Του Στάθη Καραλέκα,
Η μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή των χριστιανών ολοκληρώθηκε με την Ανάσταση του Κυρίου που ακολούθησε τη Σταύρωση στην κορύφωση του Θείου Δράματος. Η Ελλάδα από την άλλη βαδίζει τον δικό της Γολγοθά. Στις αρχές της Μεγάλης Εβδομάδας δύο ήταν τα σημαντικά ζητήματα της επικαιρότητας όσον αφορά την αμυντική εθνική πολιτική της πατρίδας μας.
Το ένα είχε σχέση με τα εξοπλιστικά προγράμματα και πιο συγκεκριμένα την απόκτηση τέταρτης φρεγάτας Belharra. Tο μεσημέρι της Μεγάλης Τετάρτης πραγματοποιήθηκε η συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, με βασικό θέμα την έγκριση του Μακροπρόθεσμου Προγραμματισμού Αμυντικών Εξοπλισμών των Ενόπλων Δυνάμεων έως το 2036. Στην ατζέντα είχαν ενταχθεί η αξιολόγηση στρατηγικών επιλογών, όπως η ανάπτυξη του αντιαεροπορικού θόλου «Ασπίδα του Αχιλλέα», και η ενίσχυση των ναυτικών δυνατοτήτων της χώρας.
Κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν επισημάνει ότι δεν υπήρξε ενημέρωση από τον Υπουργό Άμυνας στην επιτροπή Εξοπλιστικών της Βουλής για την πρόθεση της κυβέρνησης να προμηθευτεί και τέταρτη φρεγάτα. Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας δήλωσε πως με έκπληξη παρακολούθησε τις δηλώσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, όπου ανέφεραν πως δεν είχαν ενημερωθεί για το ζήτημα της τέταρτης φρεγάτας. Όπως υποστήριξε, κατά τη θητεία του τόσο στο Υπουργείο Εξωτερικών, όσο και στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, μπορεί να του αποδοθεί υπερβολική προθυμία για ενημέρωση, όχι όμως η απουσία της. Το θέμα της τέταρτης φρεγάτας περιλαμβάνεται ξεκάθαρα στη Δομή Δυνάμεων που εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής, ενώ υπάρχει και σχετική γραφική απεικόνιση, μαζί με εκτιμώμενο κόστος. Τόνισε ότι ζητήματα εσωτερικής αγωνίας και πολιτικής αντιπαράθεσης δε θα πρέπει να εμπλέκονται με θέματα που αφορούν την Εθνική Άμυνα. Υπογράμμισε την ανάγκη για ενότητα και συνεννόηση σε αυτόν τον κρίσιμο τομέα και υπενθύμισε πως έχει δηλώσει ρητά στη Βουλή ότι είναι στη διάθεση κάθε κόμματος και κάθε βουλευτή, οποτεδήποτε ζητηθεί, για αναλυτική ενημέρωση.
Η 4η φρεγάτα Belharra υπολογίζεται ότι θα έχει κόστος ελάχιστα αυξημένο σε σχέση με αυτό των τριών προηγούμενων πλοίων, ενώ εκτιμάται μεταξύ 1,1 και 1,2 δισ. ευρώ, με την Γαλλία να προσφέρει αποπληρωμή σε βάθος χρόνου, όπως έχει ζητήσει η ελληνική πλευρά. Επιπλέον, ο Νίκος Δένδιας από το forum των Δελφών είχε αναφερθεί στην πιθανότητα απόκτησης δύο ιταλικών μεταχειρισμένων φρεγατών Bergamini, αλλά και σχετικά με τη θετική προοπτική δημιουργίας γραμμής φρεγατών και υποβρυχίων στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά.
Το δεύτερο θέμα αφορά τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, για τον οποίο έχω αναφερθεί και σε προηγούμενο άρθρο μου. Ο μηχανισμός επικοινωνιακής προπαγάνδας της κυβέρνησης μιλάει για μια τεράστια επιτυχία, εφόσον πρόκειται για ισχυρό μήνυμα προς την Τουρκία. Ας δούμε όμως και την πραγματικότητα. Να θυμίσω λοιπόν, πως η Ελλάδα υποχρεώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει χάρτη, καθώς είχε δεχθεί πρόστιμα για την καθυστέρηση της παράδοσής του. Ο χάρτης καταγράφει τις υφιστάμενες και δυνητικές χρήσεις στον θαλάσσιο χώρο, προκειμένου να υπάρξει μια οργανωμένη ανάπτυξη δραστηριοτήτων που θα οδηγήσει στην επίτευξη μιας σειράς οικολογικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων βιώσιμης ανάπτυξης. Πρέπει να είναι επίσης σαφές για τον αναγνώστη ότι η διαδικασία θέσπισης ΘΧΣ δε συνδέεται με την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, διαδικασία που όπως είναι γνωστό πραγματοποιείται μετά από συμφωνία μεταξύ των παράκτιων κρατών και σύμφωνα με τη Σύμβαση των Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας ή ελλείψει συμφωνίας μετά από απόφαση Διεθνούς Δικαστηρίου, επομένως δεν υφίσταται άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.

Εν τέλει, ο χάρτης που αποτυπώνει τον ελληνικό θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό δεν συνιστά οριοθέτηση ΑΟΖ. Η επέκταση των χωρικών υδάτων έως τα 12 ναυτικά μίλια είναι αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας και ουσιαστικά προκύπτει από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Πρόκειται για ένα δικαίωμα για την άσκηση του οποίου η Ελλάδα επιφυλάσσεται όταν και όπως το κρίνει εθνικά συμφέρον, σύμφωνα με τους κανόνες που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο.
Αξίζει σε αυτό το σημείο να αναφερθεί ότι για να εγκαθιδρύσεις χωροταξικές χρήσεις σε θαλάσσιες ζώνες, πρέπει να έχεις δικαιοδοσία σε αυτές. Και εφόσον δεν ανακηρύσσουμε ούτε υφαλοκρηπίδα και ούτε ΑΟΖ, ώστε να έχουμε δικαιοδοσία, πώς θα εγκαθιδρύσουμε χωροταξικά θαλάσσιες χρήσεις πέραν της χωρικής μας θάλασσας των 6 μιλίων; Αν παρατηρήσει, ωστόσο, κάποιος τον χάρτη που δημοσίευσε το ΥΠΕΝ, είναι ξεκάθαρο ότι ο ΘΧΣ συνιστά παγίωση των έξι μιλίων ακόμα και στην Κρήτη μετά το Αιγαίο! Το γεγονός μάλιστα, ότι αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ε.Ε. «τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας», είναι μια ξεκάθαρη ένδειξη ότι η «επιφύλαξη» της Ελλάδας για την επέκταση στα 12 μίλια, δεν πρόκειται να αρθεί.
Εδώ να σημειώσουμε ότι αυτόν τον χάρτη δεν τον κάνουμε για την Τουρκία, τον κάνουμε για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ε.Ε. δε θα μας επιπλήξει ποτέ γιατί το εύρος των χωρικών υδάτων εκτείνεται στα 12 ν.μ., διότι ξέρει πάρα πολύ καλά ότι το Διεθνές Δίκαιο αναφέρει το δικαίωμα εύρους χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. Την επέκταση στα 12 ν.μ. έχει δικαίωμα να την κάνει η Ελλάδα από μόνη της νόμιμα, χωρίς να ρωτήσει κανέναν.
Η απάντηση της Τουρκίας προέρχεται και από το Υπουργείο Εξωτερικών αλλά και από τα κυβερνητικά μέσα ενημέρωσης της γείτονος χώρας. Συγκεκριμένα, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία υποστηρίζει ότι ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός παραβιάζει τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας, τόσο στο Αιγαίο Πέλαγος όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία ολοκλήρωσε με τη σειρά της τη μελέτη και δημοσιοποίηση του δικού της ΘΧΣ, ο οποίος στην ουσία ακολουθεί το επεκτατικό δόγμα της «Γαλάζιας πατρίδας», κόβει στη μέση το Αιγαίο και ανοίγει το δρόμο για την πλήρη κατάληψη του θαλάσσιου χώρου, καθώς και της Κύπρου.
Το συμπέρασμα, όπως έχει γίνει αντιληπτό είναι πως οι εξελίξεις στα εθνικά και κυρίως στα ελληνοτουρκικά θέματα είναι διαρκείς. Η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι και η προοπτική ενός διεθνούς δικαστηρίου για το Αιγαίο θα είναι καταδικαστική για τη χώρα μας. Επομένως, απαιτείται περισσότερο από ποτέ η εφαρμογή εθνικής πολιτικής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ΚΥΣΕΑ: Εγκρίθηκε ο προγραμματισμός για τους εξοπλισμούς – Δένδιας: Η 4η φρεγάτα πέρασε από την Επιτροπή της Βουλής, newsbreak.gr, διαθέσιμο εδώ
- Νίκος Δένδιας: Στις προθέσεις της κυβέρνησης η απόκτηση τέταρτης Belharra, ot.gr, διαθέσιμο εδώ
- Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός: Διπλωματική ρελάνς με την Τουρκία μετά το καλώδιο, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- Επικοινωνιακό τρικ με… γκρίζες ζώνες ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός, newsbreak.gr, διαθέσιμο εδώ