Tου Άγγελου Παυλίδη,
Στις 12 Απριλίου του 1945, λίγο καιρό πριν τη λήξη του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου, αποβιώνει ο Φράνκλιν Ντελάνο Ρούσβελτ (Franklin Delano Roosevelt). Η αμερικανική κοινωνία δεν περίμενε αυτή την απώλεια, ενώ η συμβολή του στην προεδρία θα αποτελέσει ορόσημο για την πολιτική ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Θα θεωρηθεί ως ένας από τους σημαντικότερους ηγέτες του έθνους, που κατάφερε να απεγκλωβίσει τη χώρα από μία δυσμενέστατη οικονομική κρίση, καθώς έλαβε τις απαραίτητες και τις αποτελεσματικότερες αποφάσεις κατά τη συμμετοχή των ΗΠΑ στις συγκρούσεις με τις δυνάμεις του Άξονα. Το τέλος αυτού το πολέμου, όμως, δε πρόλαβε να το δει, αφήνοντας με το θάνατό του τις δυναμικές αποφάσεις που απαιτούσαν οι περιστάσεις, να τις λάβει ο διάδοχός του Χάρυ Τρούμαν.
Γεννημένος από μία πλούσια οικογένεια, στις 30 Ιανουαρίου του 1882 στο Χάιντ Πάρκ της Νέας Υόρκης, την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα θα σπουδάσει στα πανεπιστήμια του Χάρβαρντ και του Κολούμπια και το 1905, θα παντρευτεί την πέμπτη του ξαδέρφη, την Ελεανόρ Ρούσβελτ, μία γυναίκα, η οποία θα τον βοηθάει, θα τον στηρίζει και θα τον συμβουλεύει σε όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του. Το πρώτο του πολιτικό αξίωμα θα είναι στη Γερουσία της Νέας Υόρκης το 1910 με το Δημοκρατικό Κόμμα, ξεκινώντας από τότε την προώθηση μέτρων κοινωνικής πρόνοιας, και το 1913 θα διοριστεί υφυπουργός Ναυτικών. Η συνέχεια της πορείας του θα τον φέρει σε εσωκομματικές συγκρούσεις και συμμαχίες, αλλά λόγω της αποτελεσματικότητάς του στις θέσεις ευθύνης που αναλάμβανε θα αυξάνεται σταθερά η δημοτικότητά του στους πολίτες.
Στα τριάντα εννιά του χρόνια το 1921, θα προσβληθεί από πολιομυελίτιδα, η οποία τον άφησε ημιπαράλητο. Αυτό θα τον στιγματίσει για ολόκληρη την υπόλοιπη ζωή του, υποχρεώνοντάς τον να κινείται μόνο με αναπηρικό καροτσάκι. Η εξέλιξη αυτή τον είχε αποτρέψει από την ενασχόλησή του με τα κοινά, αλλά με τη βοήθεια της συζύγου του και του στενού συνεργάτη του Louis Howe, εν τέλη συνέχισε. Το 1928, θα τον εκλέξουν ως κυβερνήτη της Νέας Υόρκης, δίνοντας του και δεύτερη θητεία το 1930, από όπου θα ασκεί πολιτική κοινωνικής πρόνοιας. Στις προεδρικές εκλογές που θα ακολουθήσουν το 1932, δεδομένης της οικονομικής ύφεσης που μάστιζε εδώ και τρία χρόνια τις ΗΠΑ, και την κοινωνία να αποδίδει ευθύνες για την κατάσταση στους ρεπουμπλικάνους, ο Φράνκλιν Ρούσβελτ θα κηρυχθεί ο 32ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών με το Δημοκρατικό Κόμμα. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, θα εκκινήσει ριζικές αλλαγές στην οικονομία της χώρας για να αντιμετωπιστεί η οικονομική κρίση με την οποία βρέθηκε αντιμέτωπος. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα μείνουν γνωστές με τον όρο “New Deal”.
Τέσσερα χρόνια μετά η οικονομία του κράτους άρχισε να σημειώνει σημάδια βελτίωσης με αύξηση του ΑΕΠ και αισθητή μείωση της ανεργίας. Αυτό θα τον βοηθήσει στην επανεκλογή του στην Προεδρία το Νοέμβριο του 1936. Αξίζει να σημειωθεί, πως οι πολιτικές πρακτικές του με κατεύθυνση την κρατική μέριμνα και την επεμβατική κυβέρνηση, συνάντησαν πολλές αντιστάσεις από το δικαστικό κυρίως σύστημα, το οποίο έκρινε πολλές από τις αποφάσεις του αντισυνταγματικές, καθώς και από άλλους διάφορους παράγοντες, κάτι που οδήγησε σταδιακά στην ατόνησή τους. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του, καθώς διαδραματίζονταν οι διεθνείς εξελίξεις με την άνοδο και την επεκτατικότητα των φασιστικών καθεστώτων, ο Ρούσβελτ άρχισε να πιστεύει πως τα επόμενα χρόνια θα ήταν κρίσιμα και πως μόνο αυτός διέθετε την εμπειρία και τη δυνατότητα να διαχειριστεί τα όσα ερχόντουσαν. Έτσι, αποφάσισε μία πρωτόγνωρη για τα αμερικανικά δεδομένα τρίτη συμμετοχή στις εκλογές, τις οποίες και ξανακέρδισε το 1940.
Σε όλη τη διάρκεια των καθηκόντων του θα στηρίξει την ουδετερότητα με παράλληλη οικονομική και εμπορική στήριξη στις δημοκρατικές χώρες στην πολεμική περίοδο. Θα επαναλαμβάνει σε δημόσιες δηλώσεις του πως έχει δει από κοντά τον πόλεμο κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο, και πως απεχθάνεται τα αποτελέσματά του. Ταυτόχρονα, στήριζε απόλυτα τις συμμαχικές προσπάθειες να αμυνθούν τις φασιστικές χώρες και την ιμπεριαλιστική Ιαπωνία, θέλοντας οι ΗΠΑ να αποτελέσουν το «Οπλοστάσιο της Δημοκρατίας». Αυτή η στήριξη έφερε σε ρήξη τις Αμερικάνο-Ιαπωνικές σχέσεις και οδήγησε στον ιαπωνικό βομβαρδισμό στο Περλ Χάρμπορ στις 7 Δεκεμβρίου του 1941, υποχρεώνοντας τις Ηνωμένες Πολιτείες να ενταχτούν στον πόλεμο. Με αυτό τον τρόπο, οι Αμερικάνοι εισήλθαν δυναμικά στις συγκρούσεις στα μέτωπα της Αφρικής, της Δυτικής Ευρώπης και του Ειρηνικού. Ανέπτυξαν γιγαντιαία πολεμική ισχύ, αποτελώντας μία από τις βασικές νικητήριες δυνάμεις και διαδραματίζοντας κύριο ρόλο στη διαμόρφωση της μετέπειτα διεθνούς κατάστασης. Τον Φεβρουάριο του 1945, στην διάσκεψη της Γιάλτας, ο Ρούσβελτ θα είναι ένας από τους τρεις βασικούς ηγέτες των συμμαχικών δυνάμεων. Θα μείνει γνωστός για την προσπάθεια προώθησης της δημιουργίας του οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών που θα προοριζόταν για μετά το τέλος του πολέμου. Λίγους μήνες πριν όμως τη λήξη των εχθροπραξιών, θα χάσει τη ζωή του από εγκεφαλική αιμορραγία, τον Απρίλιο του 1945.
Οι επιτακτικές ανάγκες εκείνης της φάσης του πολέμου, έφεραν άμεσα στην προεδρία τον μέχρι τότε Αντιπρόεδρο των δημοκρατικών Χάρυ Τρούμαν (Harry S. Tryman). Στους πρώτους μήνες της προεδρίας του θα εγκρίνει την ιστορική απόφαση της χρήσης των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι με επακόλουθη την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1946, θα κερδίσει τις εθνικές εκλογές και θα συνεχίσει την κοινωνική πολιτική που είχε ξεκινήσει ο Ρούσβελτ. Οι διακρατικοί ανταγωνισμοί μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και ΗΠΑ που άρχισαν στην περίοδό του θα αποτελέσουν και την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου. Θεώρησε την εισβολή της Βόρειας Κορέας στη Νότια τον Ιούνιο του 1950, ως μία δορυφορική επεκτατική κίνηση της ΕΣΣΔ, κάτι στο οποίο θα έπρεπε να επέμβει δυναμικά για να μην εξαπλωθεί και σε εδάφη άλλων χωρών, με αποτέλεσμα να στέλνει αμερικανικά στρατεύματα, συμμετέχοντας ενεργά στις εξελίξεις του πολέμου της Κορέας. Στην θέση αυτή θα βρίσκεται μέχρι και τον Ιανουάριο του 1953. Μετά το πέρας της θητείας του, θα αποχωρήσει από αξιωματικές θέσεις και θα πεθάνει στις 26 Δεκεμβρίου του 1972.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Παπαφλωράτος Σ. Ιωάννης (2022), Φρανκλίνος Ρούσβελτ (1882-1945), εκδ. Πελασγός
- Ο άγνωστος Χάρι Τρούμαν. Ο πρόεδρος που έριξε τις πυρηνικές βόμβες και αποφάσισε το σχέδιο Μάρσαλ κατά του κομμουνισμού, κατηγορήθηκε ως αριστερός, mixanitouxronou.gr, διαθέσιμο εδώ
- Φραγκλίνος Ρούσβελτ: Ποιο ήταν εκείνο το ρεκόρ που τον έκανε να ξεχωρίζει από όλους τους υπόλοιπους προέδρους των ΗΠΑ, ethnos.gr, διαθέσιμο εδώ
