Της Πελαγίας Τριχάκη,
Ένας Παλαιστίνιος ακτιβιστής, ο Basel, και ένας Ισραηλινός δημοσιογράφος, ο Yuval, ενώνουν τις φωνές τους και αποφασίζουν να συνεργαστούν για να καλύψουν δημοσιογραφικά και να αναδείξουν το βίαιο εγχείρημα εκτοπισμού των Παλαιστινίων, εκ μέρους του Ισραηλινού στρατού, από τη Masafer Yatta, μία παλαιστινιακή κοινότητα στη Χεβρώνα της Δυτικής Όχθης.
Με το πρόσχημα της δημιουργίας ζώνης στρατιωτικής εκπαίδευσης, έπειτα από απόφαση του ισραηλινού Δικαστηρίου, ο ισραηλινός στρατός εισβάλλει στην Masafer Yatta και κατεδαφίζει σπίτια και σχολεία, επιδιώκοντας να εκτοπίσει τον γηγενή παλαιστινιακό πληθυσμό. Οι ντόπιοι συσπειρώνονται προσπαθώντας να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους —μέχρι ο ισραηλινός στρατός να εισβάλει πάλι και να συνεχίσει την κατεδάφιση— ενώ παράλληλα μένουν σε σπηλιές, αρνούμενοι να εγκαταλείψουν τον τόπο τους. Όταν, μάλιστα, ένας Παλαιστίνιος τραυματίζεται θανάσιμα κατά τη διάρκεια διαπληκτισμού με τους Ισραηλινούς στρατιώτες, ξεκινούν συνεχείς διαδηλώσεις των ντόπιων στην περιοχή.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, βλέπουμε δύο ανθρώπους με πολύ διαφορετικές ζωές. Ο Basel δεν μπορεί να μετακινηθεί ή να εργαστεί χωρίς τις απαραίτητες άδειες της πολιτικής διοίκησης του Ισραήλ, ενώ ο Yuval ζει ελεύθερος. Με τις συμφωνίες του Όσλο, ήρθε στο προσκήνιο, σε μία προσπάθεια «ειρήνευσης» της εμπόλεμης κατάστασης, ο διαχωρισμός της Δυτικής Όχθης σε τρεις περιοχές εξουσίας: η Περιοχή Α παραχωρείται στους Παλαιστινίους και περιλαμβάνει μια μικρή, αλλά πυκνοκατοικημένη περιοχή της Δυτικής Όχθης, η Περιοχή Β ορίζεται ως περιοχή άσκησης κοινής (τυπικά) εξουσίας από το Ισραήλ και την Παλαιστίνη και η εξουσία στην Περιοχή Γ παραχωρείται στο Ισραήλ. Έκτοτε και με την εκλογή του Μπενιαμίν Νετανιάχου ως πρωθυπουργού του Ισραήλ το 1996, κατασκευάστηκαν αμέτρητα σημεία ελέγχου μεταξύ των τριών περιοχών και όχι μόνο∙ οι Ισραηλινοί πολίτες μπορούν να μετακινηθούν όπου θέλουν, ενώ οι Παλαιστίνιοι εξαρτούν την καθημερινή ζωή τους από τη χορήγηση μίας σειράς αδειών.

Το No Other Land είναι ένα ντοκιμαντέρ που απαθανατίζει ένα πολύ μικρό και συγκεκριμένο χρονικό και τοπικό σημείο των διωγμών, αλλά παράλληλα ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικό. Ο εποικισμός στην ευρύτερη περιοχή λαμβάνει χώρα εδώ και δεκαετίες, ενώ η προετοιμασία του έχει τις ρίζες του ακόμα παλαιότερα. Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι βλέπουμε σε όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης και των ειρηνευτικών διαδικασιών, από το σχέδιο διχοτόμησης του ΟΗΕ το 1947 μέχρι και τις Συμφωνίες του Όσλο στη δεκαετία του ‘90 και όχι μόνο, να έχει λόγο και να αποφασίζει για την τύχη της Παλαιστίνης όλος ο κόσμος —και ιδιαίτερα οι μεγάλες δυνάμεις της Μεγάλης Βρετανίας και των Η.Π.Α.— εκτός από την ίδια την Παλαιστίνη. Παράλληλα, όμως, ο ίδιος αυτός κόσμος κλείνει τα μάτια στις αλλεπάλληλες καταπατήσεις συμφωνιών και στην αποικιοκρατία, που εξελίσσεται από το δυνατό μέρος της σύγκρουσης.

Το No Other Land —σκηνοθεσία Basel Adra, Yuval Abraham, Hamdan Ballal και Rachel Szor— απέσπασε πλήθος βραβείων σε πολλά διεθνή φεστιβάλ, όπως ενδεικτικά στην Berlinale και στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας», ενώ αποκορύφωμα αποτελεί η απονομή βραβείου Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου. Ο Yuval Abraham, μάλιστα, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη βραδιά απονομής των Όσκαρ, αναφέρθηκε στη στάση των ΗΠΑ ως εμπόδιο στην εξομάλυνση της κατάστασης, την ώρα που οι Παλαιστίνιοι υφίστανται συνεχείς διακρίσεις, είτε ως κάτοικοι του Ισραήλ, είτε ως κάτοικοι της Γάζας και των κατεχόμενων εδαφών.
Πριν από λίγες ημέρες, ο ενός εκ των σκηνοθετών της ταινίας, ο Παλαιστίνιος Hamdan Ballal, τραυματίστηκε και συνελήφθη από στρατιώτες του IDF, έξω από το σπίτι του στο χωριό Σούσια της Δυτικής Όχθης, έπειτα από εισβολή και επίθεση μασκοφόρων στην περιοχή. Στις 25 Μαρτίου, αφέθηκε ελεύθερος. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι οι ενέργειες σε βάρος του ήταν αντίποινα για την επιτυχία της ταινίας. Είτε πρόκειται πράγματι για αντίποινα είτε για μία ακόμη πράξη τρομοκράτησης, πώς να μας κάνει εντύπωση το ενδεχόμενο διάπραξης των ενεργειών αυτών για λόγους εκδίκησης, σε έναν κόσμο που η ελευθερία της τέχνης και της έκφρασης είναι ακόμη έννοιες πρακτικά δυσνόητες για πολλούς, από την Ανατολή μέχρι τη Δύση;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μικρή ιστορία της σύγκρουσης Ισραήλ-Παλαιστίνης, politeianet.gr, διαθέσιμο εδώ
- Καμιά Άλλη Γη, athinorama.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Πίστεψα ότι θα πεθάνω» – Ο σκηνοθέτης του “No Other Land” περιγράφει την επίθεση σε βάρος του, news247.gr, διαθέσιμο εδώ