Της Αντωνίας Αποστόλου,
Το Βασίλειο της Ιταλίας ιδρύθηκε στις 17 Μαρτίου του 1805, όταν η μέχρι τότε Ιταλική Δημοκρατία, υπό την ηγεσία του Ναπολέοντα έγινε Βασίλειο, με αποτέλεσμα ο Ναπολέοντας να στέφεται Βασιλιάς κι έμεινε στην ιστορία ως ο Ναπολέοντας Α’ Βασιλιάς της Ιταλίας, με αντιβασιλέα να είναι ο θετός του γιος Εζέν ντε Μπωαρναί.
Ο Ναπολέοντας στέφθηκε με το σιδηρούν στέμμα της Λομβαρδίας στον Καθεδρικό Ναό του Μιλάνου, στις 26 Μαΐου. Ο τίτλος του ήταν «Αυτοκράτορας των Γάλλων και Βασιλιάς της Ιταλίας», υποδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο την σημασία που είχε για αυτόν η ίδρυση του εν λόγω βασιλείου.
Παρόλο, που το σύνταγμα της προηγηθείσας Δημοκρατίας δεν καταργήθηκε ποτέ, μία σειρά από Νομοθετικές μεταρρυθμίσεις το άλλαξαν εξ ολοκλήρου. Η πρώτη από όλες διατυπώθηκε δύο μέρες μετά την γέννεση του Βασιλείου. Πιο συγκεκριμένα, η Γερουσία ανακήρυξε τον Ναπολέοντα βασιλιά και τους γιους του διαδόχους του ακόμα κι αν το Γαλλικό και Ιταλικό στέμμα αναγκαστικά έπρεπε να διαχωριστούν μετά τον θάνατο του βασιλέως. Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή στο νομοθετικό πλαίσιο αφορούσε την αντιβασιλεία, τους Μεγάλους Αξιωματούχους του Βασιλείου, καθώς και τους όρκους.
Η τρίτη αλλαγή ήταν η πιο σημαντική από όλες, όντας το οριστικό σύνταγμα του βασιλείου. Αναγνώριζε τον Βασιλιά ως τον αρχηγό τους κράτους, διαθέτοντας όλες τις εξουσίες της κυβέρνησης, και όταν απουσίαζε τον αντιπροσώπευε ο αντιβασιλέας Εζένντε Μπωαρναί. Η Σύγκλητος (Κονσούλτα), Νομοθετικό Συμβούλιο και Αντιπρόσωποι ενσωματώθηκαν όλοι στο Συμβούλιο του Κράτους, με τις γνωμοδοτήσεις τους να είναι προαιρετικές και όχι δεσμευτικές για τον Βασιλιά. Η τέταρτη Συνταγματική Νομοθεσία όριζε τον Μπωαρναί διάδοχο του θρόνου. Η πέμπτη και η έκτη, οι οποίες ξεκίνησαν να έχουν ισχύ από τις 21 Μαρτίου του 1806, αφορούσε τον διαχωρισμό της Συγκλήτου από το Συμβούλιο του κράτους, και ονομάστηκε Γερουσία. Σκοπός της ήταν να ενημερώνει τον Βασιλιά για τα αιτήματα των πιο «σημαντικών» υπηκόων. Η έβδομη Συνταγματική Νομοθεσία, στις 21 Σεπτεμβρίου, αφορούσε την δημιουργία μίας νέας αριστοκρατίας δουκών, κόμηδων και βαρόνων. Η όγδοη και η ένατη προέβλεπαν την καθιέρωση ετήσιων απολαβών για τα μέλη της Βασιλικής οικογένειας.
Όσον αφορά την επικράτεια του Βασιλείου, την αποτελούσαν οι περιοχές της Ιταλικής Δημοκρατίας -το Δουκάτο του Μιλάνου, το Δουκάτο της Μάντοβας, το Δουκάτο της Μοντένα, το δυτικό μέρος της Δημοκρατίας της Βενετίας, ένα μέρος των Παπικών εδαφών στην Ραμόνα καθώς και η επαρχία της Νοβάρα. Αφού, ο Τρίτος Συνασπισμός ηττήθηκε και ακολούθησε η Συνθήκη του Πρέσμπουργκ την 1η Μαΐου του 1806, το Βασίλειο προσάρτησε από την Αυστρία, και το ανατολικό υπόλοιπο μέρος των βενετικών περιοχών, συμπεριλαμβανομένων της Ίστριας και της Δαλματίας μέχρι το Κότορ (τότε Κάτταρο). Ωστόσο, αναγκάστηκε να παραχωρήσει την Μάσσα-Καρράρα στο πριγκιπάτο της Λούκκα και Πιομπίνο της Ελίζα Βοναπάρτη. Στις 24 Μαΐου, προσαρτήθηκε το Δουκάτο της Γκουαστάλλα.
Με την Συνθήκη του Φοντενεμπλό με την Αυστρία, η οποίαν υπογράφτηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1807, η Ιταλία παραχώρησε στην Αυστρία τα εδάφη του Μονφαλκόνε και κέρδισε την Γκραντίσκα, με τα νέα σύνορα να είναι στον ποταμό Σότσα. Η κατεκτημένη Δημοκρατία της Ρογκούσα προσαρτήθηκε την άνοιξη του 1808 και ήταν η μοναδική φορά στην σύγχρονη ιστορία που η Ρογκούσα ενώθηκε με την Ιταλία. Στις 2 Απριλίου του 1808, μετά την διάλυση των Παπικών κρατών, το Βασίλειο προσάρτησε την περιοχή της σημερινής Μάρκε.
Η τελική διευθέτηση ήρθε μετά την ήττα της Αυστρίας. Ο Αυτοκράτορας Ναπολέων και ο Μαξιμιλιανμός Α’ υπέγραψαν την Συνθήκη του Παρισιού, στις 28 Φεβρουαρίου 1810, αποφασίζοντας με αυτόν τον τρόπο, την ανταλλαγή των εδαφών που αφορούσαν και την Ιταλία. Η Βαυαρία παραχώρησε, σε αντάλλαγμα στην Γερμανία, το νότιο Τιρόλο στην Ιταλία. Με την σειρά του το Βασίλειο της Ιταλίας παρέδωσε τα εδάφη της Ίστριας και της Δαλματίας στην Γαλλία, ενσωματώνοντας έτσι τις Αδριατικές περιοχές στις νεοσυσταθείσες Γαλλικές Επαρχίες της Ιλυρρίας.
Επί της ουσίας, το Βασίλειο ήταν εξάρτηση της Γαλλικής Αυτοκρατορίας. Υπήρξε θέατρο των επιχειρήσεων του Ναπολέοντα ενάντια στην Αυστρία σε πολέμους μεταξύ διαφόρων Συνασπισμών. Το εμπόριο ανάμεσα στο Βασίλειο και την Γαλλική Αυτοκρατορία απαγορευόταν ρητά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Μiller Stuart (2018), Νεότερη και Σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ιστορία, εκδ. Gutenberg
- Βασίλειο της Ιταλίας: Ένα εξαρτημένο κράτος της Γαλλικής Αυτοκρατορίας, olympia.gr, διαθέσιμο εδώ
- History of Italy, history-maps.com, διαθέσιμο εδώ
