Του Κυριάκου Αθανασιάδη,
Το είδος των ταινιών τρόμου είναι ένα από τα παλαιότερα και πιο γνωστά στον κινηματογράφο. Ορισμένες ταινίες του είδους έχουν ηλικία πάνω από εκατό χρόνων και συνεχίζουν να προβάλλονται μέχρι και σήμερα από λάτρεις του είδους. Είναι περίεργο το γεγονός ότι ενώ ο φόβος είναι ένα αρνητικό συναίσθημα πολλοί άνθρωποι και κυρίως οι νέοι επιδιώκουν να το βιώσουν μέσα από τον κινηματογράφο. Ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες τρόμου, ο Γουές Κρέιβεν, προσπάθησε να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα λέγοντας πως ο λόγος που πάνε να δούνε αυτές τις ταινίες είναι επειδή έχουν εσωτερικές φοβίες οι οποίες εκδηλώνονται μέσα από το σινεμά και τους βοηθούν να τις εξωτερικεύσουν. Η μεγάλη ιστορία αυτού του είδους μπορεί να φανεί μέσα από πέντε διαχρονικές και μοναδικές ταινίες που ξεκινάνε από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα και φτάνουν μέχρι το σήμερα.
“Nosferatu” (1922)
Η πρώτη από αυτές δεν είναι άλλη από το “Nosferatu” του 1922. Μία ταινία βασισμένη στην ιστορία του κόμη Δράκουλα του Μπραν Στόκερ. Στην εποχή του γερμανικού εξπρεσιονισμού το Νοσφεράτου έφερε τον μύθο των βαμπίρ στην μεγάλη οθόνη και έκανε τους θεατές του να κοιμούνται με το ένα μάτι ανοιχτό. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για βουβό κινηματογράφο, οι σκηνοθέτες μπόρεσαν να δημιουργήσουν ένα αριστούργημα που στηρίζεται στην ανατριχιαστική ατμόσφαιρα και στη μοναδική εμφάνιση του Μαξ Σρεκ στον ρόλο του κόμη Ορλό. Ωστόσο, λόγω πνευματικών δικαιωμάτων η χήρα του Στόκερ μήνυσε το στούντιο και αναγκάστηκαν να καταστρέψουν όλες τις μπομπίνες της ταινίας. Βέβαια, κάποιες διασώθηκαν και για αυτό μέχρι και σήμερα το Νοσφεράτου είναι διαθέσιμο στο ευρύ κοινό. Φέτος, ήρθε πάλι στο προσκήνιο χάρη στην ομώνυμη ταινία remake στην οποία τον ρόλο του κόμη ενσαρκώνει Μπιλ Σκάσγκαρντ.
«Ψυχώ» (1960)
Συνεχίζοντας, δεν θα μπορούσε να λείπει ο μετρ των ταινιών του τρόμου. Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ και το εμβληματικό του έργο «Ψυχώ». Το 1960 βγήκε μία από τις πιο γνωστές ταινίες τρόμου μέχρι και σήμερα και ένα αντικειμενικά κινηματογραφικό αριστούργημα. Σε αυτή την ταινία για άλλη μία φορά πρωταγωνιστεί η ατμόσφαιρα, η οποία συνδυάζεται με συνεχόμενες ανατροπές στο πρωτοπόρο σενάριο και μία αίσθηση αβεβαιότητας σε κάθε σκηνή. Ο Χίτσκοκ ήξερε πως για να τρομάξει το κοινό δεν χρειάζεται να εντυπωσιάζει με τις σκηνές, αλλά να τους κάνει να περιμένουν μονίμως ότι κάτι τρομακτικό θα συμβεί. Όλα αυτά μαζί με το στοιχείο της έκπληξης και της ανατροπής έκαναν την ταινία αυτή μία από τις πιο χαρακτηριστικές του είδους και μέχρι σήμερα συνεχίζει να διδάσκεται στις σχολές κινηματογράφου.
“Halloween” (1978)
Τρίτη ταινία στην λίστα είναι το θρυλικό “Halloween” του Τζον Κάρπεντερ. Στο μακρινό 1978 ο κινηματογράφος βίωνε μία περίοδο παρακμής και τα έσοδα του Χόλιγουντ έπεφταν διαρκώς. Μία παρέα νέων τότε θέλησε να πειραματιστεί με τη δημιουργία μίας ταινίας τρόμου που θα ξέφευγε από τις μέχρι τότε γνωστές τεχνικές. Ο Τζον Κάρπεντερ δεν ήθελε μία ταινία που να βασίζεται στο αίμα και τα ειδικά εφέ με αποκεφαλισμούς που στην προηγούμενη δεκαετία είχαν γίνει η κύρια μορφή ταινιών τρόμου, ακολουθώντας την ιδέα ότι όσο πιο πολύ αίμα τόσο πιο τρομακτική η ταινία. Ο φόβος σε αυτή την ταινία ήταν βασισμένος στα πράγματα που δεν έβλεπε ο θεατής και στο διαρκές άγχος ότι ο δολοφόνος μπορεί να είναι σε κάθε σκοτεινή γωνία. Χάρη σε αυτό το πανέξυπνο σκεπτικό η ταπεινή ταινία με κόστος μόλις 300.000 δολάρια έφερε έσοδα 47 εκατομμυρίων και προβλήθηκε ξανά το 1979, ενώ ταυτόχρονα γέννησε μία από τις πιο γνωστές σειρές ταινιών.
“Insidious” (2010)
Αλλάζοντας αιώνα άλλαξε και το είδος των ταινιών τρόμου, οι οποίες πλέον επικεντρώνονταν στην πλειοψηφία τους στο παραφυσικό. Δαίμονες, φαντάσματα, εξορκισμοί και άλλες παρόμοιες ιδέες κατέκλυσαν τα κινηματογραφικά στούντιο. Μία από τις πιο τρομακτικές και ταυτόχρονα πιο επιτυχημένες ταινίες εκείνου του είδους είναι το “Insidious”. Το 2010 ο Τζέιμς Γουάν δημιούργησε μία ταινία τρόμου, υπερβολικά χαμηλού κόστους, η οποία γέμισε τις κινηματογραφικές αίθουσες και δημιούργησε μία σειρά ταινιών που απέφερε εκατοντάδες εκατομμύρια κέρδη. Το “Insidious” δείχνει το πώς μία οικογένεια προσπαθεί να σώσει τον μικρό γιο της από μία δαιμονική οντότητα που προσπαθεί να του κάνει κακό. Απλή ιδέα, μικρό κόστος παραγωγής και ταυτόχρονα μία από τις πιο τρομακτικές ταινίες που βγήκαν ποτέ. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος σκηνοθέτης ευθύνεται για ταινίες όπως «Το Κάλεσμα» και το “Saw”.
“Terrifier 3” (2024)
Τέλος, φτάνουμε στο σήμερα, με ταινίες τρόμου να ξεπερνάνε σε έσοδα ακόμη και παραγωγές που προσπαθούσαν να διεκδικήσουν υποψηφιότητες στα Όσκαρ. Το πιο φανερό παράδειγμα αυτού είναι το “Terrifier 3” που βγήκε το 2024 και ξεπέρασε αμέσως τη νέα ταινία Τζόκερ σε έσοδα και κριτικές. Η σειρά ταινιών που ξεκίνησε από εντελώς ανεξάρτητους σκηνοθέτες, σεναριογράφους και ηθοποιούς και έφερε πίσω ένα είδος slasher ταινιών που για χρόνια είχε χαθεί. Οι ταινίες ήταν τρομακτικές, διασκεδαστικές και κατέληξαν να δημιουργήσουν έναν χαρακτήρα, τον Art the Clown, ο οποίος πλέον δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τον Freddy Krueger, τον Jason Voorhees και τους άλλους γνωστούς κακούς των ταινιών τρόμου.
Μέσα από αυτές τις πέντε ταινίες μπορεί ακόμη και κάποιος που δεν έχει ξαναδεί ταινία του είδους να καταλάβει την εξέλιξη των ταινιών τρόμου, να αγαπήσει ένα από τα πιο ιστορικά κινηματογραφικά είδη και να ξυπνήσει το ένστικτο του φόβου μέσα του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Nosferatu: A Symphony of Horror, imdb.com, διαθέσιμο εδώ
- Psycho, imdb.com, διαθέσιμο εδώ
- Halloween, imdb.com, διαθέσιμο εδώ
- Insidious, imdb.com, διαθέσιμο εδώ
- Terrifier 3, imdb.com, διαθέσιμο εδώ
