Του Χάρη Πασχάλη,
Η Ρωξάνδρα Στούρτζα ήταν Ελληνομολδαβή συγγραφέας και φιλάνθρωπος, γνωστή για τη δημιουργία σχολείων και ορφανοτροφείων στην Οδησσό για τους πρόσφυγες των ελληνοτουρκικών πολέμων, που προέκυψαν από την Ελληνική Επανάσταση εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Γεννήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 1786 στην Κωνσταντινούπολη και γονείς της ήταν ο Σκαρλάτος Στούρτζας από ευγενή οικογένεια της Μολδαβίας και η Σουλτάνα Μουρούζη, κόρη του Φαναριώτη ηγεμόνα της Μολδαβίας, Κωνσταντίνου Μουρούζη. Το 1790, η οικογένεια της Ρωξάνδρας εγκαταστάθηκε στο Ιάσιο στην περιοχή της Μολδαβίας και έπειτα, το 1800, στην Αγία Πετρούπολη, όπου η Ρωξάνδρα συνέχισε τις σπουδές της στα ρωσικά και τα ελληνικά.
Το 1806, ο πατέρας της την εισήγαγε στην τσαρική αυλή. Εκεί, κέρδισε τις εντυπώσεις και διορίστηκε «Κυρία επί των τιμών» στην αυλή του Τσάρου Αλέξανδρου Α΄ της Ρωσίας και της συζύγου του, Αυτοκράτειρας Ελισάβετ. Λόγω της ιδιότητάς της, η Ρωξάνδρα γνώρισε το 1809 τον τότε διπλωμάτη του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, Ιωάννη Καποδίστρια, και ανέπτυξαν φιλικές σχέσεις, καθώς και επαφές, οι οποίες διεκόπησαν για ένα διάστημα. Οι δυο τους συναντήθηκαν εκ νέου το 1813 στη Βιέννη, όπου ο Καποδίστριας τής γνωστοποίησε την πρόθεσή του να ασχοληθεί με το ελληνικό ζήτημα και η Ρωξάνδρα τού υποσχέθηκε ότι θα στήριζε την προσπάθειά του, καθώς και ότι θα συνέβαλε στη μόρφωση των Ελληνόπουλων.
Η Ρωξάνδρα τήρησε την υπόσχεσή της και μερίμνησε για την εγκατάσταση, την περίθαλψη και την εκπαίδευση πολλών Ελλήνων, που κατέφτασαν στην Οδησσό κατά την περίοδο των πολέμων της Ελληνικής Επανάστασης. Παρείχε ρουχισμό και τροφή από τις φάρμες της στην περιοχή της Βεσσαραβίας στους πρόσφυγες και χρηματοδότησε πληθώρα ενεργειών, με στόχο την αποκατάστασή τους.
Η φιλελληνίδα Ρωξάνδρα Στούρτζα απεβίωσε στις 16 Ιανουαρίου 1844 στην Οδησσό, με το φιλανθρωπικό της έργο να υμνείται μέχρι σήμερα από τους Έλληνες και όχι μόνο.
