Της Άννας Καρρά,
Η διαδικασία της διαμεσολάβησης πρόκειται για έναν εναλλακτικό τρόπο επίλυσης μιας ιδιωτικής ή εμπορικής διαφοράς, αποφεύγοντας την καθυστέρηση και τις υπέρογκες δικαστικές δαπάνες, που ενέχει η συζήτηση της ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων. Είναι γεγονός πως η διαμεσολάβηση εισήχθη στην εθνική νομοθεσία με τον νόμο 3898/2011, αλλά σήμερα διέπεται από τον νόμο 4640/2019. Τα μέρη, έχοντας ως γνώμονα την αρχή της ελευθερίας της αυτονομίας, επιλέγουν να επιλύσουν τη διαφορά τους με τη βοήθεια του διαμεσολαβητή. Ένα πρόσωπο που έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα στη συνέχεια έχει επιτύχει στις εξετάσεις διαπίστωσης διαμεσολαβητών και ορίζεται από τα μέρη κάθε φορά (άρθρο 5 παρ. 2 νόμου 4640/2019).
Ως προς τη διαδικασία που ακολουθείται είναι υποχρεωτική η παράσταση των μερών με τον δικηγόρο τους, με εξαίρεση τις υποθέσεις των μικροδιαφορών και των καταναλωτικών διαφορών, όπου μπορούν τα μέρη να παρίστανται αυτοπροσώπως (άρθρο 5 παρ. 1 νόμου 4640/2019). Ο διαμεσολαβητής, ερχόμενος σε συνεννόηση με τα μέρη και τους δικηγόρους τους, καθορίζει την ημέρα, ώρα και τον τόπο διεξαγωγής της διαμεσολάβησης, όπου μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με φυσική παρουσία είτε μέσω τηλεδιάσκεψης (άρθρο 5 παρ. 3 νόμου 4640/2019).
Ωστόσο, πριν από την προσφυγή στο δικαστήριο, ο πληρεξούσιος δικηγόρος οφείλει να ενημερώσει τον εντολέα του για τη δυνατότητα διευθέτησης της διαφοράς μέσω της διαμεσολάβησης, καθώς και για την υποχρέωση προσφυγής στην υποχρεωτική αρχική συνεδρία. Σύμφωνα με το άρθρο 6 νόμου 4640/2019, υπάγονται στην υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης α) οι οικογενειακές διαφορές, εκτός από αυτές των περιπτώσεων α΄, β΄ και γ΄ της παραγράφου 1, καθώς και εκείνες της παραγράφου 2 του άρθρου 592 ΚΠολΔ, β) οι διαφορές που εκδικάζονται κατά την τακτική διαδικασία και υπάγονται στην καθ’ ύλην αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου, αν η αξία του αντικειμένου της διαφοράς υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ και Πολυμελούς Πρωτοδικείου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και τέλος γ) οι διαφορές για τις οποίες σε έγγραφη συμφωνία των μερών προβλέπεται και είναι σε ισχύ ρήτρα διαμεσολάβησης. Εξαιρούμενων των διαφορών που διάδικοι είναι το Δημόσιο, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Στις διαφορές αυτές το επισπεύδον μέρος αποστέλλει στον διαμεσολαβητή αίτημα προσφυγής στη διαδικασία της διαμεσολάβησης, το οποίο πρέπει να αναφέρει τα στοιχεία των μερών (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση κατοικίας κλπ), αλλά και το αντικείμενο της διαφοράς και ο τελευταίος ενημερώνει τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες πριν τα μέρη για τον χρόνο και τον τόπο διεξαγωγής της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας (άρθρο 7 νόμου 4640/2019). Δεν μπορεί, όμως, εκείνη να λάβει χώρα σε διάστημα μεγαλύτερο των είκοσι (20) ημερών από την επομένη της αποστολής στον διαμεσολαβητή του αιτήματος προσφυγής στη διαδικασία διαμεσολάβησης από το επισπεύδον μέρος (άρθρο 7 παρ. 3 νόμου 4640/2019). Αφού ολοκληρωθεί η υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης, ο διαμεσολαβητής συντάσσει το πρακτικό περάτωσης της, το οποίο υπογράφουν τα μέρη και οι νομικοί παραστάτες που συμμετείχαν (άρθρο 7 παρ. 3 νόμου 4640/2019).
Σε τελική ανάλυση βασικά χαρακτηριστικά της διαδικασίας της διαμεσολάβησης αποτελούν ο εμπιστευτικός της χαρακτήρας, καθώς οι συμμετέχοντες σε αυτή δεσμεύονται να τηρήσουν το απόρρητο, αλλά και σε περίπτωση που η διαφορά επιλυθεί ενώπιον των δικαστηρίων τα πρόσωπα αυτά δεν εξετάζονται ως μάρτυρες ούτε χρησιμοποιούνται όσα έλαβαν χώρα σε αυτήν (άρθρο 5 παρ. 5 και 6 νόμου 4640/2019). Συμπληρωματικά χαρακτηριστικά της είναι ο αμερόληπτος χαρακτήρας του διαμεσολαβητή, ο οποίος είναι τρίτος σε σχέση με τα μέρη και οφείλει να τα μεταχειρίζεται ισότιμα, παρέχοντας τους την αρωγή του σε κάθε στάδιο της διαδικασίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Hellenic Union of Mediators, Τι είναι η Διαμεσολάβηση;, eledi.gr, διαθέσιμο
- Διαμεσολάβηση: Δημοσιεύθηκε ο νόμος 4640/2019 – Τι προβλέπουν οι νέες διατάξεις για υποχρεωτική (και μη) διαμεσολάβηση, lawspot.gr, διαθέσιμο εδώ
