νεοφιλελεύθερες πολιτικές, επειδή θέλει να συγκυβερνήσει με τους Πράσινους.
Το ερώτημα παραμένει: εφόσον ο Merz ήταν τόσο δημοφιλής – αρκετά και για να απαιτήσει θέση στο Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομίας μετά από ήττα – γιατί κέρδισε ο Laschet, ο οποίος για πολλούς δεν ήταν και τόσο δημοφιλής;
Καταρχάς, οι 1001 εκπρόσωποι του κόμματος εκπροσωπούν το κόμμα καθ’ εαυτό και όχι την ευρύτερη γερμανική κοινωνία. Έπειτα, η Άνγκελα Μέρκελ έχει τεράστια επιρροή στο κόμμα και παρόλο που κατακρίνεται για την «σοσιαλδημοκρατική» τάση της θεωρείται θρύλος της γερμανικής πολιτικής. Έτσι, ο Laschet, ως πολιτικός διάδοχός της, θα διεκδικήσει τις ψήφους των πολυπληθών «μερκελιστών» στο κόμμα.
Ο τρίτος υποψήφιος Norbert Röttgen ήταν ο πιο προοδευτικός εκ των τριών υποψηφίων. Είναι σαφώς Χριστιανοδημοκράτης – υποστήριξε τις απελάσεις προς την Συρία και αντιτίθεται στην ενωσιακή transfer union, ωστόσο είναι προοδευτικός σε ζητήματα ισότητας φύλων και ψηφιοποίησης. Είναι, επίσης, γνωστό ότι προτιμάει τους Πράσινους και θεωρεί την FDP ανεύθυνη να κυβερνήσει. Παρόλο που πήρε 224 ψήφους στον πρώτο γύρο, ήταν δεδομένο ότι θα έχανε στον δεύτερο γύρο, καθώς ο Röttgen είναι εκ διαμέτρου αντίθετος με τον Merz. Η τάση αυτή δείχνει την γενικότερη στροφή του κόμματος και το γεγονός ότι υπάρχει μέριμνα για προετοιμασία συγκυβέρνησης με τους Πράσινους.
Σε κάθε περίπτωση, ο Armin Laschet είναι αναμφισβήτητα ο πρόεδρος του τελευταίου λαϊκού κόμματος της Γερμανίας και προσπαθεί να κρατήσει το κόμμα του ενωμένο με την βοήθεια του Friedrich Merz. Εξάλλου, το SPD προσπαθεί πλέον να διαφοροποιηθεί από τους Πράσινους, ενώ στις δημοσκοπήσεις έχει ποσοστό 15%, γεγονός που δεν το καθιστά λαϊκό κόμμα.
Ο υποψήφιος για την καγκελαρία, ωστόσο, θα αργήσει να κηρυχθεί. Εκκρεμεί η διαχείριση της πανδημίας COVID-19. Ο Markus Söder και ο Armin Laschet συμφώνησαν στο ότι θα συζητηθεί το ζήτημα της υποψηφιότητας για την καγκελαρία μετά τον Μάρτιο. Σε κάθε περίπτωση, ο Friedrich Merz δεν έχασε τίποτα ακόμα και συνεχίζει δυναμικά. Ίσως να είναι ο επόμενος καγκελάριος ή και υπουργός, εφόσον ασκεί τεράστια επιρροή στο κόμμα του. Το να τεθεί σε «καραντίνα» θα αποβεί μοιραίο για την τύχη του CDU – εις όφελος της AfD και της FDP. Αξίζει να σημειωθεί, άλλωστε, ότι η AfD συνεστήθη από «βετεράνους» του CDU.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- So reagiert Thüringen auf die Laschet-Wahl, mdr, διαθέσιμο εδώ
- Merz und Röttgen sind bei den Deutschen ähnlich beliebt, Ηandelsblatt, διαθέσιμο εδώ
- 2021 Christian Democratic Union of Germany leadership election, Wikipedia, διαθέσιμο εδώ
- So soll es zwischen Laschet und Merz tatsächlich gelaufen sein, Deutschlandfunk, διαθέσιμο εδώ
- Der vergiftete Edelmut des Friedrich Merz, Cicero, διαθέσιμο εδώ
