Της Αναστασίας Σιαμίδη,
Η κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί πλέον μελλοντική μείζονα απειλή, καθώς είναι γεγονός ότι ήδη πλήττει εκατομμύρια κατοίκους ανά το κόσμο. Ανάμεσα στις χώρες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας αυτής κρίσης, είναι το Μπαγκλαντές, καθώς αποτελεί ένα από τα πιο ευάλωτα κράτη, με τις επιπτώσεις να απειλούν άμεσα τη ζωή, την οικονομία καθώς και τη βιωσιμότητα ολόκληρων κοινωνιών.
Γεωγραφική θέση
Το Μπαγκλαντές, χώρα της Νότιας Ασίας, είναι γνωστό για τις παράκτιες περιοχές του, τους ποταμούς και τις εκβολές που σχηματίζουν το μεγαλύτερο δέλτα παγκοσμίως. Γεωγραφικά τοποθετείται λίγα μόλις μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και συγκεντρώνει τις χαμηλότερες υψομετρικά περιοχές παγκοσμίως, καθώς κι εξασφαλίζει την εγγύτητα στο Κόλπο της Βεγγάλης. Η θέση του, το καθιστά ευάλωτο στις φυσικές καταστροφές καθώς βρίσκεται εκτεθειμένο σε κίνδυνο λόγω των πλημμυρών, των καταιγίδων καθώς και των κυκλώνων.
Άνοδος της στάθμης της θάλασσας
Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας αποτελεί ένα από τα πιο ανησυχητικά αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής, προκαλώντας σοβαρές συνέπειες σε πλήθος χωρών του κόσμου. Στο Μπαγκλαντές, η αύξηση των υδάτων οδηγεί στη βύθιση χιλιάδων στρεμμάτων γης, καθώς η εισροή αλμυρού νερού καταστρέφει τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις, υποβαθμίζοντας τις αισθητά. Οι επιπτώσεις μεταξύ άλλων, αποτελεί η διάβρωση των ακτών, οι πλημμύρες καθώς οι κυκλώνες αυξημένης έντασης. Οι επιπτώσεις αυτές, καθιστούν τη γεωργία ολοένα και πιο δύσκολη, επηρεάζοντας και διακυβεύοντας άμεσα την επισιτιστική ασφάλεια.
Ακραία καιρικά φαινόμενα
Οι κυκλώνες στο Μπαγκλαντές γίνονται όλο κι πιο καταστροφικοί. Συγκεκριμένα το Μάϊο του 2020, ο κυκλώνας ονόματι «Ampham» έπληξε τη Νότια Ασία, επηρεάζοντας κυρίως το Μπαγκλαντές. Αποτέλεσε έναν από τους πιο ισχυρούς κυκλώνες που καταγράφηκαν ποτέ στην ευρύτερη περιοχή του Κόλπου της Βεγγάλης, με τη ταχύτητα των ανέμων να αγγίζουν τα 165χλμ την ώρα. Ο κυκλώνας προκάλεσε καταστροφές αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων κι ανάγκασε πάνω από 2,4 εκατομμύρια ανθρώπους να εκκενώσουν τις περιοχές, δημιουργώντας ένα μεγάλο μεταναστευτικό κύμα. Οι πλημμύρες, οι καταιγίδες καθώς κι η καταστροφή των υποδομών, άφησαν στο πέρασμά τους πληθώρα ζημιών στις παράκτιες περιοχές, με το Δέλτα του Γάγγη να έχει υποστεί τη πλειοψηφία.
Μετανάστευση κι ανθρωπιστική κρίση
Η ερήμωση των αγροτικών περιοχών, προκλήθηκε από την αυξημένη μεταναστευτική κίνηση των κατοίκων προς τις μεγάλες πόλεις. Η μετακίνηση του πληθυσμού, μετέτρεψε τις συνθήκες διαβίωσης, ασφυκτικές στα αστικά κέντρα. Οι αγροτικές κοινότητες εγκαταλείπουν τα χωριά τους λόγω της έλλειψης καθαρού πόσιμου νερού καθώς και της διάβρωσης του εδάφους, επιλέγοντας τα μεγάλα αστικά κέντρα. Συγκεκριμένα, στη Ντάκα, μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις παγκοσμίως, η καθημερινή συρροή πλήθους κυμάτων κλιματικών προσφύγων είναι αυξημένη, γεγονός που καθιστά τις συνθήκες διαβίωσης εξαιρετικά δύσκολες. Ο υπερπληθυσμός, είτε επιβαρύνει τις ήδη υπάρχουσες υποδομές, είτε «ρίχνει φως» στην έλλειψη και στην ανεπάρκεια των υποδομών. Σύμφωνα με τι εκτιμήσεις των ειδικών, μέχρι το 2050, περίπου 13 εκατομμύρια κάτοικοι του Μπαγκλαντές, θα έχουν εκτοπιστεί λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Υπάρχει λύση;
Η κυβέρνηση του Μπαγκλαντές σε συνεργασία με τους Διεθνείς Οργανισμούς καταβάλλουν προσπάθειες να διαχειριστούν τη κρίση, λαμβάνοντας κάποια κύρια μέτρα. Με τη κατασκευή βελτιωμένων αντιπλημμυρικών έργων, την ενίσχυση της ανθεκτικής γεωργίας καθώς και τη δημιουργία προγραμμάτων στήριξης για τους κλιματικούς πρόσφυγες, επιδιώκουν να μετριάσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο το Μπαγκλαντές αδυνατεί να δώσει τη μάχη μόνο του καθώς δεν διαθέτει τα μέσα και τις υποδομές να το υποστηρίξει. Η διεθνής κοινότητα οφείλει να λάβει άμεσα δραστικά μέτρα καθώς και να αναλάβει την ευθύνη, προσφέροντας μια χείρα βοηθείας στις πληγείσες χώρες. Επιβάλλεται να συμβάλλουν έμπρακτα στη μείωση εκπομπής ρύπων κι αερίου του θερμοκηπίου καθώς και στην οικονομική και τεχνική στήριξη των ευάλωτων κρατών.
Κύριες λύσεις
Για να αντιμετωπιστεί ουσιαστικά η κλιματική αλλαγή κι οι επακόλουθες επιπτώσεις της, καθίσταται απαραίτητη η εύρεση ορισμένων κύριων λύσεων, στοχεύοντας στη μείωση των εκπομπών ρύπων καθώς κι αερίων του θερμοκηπίου. Η μετάβαση σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, όπως είναι η ηλιακή κι αιολική ενέργεια, συμβάλλει έμπρακτα στη μείωση της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα και στην ενίσχυση της βιωσιμότητας των ενεργειακών συστημάτων. Συγχρόνως, η προστασία κι η ενίσχυση των οικοσυστημάτων, όπως είναι οι δασικές εκτάσεις κι οι υδροβιότοποι, βοηθούν στη απορρόφηση του CO2 (διοξειδίου του άνθρακα) και στη προστασία τους από τις φυσικές καταστροφές. Η Διεθνής Συνεργασία κ η πολιτική επικοινωνία επικυρώνονται με τη συνεργασία σε διεθνές επίπεδο, οδηγώντας στη θέσπιση κοινών κανονισμών καθώς και στη καθιέρωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την ενημέρωση του πληθυσμού για την επιτακτική ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος.
Οι λύσεις απαιτούν παγκόσμια συνεργασία καθώς και κοινή δράση σε τοπικό επίπεδο προκειμένου να είναι αποτελεσματικές. Η εφαρμογή τους συμβάλλει στη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής καθώς και στην επίτευξη ενός βιώσιμου μέλλοντος για τις μεταγενέστερες γενιές.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- How the climate crisis is impacting Bangladesh, The Climate Reality Project, διαθέσιμο εδώ
- Urgent Climate Action Crucial for Bangladesh to Sustain Strong Growth, World Bank Group, διαθέσιμο εδώ
