Της Ευθυμίας Γκαμπέση,
Πιθανότατα όλοι γνωρίζουμε κατά προσέγγιση πώς είναι η ζωή σε ένα χωριό, όπου πολλές φορές είναι απομονωμένο, μακριά από την ένταση και την αδιάλειπτη βαβούρα της μεγάλης πόλης. Στο νέο βιβλίο του Αλέξη Σταμάτη, Το παιδί και ο άγγελος που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, τα νερά αυτής της ήρεμης ατμόσφαιρας πρόκειται να ταραχθούν.
Ας γνωρίσουμε, όμως, καλύτερα τον συγγραφέα του σημερινού βιβλίου. Ο Έλληνας μυθιστοριογράφος, ποιητής, σεναριογράφος και πολλά ακόμα, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960 και έχει καταγωγή από τα Λαγκάδια Αρκαδίας. Γιος του αρχιτέκτονα Κώστα Σταμάτη και της ηθοποιού Μπέτυς Αρβανίτη, ο Α. Σταμάτης πραγματοποίησε τις σπουδές του στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αθηνών, ενώ ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό του στην Αρχιτεκτονική και τον Κινηματογράφο στο Λονδίνο. Αναφορικά με το συγγραφικό του έργο, έχει εκδώσει συνολικά 19 μυθιστορήματα και 34 βιβλία. Μερικά από τα έργα του είναι Ο έβδομος ελέφαντας (1998) και Μπαρ Φλωμπέρ (2000).
Με πρωταγωνιστή ένα παιδί που εμφανίζεται αναπάντεχα στην πόρτα ενός μοναχού, ακολουθούμε ένα συναισθηματικό λαβύρινθο, με αρκετές φιλοσοφικές σκέψεις και βαθυστόχαστα ζητήματα να ξεπροβάλουν σε κάθε μας βήμα. Παρά την ανεξήγητη εμφάνισή του παιδιού, οι άνθρωποι το καλωσόρισαν και το αγκάλιασαν, χωρίς να ρωτάνε πολλά, αφού και το ίδιο δεν ήταν σε θέση να απαντήσει. Αρκέστηκαν μόνο στο βαθύτερο, αλλά κρυφό νόημα που βρισκόταν πίσω από την παρουσία του.
«Το παιδί δεν μιλούσε. Οι μοναχοί το δέχτηκαν σαν να ήταν πάντα εκεί. Το έβλεπαν να περιπλανιέται στα βουνά και να επιστρέφει χωρίς εξηγήσεις. Ο Άγγελος το συνάντησε μια μέρα στο μοναστήρι και, όταν το κοίταξε, ένιωσε κάτι βαθύτερο από όσα είχε ζήσει. Ήξερε τι έπρεπε να κάνει, αν και δεν μπορούσε να το εξηγήσει.»
Η εμφάνιση του Αγγέλου έγκειται στα πλαίσια μίας από τη μία πραγματικής ύπαρξης, αλλά από την άλλη μίας προβολής και προσωποποίησης της ψυχολογικής διάστασης. Παρά, ωστόσο, την υπερφυσική αυτή προσθήκη της δημιουργικής φαντασίας, από το κείμενο δεν εκλείπει το στοιχείο της ανθρώπινης υπόστασης, το οποίο και κυριαρχεί στο έργο.
Η άφιξη αυτών των δύο «προσώπων», βέβαια, δεν είναι τόσο ανώδυνη όσο ενδεχομένως να νομίζει ο αναγνώστης. Συνταράσσει το χωριό, τη ζωή του, τα σπίτια του. Μεσουρανεί η αίσθηση της αμφισβήτησης και της καχυποψίας ενώ δεν αργεί να κάνει στιβαρή την παρουσία του ο φόβος. Άλλωστε, κάθε αλλαγή συνοδεύεται αναπόφευκτα από όλα τα παραπάνω στοιχεία και χαρακτηριστικά.
Το βιβλίο είναι γεμάτο από ερωτήματα που απορρέουν από την προσπάθεια εσωτερικής αναζήτησης. Έντονο είναι επίσης και το λυρικό στοιχείο, καθ’ όλη τη διάρκεια του λογοτεχνικού έργου. Ακόμη, ορισμένες από τις έννοιες που διαχέονται στον αέρα είναι αυτές της απώλειας και του πόνου αφενός, της κατανόησης και της αγάπης αφετέρου.
