Της Αντωνίας Αποστόλου,
Δεν πέρασε ούτε μία εβδομάδα από την εισβολή της ΕΛ.ΑΣ. σε μία παιδική θεατρική παράσταση στην Ιεράπετρα, κι όμως αυτό το περιστατικό δεν είναι το μόνο. Η αστυνομία πλέον, με μηδαμινές αφορμές εισβάλλει σε δημόσιους χώρους προκειμένου να επιβάλλουν…την τάξη.
Πιο συγκεκριμένα, η πρωτοφανής αυτή εισβολή σημειώθηκε σε θεατρική παράσταση, στο πλαίσιο του 1ου Πανελλήνιου Μαθητικού Φεστιβάλ Θεάτρου Ιεράπετρας, όταν αστυνομικοί εισέβαλλαν στην αίθουσα όπου διεξαγόταν η παράσταση. Πριν το περιστατικό, προηγήθηκε μία ανώνυμη καταγγελία που σχετιζόταν με μία σκηνή του έργου «Ο εχθρός της τάξης» του Νάιτζελ Ουίλιαμς, στην οποία μία μαθήτρια τραβούσε μία γιρλάντα με ελληνικά σημαιάκια. Αίσθηση προκάλεσε επίσης το γεγονός ότι η παράσταση αναμεταδιδόταν ζωντανά στο Youtube, η οποία μετά από λίγη ώρα αφαιρέθηκε.
Κι εδώ τίθεται το εξής ερώτημα: Πώς είναι δυνατόν η Ελληνική Αστυνομία να εισβάλλει με αυτό τον τρόπο σε αίθουσες και χώρους που τελούνται πολιτισμικές εκδηλώσεις;
Μην ξεχνάμε εισβολή τέτοιου είδους από την Αστυνομία δεν έγινε πρώτη φορά. Άξιο αναφοράς είναι και η απρόκλητη επίθεση από ομάδα ΜΑΤ στον χώρο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, την ώρα που βρισκόταν σε εξέλιξη μία συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Με ρήξη χημικών και δακρυγόνων, τον Αύγουστο του 2022, το πανεπιστήμιο είχε μετατραπεί αστραπιαία σε εμπόλεμη περιοχή, με τους ανέμελους φοιτητές που βρίσκονταν εκείνη την ώρα στον χώρο, να τρέχουν με πανικό προσπαθώντας να ξεφύγουν από την οργή των ΜΑΤ.
Κι όμως η «λογοκρισία» και η βία εκ μέρους των αστυνομικών δεν είναι αυτό που είναι σπάνιο. Τα δύο προαναφερθέντα περιστατικά αποδεικνύουν πως πολλές φορές οι αστυνομικοί προσπαθούν να «σπάσουν» εκδηλώσεις λόγω διαφορετικής ιδεολογικής — και μη — «απόχρωσης». Πώς όμως είναι δυνατόν να συμβαίνει κάτι τέτοιο όταν σε έναν χώρο βρίσκονται φοιτητές και παιδιά;(!)

Τέτοια περιστατικά μόνο θυμό μπορούν να προκαλέσουν στον απλό πολίτη, ο οποίος ίσως να επιθυμεί να παρακολουθήσει μία παιδική θεατρική παράσταση ή μια συναυλία. Ο διαχεόμενος φόβος παραμένει, καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιθυμούν να παρευρεθούν σε παρεμφερείς εκδηλώσεις αλλά διστάζουν, διότι στο πίσω μέρος του μυαλού τους «παίζει» αυτό το σενάριο.
Το πρόσφατο περιστατικό της εισβολής δεν αποτελεί μία απλή μεμονωμένη υπέρβαση καθηκόντων. Είναι ένα ανησυχητικό σημάδι για το πώς μπορεί η αστυνομία να χρησιμοποιηθεί — ή να αυτοχρησιμοποιηθεί — προκειμένου να εξαλειφθεί η όποια μορφή τέχνης μπορεί να εκφράζει κάποια διαφορετική άποψη ή να ασκεί κριτική. Κι εδώ δημιουργείται το εξής παράδοξο: Η αστυνομία έπρεπε να δρα μόνο στα πλαίσια της προστασίας του πολίτη, κι όχι να λειτουργεί ως…θεσμικός λογοκριτής σε πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως μία συναυλία στα πανεπιστήμια ή μία παιδική θεατρική παράσταση.
Η τέχνη ανέκαθεν ενοχλούσε. Ενοχλούσε εκείνους που «πρόσβαλλε» ή εκείνους που «ξεμπρόστιαζε». Η τέχνη είναι ο καθρέπτης της κοινωνίας, και συνήθως, εκείνων που καταπιέζονται, εκείνων που περιθωριοποιούνται. Όταν όμως το κράτος μέσω της αστυνομίας προκαλεί να ελέγξει τον αντικατοπτρισμό αυτού του καθρέπτη, τότε η κοινωνία διαβαίνει σε μονοπάτια όπου ο περιορισμός της σκέψης είναι κυρίαρχος.
Η λογοκρισία, όταν φοράει στολή και οπλοφορεί, παύει να είναι ένα απλό θεωρητικό πρόβλημα, αποκτά σάρκα και οστά. Απειλείται η δημοκρατία , η ελευθερία έκφρασης και η παιδεία. Ειδικά όταν στο στόχαστρο μπαίνουν φοιτητές, μαθητές και εκπαιδευτικοί, οι οποίοι επέλεξαν να εκφραστούν μέσω της μουσικής και του θεάτρου, σε θεσμούς που υποτίθεται προάγει την πολιτιστική παιδεία. Το ερώτημα που πρέπει να τεθεί σε όλους τους πολίτες αυτής της χώρας είναι: Σε ποια χώρα θέλουμε να ζούμε; Στη χώρα όπου δεσπόζει η «ένστολη λογοκρισία» ή σε αυτήν, όπου η τέχνη μπορεί να υπάρχει ελεύθερα…ακόμα κι αν ενοχλεί;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ιεράπετρα: Οι καθηγητές εξηγούν την μαθητική θεατρική παράσταση στην οποία εισέβαλλε η Αστυνομία, documentonews.gr, διαθέσιμο εδώ
- Θεσσαλονίκη: Πρωτοφανής επίθεση ΜΑΤ σε χιλιάδες φοιτητές-Διέλυσαν την συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου, documentonews.gr, διαθέσιμο εδώ