Της Μαρίας Μανουσίδου,
Τον Φεβρουάριο του 2025, προέκυψαν αναφορές ότι ο Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Pete Hegseth διέταξε τη Διοίκηση Κυβερνοχώρου (Cyber Command) των ΗΠΑ να σταματήσει τις οποιεσδήποτε κυβερνοεπιθέσεις κατά της Ρωσίας. Αυτή η απόφαση φαίνεται να αποσκοπεί στην ενθάρρυνση της Ρωσίας να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις σχετικά με τη συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία. Η διαταγή αυτή έχει προκαλέσει ανησυχία και πολλές συζητήσεις σχετικά με τη γεωπολιτική στρατηγική και τις εγχώριες προτεραιότητες στον τομέα της κυβερνοασφάλειας.
Επακόλουθο αυτής της απόφασης θα μπορούσε να είναι εκατοντάδες ή χιλιάδες μέλη του προσωπικού να επηρεαστούν από την εντολή του Hegseth, ενώ οι επιχειρήσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση της ψηφιακής άμυνας της Ουκρανίας είναι πιθανό να είναι μεταξύ εκείνων που επηρεάζονται. Η αναστολή των επιχειρήσεων θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό πλήγμα, ειδικά αφού ο σχεδιασμός για αυτές απαιτεί χρόνο και έρευνα για να πραγματοποιηθεί. Υπάρχει ακόμα ανησυχία ότι η παύση των επιθετικών επιχειρήσεων στον κυβερνοχώρο κατά της Ρωσίας θα καταστήσει τις ΗΠΑ πιο ευάλωτες σε πιθανές κυβερνοεπιθέσεις από τη Μόσχα, η οποία έχει την τεχνική δυνατότητα να διαταράξει κρίσιμης σημασίας υποδομές των ΗΠΑ και να συλλέξει ευαίσθητες πληροφορίες. Ο Jason Kikta, πρώην αξιωματούχος της Διοίκησης Κυβερνοχώρου, δήλωσε ότι δεν είναι ασυνήθιστο για το Πεντάγωνο να διακόπτει τις ενέργειες που είναι δυνητικά αποσταθεροποιητικές ή προκλητικές για διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, η υποχώρηση από τις κυβερνοεπιχειρήσεις κατά της Ρωσίας αποτελεί ένα μεγάλο «στοίχημα» αναφορικά με το αν ο Πούτιν θα ανταπέδιδε με μια παρόμοια κίνηση.
Η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε διαρκή αντιπαράθεση στον κυβερνοχώρο, σύμφωνα με νυν και πρώην Αμερικανούς αξιωματούχους. Το Κρεμλίνο θεωρεί τις κυβερνοεπιθέσεις ως έναν τρόπο να αποκτήσει στρατηγικό πλεονέκτημα απέναντι στις ΗΠΑ, αξιοποιώντας τη δυνατότητα διείσδυσης σε κρίσιμες αμερικανικές υποδομές κι επηρεασμού των εκλογικών διαδικασιών. Από το 2016, όταν η Ρωσία χρησιμοποίησε bots, διαδικτυακούς προβοκάτορες και χάκερ για να επιχειρήσει να επηρεάσει τις εκλογές υπέρ του Τραμπ, η Μόσχα συνεχίζει να εφαρμόζει παρόμοιες τακτικές σε κάθε προεδρική εκλογική αναμέτρηση στις ΗΠΑ, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους.
Η Διοίκηση Κυβερνοχώρου δημιουργήθηκε πριν από περισσότερα από δέκα χρόνια, σε μεγάλο βαθμό ως απάντηση στις απειλές που προέρχονταν από τη Ρωσία κι άλλες ξένες δυνάμεις. Από τότε, έχει εξελιχθεί σημαντικά, μετατρέποντας τη λειτουργία της σε μια ισχυρή μονάδα με χιλιάδες ειδικούς στον κυβερνοχώρο, οι οποίοι αναλαμβάνουν τόσο επιθετικές όσο κι αμυντικές επιχειρήσεις. Από τη βάση του στο Fort Meade, Maryland, παράλληλα με την Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας, η Διοίκηση Κυβερνοχώρου γίνεται όλο και περισσότερο εργαλείο προβολής ισχύος των ΗΠΑ. Η διοίκηση έχει στείλει ειδικούς σε συμμάχους σε όλο τον κόσμο για να προσπαθήσουν να τους βοηθήσουν να αμυνθούν από απειλές από κυβερνοεγκληματίες και κατασκόπους. Όπως για παράδειγμα, από το 2021 και μετά, η Διοίκηση Κυβερνοχώρου επιβεβαίωσε ότι συμμετείχε ενεργά στο να βοηθήσει την Ουκρανία να αμυνθεί μέσω κυβερνοεπιθέσεων.
Ωστόσο, παρατηρείται απουσία αμοιβαίων παραχωρήσεων από τη Μόσχα, η οποία συνεχίζει να αναπτύσσει προηγμένες δυνατότητες στον κυβερνοχώρο εναντίον δυτικών στόχων, συμπεριλαμβανομένων εκστρατειών ransomware κι επιχειρήσεων phishing. Η Διοίκηση Κυβερνοχώρου «παρέχει εξειδικευμένο προσωπικό, πόρους και πολύτιμη τεχνογνωσία για να στηρίξει τις ευρύτερες επιχειρήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης κατά του ransomware», ανέφερε πρώην υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Υπουργείου Άμυνας. «Η Ρωσία προσφέρει ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τη δράση ορισμένων από τις πιο δραστήριες συμμορίες και παράγοντες του ransomware.
Παρά την αλλαγή στον προγραμματισμό της Διοίκησης Κυβερνοχώρου μια άλλη σημαντική ομοσπονδιακή υπηρεσία κυβερνοασφάλειας δήλωσε ότι δεν αλλάζει τη στάση της. Η Υπηρεσία Κυβερνοασφάλειας και Ασφάλειας Υποδομών των ΗΠΑ, η βασική μη στρατιωτική αρχή που προστατεύει τα ομοσπονδιακά δίκτυα από κυβερνοεπιθέσεις, δήλωσε στο X (πρώην Τwitter) ότι η αποστολή της είναι να «αντιμετωπίζει κάθε κυβερνοαπειλή κατά κρίσιμων υποδομών των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων αυτών που προέρχονται από τη Ρωσία». Ανέφερε ότι «Η στάση μας δεν έχει αλλάξει», απαντώντας έμμεσα σε δημοσιεύματα που υποστήριζαν ότι είχε στρέψει την προσοχή της σε άλλες απειλές. «Οποιοσδήποτε ισχυρισμός περί του αντιθέτου είναι αναληθής και βλάπτει την εθνική μας ασφάλεια».
Οι επιπτώσεις της απόφασης του Pete Hegseth παραμένουν ακόμα ασαφείς. Εάν η εντολή αφορά τους ψηφιακούς επιχειρησιακούς φορείς της Διοίκησης Κυβερνοχώρου των ΗΠΑ που ασχολούνται με τη Ρωσία, τότε θα μπορούσε να επηρεάσει εκατοντάδες άτομα. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται μέλη της Εθνικής Δύναμης Αποστολής Κυβερνοχώρου, η οποία αριθμεί περίπου 2.000 άτομα, καθώς και της Δύναμης Αποστολής Κυβερνοχώρου.
Η λεγομένη αναστολή των επιθετικών επιχειρήσεων στον κυβερνοχώρο των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας υπογραμμίζει την εύθραυστη και περίπλοκη φύση του σύγχρονου κυβερνοπολέμου. Ενώ ορισμένοι το θεωρούν ως στρατηγική παύση για την ενθάρρυνση της διπλωματίας, άλλοι υποστηρίζουν ότι αποδυναμώνει την αποτροπή των ΗΠΑ κι ενθαρρύνει τις ρωσικές δραστηριότητες στον κυβερνοχώρο. Με τις απειλές στον κυβερνοχώρο να διαδραματίζουν διαρκώς αυξανόμενο ρόλο στις παγκόσμιες συγκρούσεις, αυτή η απόφαση εγείρει πιεστικά ερωτήματα σχετικά με την εθνική ασφάλεια, τη στρατηγική ανθεκτικότητα και την ισορροπία μεταξύ επιθετικότητας και διπλωματίας στον κυβερνοχώρο. Καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις επιμένουν, η αποτελεσματικότητα αυτής της προσέγγισης θα δοκιμαστεί, διαμορφώνοντας το μέλλον των σχέσεων στον κυβερνοχώρο ΗΠΑ-Ρωσίας και το ευρύτερο ψηφιακό πεδίο μάχης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- US suspends offensive cyber operations against Russia, senior US official says, CNN, διαθέσιμο εδώ
- S. Halts Cyber Operations Targeting Russia, Cyber Security News, διαθέσιμο εδώ
- Pete Hegseth Orders US Cyber Command to Stand Down on Russia: Reports, Newsweek, διαθέσιμο εδώ
- Hegseth orders pause in US cyber-offensive against Russia, BBC, διαθέσιμο εδώ
