Της Αριάδνης – Παναγιώτας Φατσή,
Πόσο πολύ μας καθορίζουν οι κοινωνικοί ρόλοι; Για τον καθένα μας έχουν υπάρξει στιγμές κατά τις οποίες αισθανθήκαμε ξένοι σε μια κατάσταση ή ένα σύνολο ανθρώπων — ίσως μάλιστα να μας αντιμετώπισαν και έτσι. Πόσο εύκολο είναι, άραγε, να είσαι πρωτοπόρος και να κάνεις κάτι που δεν συνηθίζεται, ίσως και κάτι που δείχνει να ξεπερνάει τα όρια των άλλων; Τελικά, μήπως ο δρόμος για την αποδοχή των άλλων περνά μέσα από το να μένεις πιστός στον εαυτό σου;
Το σημερινό βιβλίο παρουσιάζει τη δική του απάντηση σ’ όλα αυτά τα ερωτήματα, μέσα από την κεντρική ηρωίδα. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. To μυθιστόρημα Η ταχυδρόμος της Francesca Giannone, το οποίο αποτελεί και το πρώτο της έργο, έγινε μπεστ σέλερ στην Ιταλία το 2023, λαμβάνοντας το Βραβείο Ιταλών Βιβλιοπωλών Bancarella για την ίδια χρονιά. Το 2024, κυκλοφόρησε μεταφρασμένο στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Ψυχογιός και σε μετάφραση της Δήμητρας Δότση, ενώ έχει συνολικά μεταφραστεί σε 39 γλώσσες και γνωρίζει μεγάλη επιτυχία.
Η Francesca Giannone γεννήθηκε στο Σαλέντο της Ιταλίας και σπούδασε Επιστήμες Επικοινωνίας, προτού ειδικευτεί στις κινηματογραφικές σπουδές στο Πειραματικό Κέντρο Κινηματογραφίας στη Ρώμη. Αργότερα, μετακόμισε στη Μπολόνια, όπου εργάστηκε στην καταλογογράφηση εκτενών λογοτεχνικών συλλογών και βελτίωσε τις δεξιότητές της στην αφήγηση. Πριν από την Ταχυδρόμο, είχε δημοσιεύσει πολλά διηγήματα σε λογοτεχνικά περιοδικά, αλλά αυτό το μυθιστόρημα την καταξίωσε στην Ιταλία, οδηγώντας την και σε παγκόσμια αναγνώριση.
Η ιστορία του βιβλίου ξεκινά το μακρινό 1934, όταν η Άννα, μία νεαρή γυναίκα από τη βόρεια Ιταλία, μετακομίζει στο χωριό Λιντσανέλο, στο Σαλέντο με τον σύζυγό της, Κάρλο. Ο Κάρλο, με καταγωγή απ’ αυτή την περιοχή, είναι πρόθυμος να επιστρέψει στις ρίζες του, αλλά για την Άννα, η μετάβαση αυτή είναι τρομακτική. Το βαθιά παραδοσιακό χωριό, όπου όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη ζωή, που άφησε πίσω της. Παρά το γεγονός ότι ήδη όλοι την αντιμετωπίζουν σαν ξένη, η Άννα αρνείται να συμμορφωθεί με τις άκαμπτες προσδοκίες, που υπάρχουν για τις γυναίκες στον συντηρητικό Νότο.
Η Άννα αποφασίζει να κάνει κάτι αδιανόητο για τις υπόλοιπες γυναίκες του χωριού: κάνει αίτηση και αποκτά τη θέση της ταχυδρόμου, κι έτσι γίνεται η πρώτη γυναίκα που κατέχει αυτό τον ρόλο στην περιοχή. Η δουλειά της την οδηγεί σε καθημερινή επαφή με το χωριό, δεδομένου ότι μεταφέρει τα γράμματα που κουβαλούν τις ελπίδες, τις λύπες και τα μυστικά της κοινότητας. Μέσα από την καθημερινή της δουλειά, γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του χωριού, σφυρηλατώντας σταδιακά δυνατούς δεσμούς με ανθρώπους, οι οποίοι αρχικά ήταν επιφυλακτικοί για την παρουσία της εκεί.
Το ταξίδι της Άννα δεν είναι εύκολο. Τα κουτσομπολιά και ο σκεπτικισμός «δίνουν και παίρνουν» στο χωριό, ενώ ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος σε λίγο κάνει την εμφάνισή του, περιπλέκοντας περαιτέρω τις σχέσεις και δημιουργώντας διλήμματα και ερωτικά τρίγωνα, από τα οποία ούτε η ίδια η Άννα δεν θα βγει αλώβητη. Η πρωταγωνίστρια του βιβλίου είναι ιδιαίτερα καλογραμμένη. Μπορεί τα θετικά της στοιχεία να είναι σε πρώτο πλάνο, αλλά μέσα από τα προσωπικά της διλήμματα αναπτύσσεται μία σφαιρική και ρεαλιστική απόδοση. Παράλληλα, και οι υπόλοιποι χαρακτήρες, είτε έχουν μεγάλη είτε μικρή συμμετοχή, σκιαγραφούνται με γλαφυρότητα, δίνοντας μια εικόνα της κλειστής κοινωνίας του χωριού, αλλά και των μυστικών που μπορεί να κρύβονται μέσα σ’ αυτήν.
Κεντρικό θέμα στο βιβλίο είναι η αλλαγή και η ψυχική ανθεκτικότητα, η οποία επιτρέπει στον άνθρωπο να γίνει πολλά περισσότερα απ’ αυτό που του επιφυλάσσουν οι κοινωνικές συμβάσεις. Οι αντιθέσεις ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο της Ιταλίας έρχονται να υπογραμμίσουν τη θεμελιώδη αντίθεση ανάμεσα στην πρόοδο και τον συντηρητισμό, ενώ παράλληλα η παρουσίαση της ιταλικής επαρχίας παραδίδει στον αναγνώστη ιδιαίτερα καλογραμμένες εικόνες.
Συνολικά, Η Ταχυδρόμος είναι ένα συγκινητικό και όμορφα γραμμένο μυθιστόρημα, το οποίο πραγματεύεται ένα ευρύ θεματολογικό πεδίο. Είναι ένας φόρος τιμής στις γυναίκες, οι οποίες αψηφούν τις προσδοκίες, ένα τοπίο αφιερωμένο στην ιταλική ύπαιθρο και παράλληλα, ένα έναυσμα για προβληματισμό αναφορικά με το πέρασμα του χρόνου και την ανάγκη για αλλαγή. Προτείνεται ιδιαίτερα για αναγνώστες, οι οποίοι απολαμβάνουν τα ιστορικά μυθιστορήματα και κυρίως τις ιστορίες με επίκεντρο τους δυνατούς και πολύπλευρους γυναικείους χαρακτήρες.
