Του Θάνου Κουλουβάκη,
Πολλά είναι τα ερωτήματα που εντάσσονται σε μία συζήτηση, όταν το κεντρικό της θέμα στρέφεται γύρω από τη δημιουργικότητα. Ο κάθε άνθρωπος βρίσκει, βεβαίως, διαφορετικούς τρόπους για να καλλιεργεί τη δημιουργικότητα του και για να τη χρησιμοποιεί με τον τρόπο που ο ίδιος επιθυμεί· καθώς είναι δεδομένο ότι ένα κοινό μοτίβο δε θα είναι ωφέλιμο για όλους και όλες. Ωστόσο, επειδή συχνά προκύπτει ένα τέλμα στις συζητήσεις αυτές, λόγω του γεγονότος ότι οι συνομιλητές δε μπορούν να περιγράψουν τα μέσα που χρησιμοποιούν προκειμένου να αφυπνίσουν τη δημιουργικότητά τους, αποφάσισα να γράψω ένα άρθρο σχετικά με τους τρόπους που εγώ χρησιμοποιώ για να επιτύχω αυτόν τον σκοπό.
Πριν ξεκινήσω, εν τούτοις, να αναφέρω τους τρόπους, θεωρώ πως είναι χρήσιμο να ορίσω τι είναι η δημιουργικότητα – τουλάχιστον στα δικά μου μάτια. Για εμένα, λοιπόν, δημιουργικότητα είναι η ικανότητα ενός ανθρώπου να δημιουργεί κάτι καινοτόμο ή να βρίσκει λύσεις σε πληθώρα προβλημάτων για τα οποία δεν έχει βρεθεί ήδη κάποια λύση – ή κάποια ορθή λύση. Σαφώς, ο εν λόγω ορισμός μπορεί να εμπλουτισθεί και να μεταβληθεί εν μέρει ή και ολοκληρωτικά από τον κάθε έναν και την κάθε μία από εσάς. Ωστόσο, θα θεωρήσω ότι επαρκεί προκειμένου να συνεχίσουμε. Θα αναφέρω παρακάτω, τρεις τρόπους που χρησιμοποιώ για να καλλιεργήσω ή να αφυπνίσω τη δημιουργικότητά μου και σας προτείνω να τους χρησιμοποιήσετε κι εσείς.
Ο πρώτος τρόπος για να καλλιεργήσετε ή να αφυπνίσετε τη δημιουργικότητα σας – όσο κοινότυπος κι αν ακουστεί – είναι το διάβασμα. Γνωρίζω ότι οι περισσότερες και οι περισσότεροι από εσάς έχετε ακούσει ξανά την εν λόγω απασχόληση, όμως παρατηρώ ότι αρκετοί άνθρωποι δεν της δίνουν την σπουδαιότητα που της αρμόζει· αυτός είναι ο λόγος που την αναφέρω εξάλλου. Όταν λέω διάβασμα δεν αναφέρομαι αποκλειστικά σε λογοτεχνικά βιβλία. Ενδέχεται να διαβάζετε βιβλία αυτοβελτίωσης, οικονομικού περιεχομένου, βιβλία για επενδύσεις ή για τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά ενός λαού. Επίσης ενδέχεται να διαβάζετε άρθρα ιστορικά, κοινωνικά ή επιστημονικά. Το διάβασμα είναι διάβασμα! Μερικοί άνθρωποι μπορεί να πιστεύουν και να διατυμπανίζουν ότι αν δεν διαβάζεις μεγάλους λογοτέχνες απλώς σκορπάς το χρόνο σου, όμως αυτή η πεποίθηση στα δικά μου μάτια είναι ανόητη. Αυτό που έχει τη μέγιστη σημασία είναι να διαβάζετε. Διότι, μέσω του διαβάσματος, το μυαλό μαθαίνει να κατανοεί αυτό που επικοινωνεί ένας άλλος πομπός. Με άλλα λόγια, μαθαίνει να ερμηνεύει πιο γρήγορα τα εξωγενή ερεθίσματα που δέχεται. Κι αυτό μας βοηθά όχι μόνο να βρίσκουμε σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα λύσεις σε προβλήματα που παρουσιάζονται, αλλά και να κάνουμε πιο σύνθετες σκέψεις και συνειρμούς δίχως να κουραζόμαστε.
Ο δεύτερος τρόπος που θα ήθελα να αναφέρω ίσως δεν είναι τόσο διαδεδομένος – ή τουλάχιστον έχω παρατηρήσει ότι δεν ακούγεται μαζικά. Αυτός είναι ο ύπνος. Είμαι σίγουρος ότι πολλοί και πολλές από εσάς δεν τον εκτιμάτε όσο θα έπρεπε. Τι εννοώ όταν λέω ύπνος; Το μυαλό για να λειτουργήσει σωστά χρειάζεται ξεκούραση. Για να ακριβολογούμε, το σώμα ξεκουράζεται όμως το μυαλό εξακολουθεί να λειτουργεί όπως και τα άλλα όργανα· ωστόσο καταλαβαίνετε την ουσία των όσων περιγράφω. Αν δεν κοιμάστε σωστά μην περιμένετε να είστε δημιουργικοί. Για να δημιουργήσεις το οτιδήποτε, πρέπει να σε κατακλύζει ηρεμία, συγκέντρωση και επιμονή. Τίποτα από αυτά δεν μπορεί να υπάρξει, όταν η έλλειψη ύπνου παίρνει τα ηνία. Σαφώς, οι ώρες ύπνου που έχει ανάγκη ο κάθε άνθρωπος διαφέρουν. Όμως αυτό είναι κάτι που πρέπει να ανακαλύψετε μέσω της δοκιμής.
Ο τρίτος και τελευταίος τρόπος που θα σας προτείνω είναι να ακούτε. Παρατηρώ ότι αρκετοί άνθρωποι, όταν καλούνται ή επιδιώκουν να συμμετάσχουν σε μία συζήτηση, έχουν την ανάγκη διαρκώς να μιλούν. Εσείς κάντε τη διαφορά και ακούστε. Αρχικά, όταν ακούμε δίχως να μιλάμε ή δίχως να σκεφτόμαστε το τι πρέπει να πούμε, έχουμε τη δυνατότητα να φιλτράρουμε καλύτερα αυτά που λένε οι συνομιλητές μας και κατ’ επέκταση να κρατήσουμε μονάχα τις χρήσιμες πληροφορίες που εντοπίζουμε. Επίσης, όταν ακούμε δίχως να έχουμε την πρόθεση να μιλήσουμε, μας δίνεται η δυνατότητα να παρατηρήσουμε τον τρόπο σκέψης (τον ειρμό) των άλλων ανθρώπων· κάτι το οποίο είναι σχεδόν αδύνατον να συμβεί όταν μιλάμε διαρκώς. Τέλος, όταν παρατηρούμε τι λένε οι άλλοι, είναι πιο εύκολο να εντοπίσουμε προβλήματα τα οποία χρειάζεται να επιλύσουμε. Τι σημαίνει αυτό; Extra practice για το μυαλό μας!
