Του Γιώργου Τσακμάκη,
Αλήθεια πόσοι από εμάς σιχαινόμαστε τα ψέματα (τι ειρωνεία…); Έχετε αναρωτηθεί ποτέ όμως πόσο διαφορετικός θα ήταν ο κόσμος μας αν με κάποια μέθοδο καταφέρναμε να εντοπίσουμε όλα τα ψέματα από όπου και αν προέρχονταν; Όλες οι φαντασιακές τάξεις στις οποίες πιστεύει η ανθρωπότητα θα κατέρρεαν (πχ θρησκείες, νόμοι, χρήμα) και η ελπίδα θα χανόταν. Κι όμως… Ο πολυγράφος, καθώς και ο «όρος της αλήθειας» που συχνά παρατηρούμε στις κατασκοπικές ταινίες έχουν επιστημονική βάση. Στον πολυγράφο, η χρήση στηρίζεται στην ταυτόχρονη λήψη πολλαπλών βιομετρικών δεδομένων όπως η εφίδρωση, ο καρδιακός ρυθμός κλπ, τα οποία εμφανίζονται διαφοροποιημένα σε περίπτωση ψεύδους. Στην περίπτωση του όρου της αλήθειας οι άμυνες του ίδιου του οργανισμού που «υψώνονται» όταν αυτός ο οργανισμός ψεύδεται, εξασθενούν.
Χημικά χαρακτηριστικά της θειοπεντανάλης
Το μόριο της θειοπεντάλης αποτελείται από 11 άτομα C, 2 άτομα Ο, 2 άτομα Ν, 1 άτομο S και 18 άτομα Η. Τα άτομα Ο συνδέονται με διπλό ομοιοπολικό δεσμό με τα γειτονικά άτομα C. Ακόμη το συγκεκριμένο μόριο περιλαμβάνει και έναν ετεροκυκλικό εξαμελή δακτύλιο, ο οποίος περιλαμβάνει 4 άτομα C και 2 άτομα N. Το θείο συνδέεται με διπλό δεσμό με το άτομο άνθρακα, το οποίο παρεμβάλλεται ανάμεσα στα δύο άτομα αζώτου
Φαρμακευτικές χρήσεις της θειοπεντάλης
Η θειοπεντάλη είναι μέλος της μεγάλης φαρμακευτικής ομάδας των βαρβιτουρικών. Τα φάρμακα αυτά καταστέλλουν το νευρικό σύστημα. Σε ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ μάλιστα χρησιμοποιούνται για την παρασκευή ενέσεων ευθανασίας. Η συγκεκριμένη ουσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ιατρικούς σκοπούς στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Στην πρόκληση γενικής αναισθησίας σε έναν ασθενή
- Στην πρόκληση πλήρους αναισθησίας σύντομης διάρκειας
- Στον έλεγχο των επιληπτικών κρίσεων
- Στην ελάττωση της ενδοκράνιας πίεσης σε ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε νευρολογικά χειρουργεία
Υπάρχει όμως και μια ακόμη ιδιότητα της θειοπεντάλης, η οποία προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η συγκεκριμένη φαρμακευτική ουσία έχει την ικανότητα σε πολύ μικρές ποσότητες να δρα ως αντι-αναλγητικό. Ειδικότερα προάγει την αίσθηση του πόνου, χαμηλώνοντας την ουδό στην οποία ο εκάστοτε ανθρώπινος οργανισμός ξεκινά να αισθάνεται τον πόνο
Αξίζει να επισημάνουμε ότι η θειοπεντάλη τις δεκαετίες 1940-1960 χρησιμοποιούνταν και στη συχνά παρεξηγημένη πρακτική της ύπνωσης. Μέσω της αξιοποίησής της χαλάρωναν οι αναστολές των ασθενών και μπορούσαν ευκολότερα να ανατρέχουν σε τραυματικές αναμνήσεις και καταπιεσμένες σκέψεις. Χρησιμοποιήθηκε ιδιαίτερα μετά από πολέμους (πχ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) σε στρατιώτες που έπασχαν από μετατραυματικό στρες (PTSD)
Πιθανές παρενέργειες απο τη χρήση θειοπεντάλης
Ακόμη και συγκέντρωση 1mg/100mL θειοπεντάλης μπορούν να αποδειχθούν τοξικά για τον οργανισμό μας. Η υπερδοσολογία θειοπεντάλης λόγω πολύ γρήγορης έγχυσής της στον οργανισμό το πιθανότερο είναι να οδηγήσει σε δραματική πτώση της πίεσης του αίματος. Άλλες πιθανές ανεπιθύμητες δραστηριότητες που ενδέχεται να προκληθούν από την υπερδοσολογία θειοπεντάλης είναι η άπνοια, ο έντονος βήχας και άλλες ανωμαλίες στη λειτουργία του αναπνευστικού. Ιδιαίτερος κίνδυνος υπάρχει στην περίπτωση που η θειοπεντάλη χορηγηθεί σε ασθενή, που έχει καταναλώσει πρόσφατα αλκοόλ. Σε αυτή την περίπτωση ακόμη και ανεπαίσθητες δόσεις θειοπεντάλης μπορούν να αποβούν τοξικές.
Είναι τελικά η θειοπεντάλη ο ορός της αλήθειας;
Η θειοπεντάλη έχει πράγματι χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν ως ένας άτυπος «ορός της αλήθειας» για ανακρίσεις. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η πειραματικές χρήσεις της από την CIA κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, χωρίς μάλιστα τη συναίνεση των ατόμων στους οποίους χορηγούνταν — πόσο ανήθικο όμως να κάνεις έναν συλληφθέντα πολέμου πειραματόζωο; Εκτός των παραπάνω περιστατικών, η θειοπεντάλη στο παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί σε δίκες αλλά και σε ανακρίσεις από αστυνομικές αρχές σε κράτη με σοβαρά ελλείμματα δημοκρατίας, όπως το Πακιστάν, η Ινδία και η Πρώην Σοβιετική Ένωση.
Η χρήση της θειοπεντάλης για τον παραπάνω σκοπό βασίζεται στο γεγονός ότι επιδρά στον προμετωπιαίο φλοιό που είναι υπεύθυνος για την κριτική σκέψη και τον έλεγχο των απαντήσεων. Με αυτόν τον τρόπο, καθιστά τον ανακριμένο περισσότερο ομιλητικό και χαμηλώνει τις άμυνες του να εκμυστηρευτεί πληροφορίες, τις οποίες σε αντίθετη περίπτωση θα αποσιωπούσε. Ωστόσο, η πιστότητα των λεγομένων των ατόμων που βρίσκονται υπό την επήρεια θειοπεντάλης συχνά αμφισβητείται, καθώς αυτά μπορεί να φαντάζεται πράγματα ή ακόμη να συνεχίσει να ψεύδεται για ορισμένες καταστάσεις.
Στις παραπάνω λειτουργίες της θειοπεντάλης, αποδίδεται και η τάση αρκετών ασθενών πριν πέσουν σε νάρκωση να εκμυστηρεύονται πληροφορίες στους θεράποντες ιατρούς, με αποτέλεσμα οι αναισθησιολόγοι συχνά να λειτουργούν ως εξομολόγοι.
Επίλογος
Σε μία ιδεαλιστική κοινωνία δεν χρειάζεται ο ορός της αλήθειας. Ας προσπαθήσουμε όλοι μας να είμαστε τίμιοι απέναντι στα αγαπημένα μας πρόσωπα, ακόμη και όταν πρόκειται να πληρώσουμε το τίμημα της ειλικρίνειας μας. Άλλωστε, όλοι μας θέλουμε να μας εκτιμούν για αυτό που πραγματικά είμαστε και όχι για μια παραποιημένη εκδοχή του εαυτού μας. Και οφείλουμε να αναπτύξουμε την κατάλληλη ενσυναίσθηση ώστε να μην προσπαθούμε να εξαπατήσουμε κανέναν και πόσο μάλλον κοντινούς μας ανθρώπους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
