Της Μαργαρίτας Οικονόμου,
Η τέχνη είναι πάνω απ’ όλα μια εμπειρία αφής, ακόμα κι όταν την προσεγγίζουμε με τα μάτια. Οι υφές και τα υλικά δεν είναι απλώς επιφάνειες, αλλά διαδρομές προς τη μνήμη και το συναίσθημα. Η χαρτογλυπτική, με τη φαινομενικά εύθραυστη φύση της, μας φέρνει πιο κοντά στην υλικότητα του παρελθόντος, στις μικρές χαραγμένες στιγμές που αποτυπώνονται στο χαρτί. Είναι μια τέχνη που αναδιαμορφώνει το πώς αντιλαμβανόμαστε το υλικό, όχι ως κάτι στατικό, αλλά ως μια ζωντανή, συνεχώς μεταβαλλόμενη ύλη.
Το χαρτί, ανακυκλωμένο από εφημερίδες, περιοδικά, παλιά βιβλία ή χαρτόνια, μεταφέρει μέσα του ιστορίες. Οι υφές του δεν είναι ποτέ ομοιόμορφες, άλλοτε σκληρές και κοφτερές, άλλοτε μαλακές και ευαίσθητες, κουβαλούν τα αποτυπώματα των προηγούμενων χρήσεών τους. Σε μια γλυπτική σύνθεση, αυτά τα υλικά γίνονται σώματα που ζουν ξανά, αποκτώντας νέα μορφή, νέες αναγνώσεις. Οι λεπτές λωρίδες χαρτιού, στοιβαγμένες, κολλημένες ή υφασμένες μεταξύ τους, δεν σχηματίζουν απλώς εικόνες· δημιουργούν έναν όγκο που ανασαίνει, που μετακινείται στον χώρο, που αλλάζει με το φως και την κίνηση.
Αυτό που καθιστά τη χαρτογλυπτική τόσο ξεχωριστή είναι η ευθραυστότητά της. Το χαρτί φθείρεται, απορροφά το φως, την υγρασία, ακόμα και την ατμόσφαιρα γύρω του. Αντί να παλεύει ενάντια στον χρόνο, τον αφήνει να το διαπεράσει, να το αλλάξει. Ένα έργο από χαρτί σε έναν δημόσιο χώρο δεν είναι ποτέ το ίδιο από μέρα σε μέρα· φθείρεται, αλλάζει από τον άνεμο, την αφή των ανθρώπων, την ίδια την αναπνοή της πόλης. Έτσι, η τέχνη γίνεται μια μορφή ζωντανής μνήμης, όπου η φθορά δεν σημαίνει απώλεια, αλλά εξέλιξη. Οι καλλιτέχνες που χρησιμοποιούν το χαρτί δεν το αντιμετωπίζουν ως απλό υλικό, αλλά ως μια γλώσσα. Οι στρώσεις του, οι χαρακιές, η διαφάνεια και η αδιαφάνειά του αφηγούνται ιστορίες. Το φως που διαπερνά ένα λεπτό ριζόχαρτο δημιουργεί σκιές που μοιάζουν με αναμνήσεις – αόριστες, φευγαλέες, αλλά ταυτόχρονα ανεξίτηλες. Μια εγκατάσταση φτιαγμένη από χαρτί δεν είναι μόνο ένα αντικείμενο, αλλά μια εμπειρία, ένας διάλογος ανάμεσα στο παροδικό και το αιώνιο.
Σε μια εποχή όπου η τέχνη αναζητά νέους τρόπους να ενσωματώσει τη βιωσιμότητα και τη μνήμη, η χαρτογλυπτική μας υπενθυμίζει ότι το υλικό έχει τη δική του φωνή. Και ότι, ίσως, το πιο δυνατό έργο δεν είναι εκείνο που διαρκεί για πάντα, αλλά εκείνο που ζει μέσα στη φθορά του, αφήνοντας ένα ίχνος που δεν ξεχνιέται ποτέ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- From Flat to Fabulous: The Art of Creating Paper Sculptures, theartchi.com, διαθέσιμο εδώ
