Της Μαρίας Μπότη,
Η καθημερινή ζωή συχνά χαρακτηρίζεται από μια επαναλαμβανόμενη ρουτίνα: πρωινό ξύπνημα, εργασία, οικιακές υποχρεώσεις, ύπνος και επανάληψη. Αυτή η μονοτονία, αν και προσφέρει σταθερότητα και οργάνωση, συχνά μεταφράζεται ως πλήξη. Η συνέπεια στις καθημερινές μας δραστηριότητες δημιουργεί ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούμε να λειτουργούμε αποτελεσματικά, ενώ η τήρηση μιας σταθερής ρουτίνας ενισχύει την αυτοπειθαρχία και μας βοηθά να επιτύχουμε τους στόχους μας.
Η προβλεψιμότητα της ρουτίνας μπορεί να μειώσει τα επίπεδα άγχους και στρες. Όταν γνωρίζουμε το πρόγραμμα της ημέρας, μειώνεται η αβεβαιότητα, επιτρέποντάς μας να αισθανόμαστε πιο ήρεμοι και συγκεντρωμένοι. Αυτή η ηρεμία συμβάλλει στη βελτίωση της συνολικής μας ψυχικής υγείας. Μια σταθερή ρουτίνα μπορεί να μας προσφέρει τον απαραίτητο χρόνο και χώρο για προσωπική ανάπτυξη. Όταν οι βασικές μας υποχρεώσεις είναι τακτοποιημένες, μπορούμε να αφιερώσουμε χρόνο σε δραστηριότητες που μας ενδιαφέρουν, όπως η ανάγνωση, η άσκηση ή η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων.
Ωστόσο, στη σύγχρονη κοινωνία, η πλήξη αντιμετωπίζεται συνήθως ως κάτι αρνητικό, μια κατάσταση που πρέπει να αποφεύγουμε ή να γεμίζουμε με συνεχή ερεθίσματα. Αυτό που συχνά δεν αναγνωρίζουμε είναι ότι η πλήξη δεν αποτελεί μόνο ένα αίσθημα κενού, αλλά μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για δημιουργικότητα, παραγωγικότητα και προσωπική ανάπτυξη. Έρευνες δείχνουν ότι όταν το μυαλό μας δεν είναι απασχολημένο με εξωτερικά ερεθίσματα, έχει την ευκαιρία να περιπλανηθεί, να καινοτομήσει και να αναζητήσει νέες προκλήσεις.
Η πλήξη δεν είναι απλώς μια δυσάρεστη αίσθηση· λειτουργεί ως ένδειξη ότι οι τρέχουσες δραστηριότητές μας δεν ικανοποιούν τις εσωτερικές μας ανάγκες. Σύμφωνα με τον καθηγητή νευροεπιστήμης James Danckert: «η λειτουργία της πλήξης δεν είναι να μας κάνει να νιώθουμε βαριεστημένοι, αλλά να μας καλεί σε δράση. Μας λέει ότι αυτό που κάνουμε τώρα δεν μας ικανοποιεί με κάποιον σημαντικό τρόπο».
Αυτή η εσωτερική ώθηση μπορεί να μας ενθαρρύνει να αναζητήσουμε νέες δραστηριότητες ή στόχους που ανταποκρίνονται καλύτερα στις επιθυμίες και τις αξίες μας. Η πλήξη, λοιπόν, λειτουργεί ως μηχανισμός που μας ωθεί να επαναξιολογήσουμε τις τρέχουσες καταστάσεις και να επιδιώξουμε αλλαγές που θα βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής μας.
Όταν το μυαλό δεν είναι απασχολημένο με εξωτερικά ερεθίσματα, έχει την ευκαιρία να περιπλανηθεί και να εξερευνήσει νέες ιδέες. Αυτή η διαδικασία, γνωστή ως «νοητική περιπλάνηση», μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη δημιουργικότητα. Έρευνες έχουν δείξει ότι η πλήξη μπορεί να ενισχύσει την ικανότητά μας για δημιουργική σκέψη και επίλυση προβλημάτων. Επιπλέον, η πλήξη μπορεί να μας βοηθήσει να αναπτύξουμε νέες δεξιότητες και ενδιαφέροντα, καθώς αναζητούμε τρόπους να την αντιμετωπίσουμε. Αυτή η αναζήτηση μπορεί να μας οδηγήσει σε δραστηριότητες που δε θα είχαμε σκεφτεί διαφορετικά, διευρύνοντας έτσι τους ορίζοντές μας.
Η πλήξη μπορεί, επίσης, να έχει θετικές επιπτώσεις στην ψυχική μας υγεία. Σε έναν κόσμο γεμάτο πληροφορίες και συνεχείς περισπασμούς, η πλήξη μας δίνει την ευκαιρία να κάνουμε ένα διάλειμμα, να χαλαρώσουμε και να επαναφορτίσουμε το μυαλό μας. Αυτή η παύση μπορεί να μειώσει το άγχος και να βελτιώσει τη συνολική μας ευεξία. Παράλληλα, η πλήξη μπορεί να μας βοηθήσει να αναπτύξουμε ανθεκτικότητα, καθώς μαθαίνουμε να αντιμετωπίζουμε καταστάσεις που δεν είναι πάντα διεγερτικές ή ενδιαφέρουσες. Αυτή η ικανότητα είναι σημαντική για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της ζωής.
Η πλήξη και η ρουτίνα δεν είναι απαραίτητα εχθροί της εξέλιξής μας· αντίθετα, μπορούν να γίνουν οι αφετηρίες για δημιουργικότητα, αυτοβελτίωση και νέες ευκαιρίες. Αντί να προσπαθούμε να γεμίζουμε κάθε στιγμή με δραστηριότητα, ίσως αξίζει να αναρωτηθούμε: μήπως αυτή η «παύση» είναι τελικά το διάλειμμα που χρειάζεται το μυαλό μας για να ανακαλύψει τι πραγματικά έχει σημασία;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Threat of Boredom Is a Call to Action, behavioralscientist.org, διαθέσιμο εδώ
- Boost your brain with boredom, mayoclinichealthsystem.org, διαθέσιμο εδώ
- 5 Benefits of Boredom, psychologytoday.com, διαθέσιμο εδώ
