Της Γεωργίας Σαχινίδου,
Ένα από τα αρχαιότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία είναι η κατάχρηση ναρκωτικών που οδηγούν στην εξάρτηση αλλά και άλλοι εθισμοί, όπως το αλκοόλ, τα τυχερά παιχνίδια και το τσιγάρο. Η κυριότερη εξάρτηση —τα ναρκωτικά— έχουν εμφανιστεί από τα αρχαία χρόνια, ειδικότερα στη Μεσόγειο και την Ασία με την πρώτη εμφάνιση της κάνναβης και του οπίου. Τότε η κατάχρηση δε θεωρούνταν ως επικίνδυνη και θανατηφόρα, γι’ αυτό περνούσε απαρατήρητη, όμως τώρα έχουν γίνει συνεχείς προσπάθειες για την αντιμετώπιση και την επανένταξη των ατόμων αυτών στην κοινωνία. Τι πραγματικά γίνεται όταν ένα άτομο ξεπερνά τον εθισμό και συνυπάρχει με άλλους σε μια κοινωνία;
Τα άτομα τα οποία έχουν αποφασίσει να βοηθήσουν τον εαυτό τους ακολουθώντας τον δρόμο της απεξάρτησης, εμπλέκονται σε προγράμματα που προσφέρουν την πλήρη αποτοξίνωση από τον εθισμό, καθώς έχουν εγκριθεί από το κράτος. Πιο αναλυτικά, αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να επιστρέψουν πίσω στην κανονική τους ζωή, πλάι στα άτομα που είναι σημαντικά γι’ αυτούς. Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι πάντα έτσι. Η αντιμετώπιση από τους κοντινούς τους ανθρώπους είναι πολλές φορές απογοητευτική, διότι δεν τους αποδέχονται και αποστασιοποιούνται από αυτούς λόγω του ότι πιστεύουν, πως υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να ξανακυλήσουν και να παρουσιαστεί στίγμα και για τους ίδιους αλλά και για την οικογένεια που δεν τους βοήθησαν. Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, η κοινωνία επίσης, δεν είναι υποστηρικτική, αφού είναι δύσκολο να δουν το άτομο ως τον εαυτό του, χωρίς την ταμπέλα «τοξικομανής».
Μια άλλη δυσκολία που αντιμετωπίζουν τα άτομα αυτά γίνεται αισθητή στον τομέα της αναζήτησης εργασίας. Ειδικότερα, στο θέμα αυτό λαμβάνει μέρος το φαινόμενο της ετικετοποίησης, δηλαδή η αποδυνάμωση του χαρακτήρα κάποιου σε ένα μόνο χαρακτηριστικό του, στην περίπτωση αυτή οι άνθρωποι αντιμετωπίζονται ως πρώην τοξικομανείς, το οποίο δεν προδιαθέτει θετικά κανέναν από τον εργασιακό περίγυρο, ώστε να τους ζητήσουν σε κάποια συγκεκριμένη δουλειά. Έτσι, οι μόνες δουλειές που υπάρχει δυνατότητα να προσληφθούν είναι οι κοινωνικά κατώτερες, όπως είτε αυτές του διανομέα τροφίμων είτε για μικροθελήματα. Βέβαια, τις περισσότερες φορές δε βρίσκουν καμία και για τον λόγο αυτό τους δημιουργούνται προβλήματα άγχους και στρες, ενώ ανησυχούν για το μέλλον τους, επειδή δεν έχουν την ευκαιρία να βιοποριστούν καταλλήλως για να προσαρμοστούν στην κοινωνία.
Για να εξαλειφθούν οι προκαταλήψεις και το στίγμα απέναντι στα άτομα με ιστορικό κατάχρησης ναρκωτικών, καλό θα ήταν να έχουμε στο νου μας, πως τα προγράμματα τα οποία ακολούθησαν, είχαν επιτυχία και δε θα το επαναλάβουν. Πιο συγκεκριμένα, οι γιατροί και γενικότερα αυτοί που ασχολούνται σε καθημερινή βάση με τοξικομανείς γνωρίζουν, ότι η πλήρης αποτοξίνωση είναι δυνατή και δε θα έπρεπε να παρουσιάζονται ως εύθραυστοι ή πως σε κάθε δυσκολία θα αρχίσουν ξανά τη χρήση. Το στίγμα που δημιουργείται στο κοντινό περιβάλλον δημιουργεί αυτή την πιθανότητα, γι’ αυτό βλέπουμε την περιθωριοποίηση που αντιμετωπίζουν με σκοπό να μην απογοητευτούν παραπάνω, όταν δουν πως η απεξάρτηση δεν πέτυχε.
Επιπλέον, θα μπορούσε το κοντινό περιβάλλον αλλά και ο περίγυρος του ατόμου αυτού να πληροφορηθεί σε σχέση με το θέμα αυτό, καθώς συχνά διοργανώνονται δραστηριότητες και διαλέξεις για την απεξάρτηση και τον εθισμό. Αναλυτικότερα, κάθε κοινότητα έχει δημόσιες εκδηλώσεις που συνδέονται με την εξάλειψη του στίγματος του εθισμού, επαινώντας την επιτυχή απεξάρτηση. Οργανισμοί που ασχολούνται με την αποτοξίνωση οργανώνουν συνεχώς σεμινάρια και επιθυμούν να διαδώσουν και να συμβάλλουν στην απενενοχοποίηση των ναρκωτικών και των άλλων εθισμών, προσφέροντας να μιλήσουν ανοιχτά άνθρωποι οι οποίοι εργάζονται εκεί ή άλλοι πρώην χρήστες.
Συνάγεται λοιπόν, εύλογα το συμπέρασμα, ότι η απεξάρτηση είναι ένας δύσκολος δρόμος, τον οποίο πολλοί χρήστες επιχείρησαν να ακολουθήσουν και τελικά πέτυχαν τον σκοπό τους, ενώ παράλληλα προσπαθούν για ένα καλύτερο μέλλον και την επανένωση με τα άτομα που αγαπούν και την οικογένειά τους. Η επανένταξή τους στην κοινωνία είναι σημαντική για μια ομαλή ζωή, αρά το στίγμα που βιώνουν καθημερινά στην αναζήτηση εργασίας και λόγω των ανθρώπων πρέπει να εξαλειφθεί είτε με την κατάλληλη ενημέρωση είτε με την κατάρρευση των προκαταλήψεων που επικρατούν.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 10 Ways You Can Break the Stigma of Addiction, valleyhope.org, διαθέσιμο εδώ
- A Study on Rehabilitated Drug Addicts and Society Acceptance towards a Rehabilitated Life, hmars.com, διαθέσιμο εδώ
