Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Λίγο πολύ όλοι θα θέλαμε να κάνουμε ένα ταξίδι στον χρόνο και να πάμε σε μια περιοχή που ονειρευόμαστε και να δούμε τον τρόπο ζωής των ανθρώπων και τα γεγονότα που καθόρισαν την περιοχή. Από την επτάλοφη Ρώμη και την επιβλητική Κωνσταντινούπολη μέχρι την αρχαία Σπάρτη και την Αθήνα οι επιλογές είναι αμέτρητες.
Την νοερή αυτή περιήγηση κάνει ο Philip Matyszak, μέσα από το έργο του Ταξιδέψτε στην Αρχαία Αθήνα με πέντε δραχμές την ημέρα που μπορείτε να το προμηθευτείτε από τις Εκδόσεις Οξύ. Ο συγγραφέας είναι διδάκτωρ Ρωμαϊκής Ιστορίας στο St John’s College της Οξφόρδης με μεγάλη συγγραφική εμπειρία ιστορικών βιβλίων με βάση τον αρχαίο κόσμο. Έχουν κυκλοφορήσει επίσης τα έργα του 24 ώρες στην αρχαία Αθήνα και 24 ώρες στην αρχαία Ρώμη.
Το έργο αυτό που επιμελείται μας μεταφέρει πίσω στον χρόνο στην αρχαία Αθήνα φέρνοντάς μας σε επαφή τόσο με την ιστορία της όσο και με τον βίο των ανθρώπων της εποχής, σαν ένα είδος ταξιδιωτικού οδηγού θα λέγαμε με τα σημερινά δεδομένα. Η αφήγηση ξεκινάει με μερικά σημεία-σταθμούς που συναντά ο ταξιδιώτης πριν φτάσει στην πόλη όπως οι Θερμοπύλες παρουσιάζοντας την ιστορία της ηρωικής αντίστασης που επέδειξε ο Λεωνίδας με τους άνδρες του κατά του Πέρση βασιλιά, Ξέρξη. Επίσης, όπως αναφέρει ο συγγραφέας, πριν φτάσει κάποιος στην Αθήνα ενδείκνυται να περάσει και από τους Δελφούς, τον ομφαλό της γης και να λάβει από την Πυθία τον απαραίτητο χρησμό ή να εάν είναι τυχερός να παρακολουθήσει τους δελφικούς αγώνες. Αν πάλι κάποιος θελήσει να έρθει στην Αθήνα δια θαλάσσης τότε θα πρέπει να περάσει σίγουρα από τον Πειραιά, και το μεγάλο του λιμάνι τον Κάνθαρο, ενώ προχωρώντας προς τα ενδότερα θα συναντήσει και τα Μακρά Τείχη που περιβάλλουν και προστατεύουν την πόλη.
Μια ακόμα πτυχή που εξετάζει το βιβλίο είναι και οι σημαντικοί χώροι συνάντησης των Αθηναίων πάνω σε ποικίλες δραστηριότητες, από την πολιτική και τη διοίκηση μέχρι τις αγορές και την ψυχαγωγία. Έτσι, χώροι όπως αυτός της Πνύκας, της Αγοράς, της Ακαδημίας ή του Θεάτρου ανάγονται σε σημεία όπου χτυπάει η καρδιά της πόλης, εκεί που είτε λαμβάνονται οι αποφάσεις για το μέλλον της Αθήνας, είτε εκεί που βρίσκονται οι κάτοικοι για να φιλοσοφήσουν και να συζητήσουν για θέματα που τους απασχολούν, είτε για να λάβουν μαθήματα ζωής μέσα από τις μεγάλες παραστάσεις που ανεβαίνουν κατά τις μεγάλες εορτές. Παράλληλα, ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή και με σπουδαίες προσωπικότητες που έζησαν στην Αθήνα και καθόρισαν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο την ζωή της. Έτσι, λοιπόν, μια συζήτηση με τον Περικλή ή τον Φειδία, τον Θουκυδίδη ή τον Αισχύλο μας εντάσσει με τον καλύτερο τρόπο τόσο στο κλίμα της εποχής όσο και στις αντιλήψεις που υπήρχαν την περίοδο αυτή πάνω σε διάφορα ζητήματα.
Από την εξίσωση δεν θα μπορούσαν να λείπουν, φυσικά, και οι μεγάλες τελετουργίες που λάμβαναν χώρα με γνωστότερες να είναι αυτές των Ελευσινίων Μυστηρίων και των Παναθηναίων, ενώ δεν απουσιάζουν και τελετές της καθημερινότητας όπως οι κηδείες και οι γάμοι. Τέλος, περιήγηση χωρίς αξιοθέατα δεν νοείται για αυτό ο Matyszak μας ξεναγεί σε μερικά από τα μνημεία που έκαναν γνωστή την Αθήνα στα πέρατα της οικουμένης, όπως φυσικά ο ιερός βράχος της Ακρόπολης με τον Παρθενώνα, το Ερέχθειο και τα Προπύλαια ή την Ποικίλη Στοά ή το Ιππαρχείο κ.α.
Κλείνοντας, αξίζει να γίνει ιδιαίτερη μνεία στις φωτογραφίες και την εικονογράφηση που εμπεριέχει το έργο αυτό καθώς κάνουν πιο κατανοητό το περιεχόμενό του και προσφέρουν στον αναγνώστη μια πληρέστερη εικόνα για τα αναγραφόμενα. Επιπλέον, παρατίθενται και αποσπάσματα από τους αρχαίους συγγραφείς όπου αυτό είναι αναγκαίο εμπλουτίζοντας έτσι το περιεχόμενο. Πρόκειται για ένα βιβλίο που το δίχως άλλο θα σας ταξιδέψει νοερά πίσω στον χρόνο και θα σας κάνει να νιώσετε κομμάτι της καθημερινότητας της αρχαίας Αθήνας.
