Του Ελευθέριου Χονδρού,
Η αντιμετώπιση των αγροτικών κόκκινων δανείων αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για την οικονομική ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα στην Ελλάδα. Με συνολικές απαιτήσεις που ανέρχονται στα 3,8 δισ. ευρώ και επηρεάζουν περισσότερους από 700 αγροτικούς συνεταιρισμούς και 21.000 αγρότες, η νέα νομοθετική ρύθμιση επιχειρεί να προσφέρει βιώσιμες λύσεις που θα επανεντάξουν τις παραγωγικές μονάδες στην οικονομική δραστηριότητα. Η δέσμευση περιουσιακών στοιχείων αξίας άνω των 1,5 δισ. ευρώ υπογραμμίζει το εύρος του προβλήματος και, ταυτόχρονα, αναδεικνύει την ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις που θα αποφέρουν ουσιαστικά οικονομικά οφέλη.
Η εν λόγω ρύθμιση, που τέθηκε σε διαβούλευση, προβλέπει την απομείωση του χρέους μέσω διαγραφής μέρους του κεφαλαίου και διακανονισμούς προσαρμοσμένους στις οικονομικές δυνατότητες των οφειλετών. Το πλαίσιο αυτό στοχεύει αφενός στη διασφάλιση της βιωσιμότητας των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και αφετέρου στην αποκατάσταση της ρευστότητας στην αγορά. Η επίβλεψη της διαδικασίας από την Επιτροπή Ειδικών Εκκαθαρίσεων και η διασφάλιση διαφάνειας από την Τράπεζα της Ελλάδος μέσω επιχειρησιακών σχεδίων των διαχειριστών αποτελούν κρίσιμους μηχανισμούς εποπτείας και ελέγχου, διαφυλάσσοντας τη χρηστή διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων.
Ο αντίκτυπος της ρύθμισης αυτής αναμένεται να έχει ευρύτερες οικονομικές επιπτώσεις, καθώς η ανακούφιση των συνεταιρισμών και των αγροτών από το βάρος των κόκκινων δανείων θα ενισχύσει την επανεκκίνηση της αγροτικής παραγωγής. Η ικανότητα των αγροτών να επενδύσουν εκ νέου στην παραγωγική διαδικασία, να εκσυγχρονίσουν τις υποδομές τους και να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους, είναι κρίσιμοι παράγοντες που θα συμβάλουν στην αύξηση της αγροτικής προστιθέμενης αξίας. Επιπλέον, η αποκατάσταση της πρόσβασης των αγροτικών επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση θα διευκολύνει τη συμμετοχή τους σε ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα ενίσχυσης.
Ωστόσο, παρά τα θετικά στοιχεία της ρύθμισης, εξακολουθούν να υφίστανται προκλήσεις. Η αβεβαιότητα που περιβάλλει τους αγρότες οι οποίοι δεν υπάγονται στο διαχειριστικό σχήμα PQS αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα, καθώς ενδέχεται να οδηγήσει σε ανισότητες στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Η επιτυχία του εγχειρήματος θα εξαρτηθεί από τη σαφήνεια των όρων και τη δίκαιη κατανομή των ευνοϊκών ρυθμίσεων σε όλους τους παραγωγούς, ανεξαρτήτως της διαχειριστικής τους κατάστασης.
Η ευρύτερη στρατηγική της κυβέρνησης για την αγροτική ανάπτυξη, όπως αποτυπώνεται στο νέο νομοσχέδιο, περιλαμβάνει μέτρα που ξεπερνούν τη διαχείριση των κόκκινων δανείων. Στο πλαίσιο αυτό, δίνεται έμφαση στη διαχείριση των βοσκήσιμων εκτάσεων, τη βελτίωση της υγειονομικής ασφάλειας μέσω της διαχείρισης ζωικών υποπροϊόντων και την προώθηση της πράσινης γεωργίας με την καταγραφή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Αυτές οι πρωτοβουλίες αποσκοπούν στη δημιουργία ενός βιώσιμου αγροτικού μοντέλου που θα συνδυάζει την οικονομική αποδοτικότητα με την περιβαλλοντική ευαισθησία.
Η ενίσχυση των διεπαγγελματικών οργανώσεων μέσω της δυνατότητας είσπραξης εισφορών από μη μέλη και η ίδρυση του Εθνικού Συμβουλίου Διεπαγγελματικών Οργανώσεων (Ε.Σ.Δ.Ο.) αποτελούν σημαντικές θεσμικές παρεμβάσεις για τη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του κλάδου. Παράλληλα, η στήριξη της οικοτεχνίας μέσω της δημιουργίας Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Οικοτεχνίας παρέχει νέες προοπτικές για τη μικρής κλίμακας παραγωγή, ενισχύοντας την τοπική οικονομία και τη διαφοροποίηση των αγροτικών προϊόντων.
Ο συνολικός αντίκτυπος των νομοθετικών παρεμβάσεων στην αγροτική οικονομία θα εξαρτηθεί από την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής τους και την προσαρμογή των αγροτών στις νέες συνθήκες. Η επιτυχία των ρυθμίσεων για τα κόκκινα δάνεια θα πρέπει να συνοδεύεται από στοχευμένες πολιτικές στήριξης, πρόσβαση στη χρηματοδότηση και τεχνική υποστήριξη προς τους αγρότες, ώστε να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων.
Η επιτάχυνση της υλοποίησης διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης και η προστασία της αλιείας συνιστούν μέτρα που ενισχύουν την αγροτική και κτηνοτροφική οικονομία, διατηρώντας την ισορροπία μεταξύ παραγωγικότητας και περιβαλλοντικής προστασίας. Η εναρμόνιση αυτών των πολιτικών με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού πρωτογενούς τομέα.
Η νέα ρύθμιση για τα αγροτικά κόκκινα δάνεια αποτελεί αναμφίβολα μια κρίσιμη πρωτοβουλία με θετικό πρόσημο για τον αγροτικό κόσμο. Η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από τον συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων, τη διαφανή διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων και την ικανότητα του αγροτικού κλάδου να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται. Η επαναδραστηριοποίηση των αγροτικών συνεταιρισμών και η ανακούφιση των αγροτών από το βάρος των δανείων μπορούν να λειτουργήσουν ως μοχλός ανάπτυξης, δημιουργώντας ένα πιο υγιές και ανταγωνιστικό αγροτικό περιβάλλον στην Ελλάδα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Αγροτικά κόκκινα δάνεια: Τα ψιλά γράμματα της ρύθμισης στο μικροσκόπιο των Συνεταιρισμών, OT, διαθέσιμο εδώ
- Οι νέες ρυθμίσεις για τα “κόκκινα” αγροτικά δάνεια – Τι προβλέπει το νομοσχέδιο του ΥΠΑΑΤ, Capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Αγροτικά κόκκινα δάνεια: Τα ψιλά γράμματα της ρύθμισης στο μικροσκόπιο των Συνεταιρισμών, In.gr, διαθέσιμο εδώ
- Π. Μαρινάκης: Θέσπιση ολοκληρωμένου πλαισίου ρυθμίσεων για τα «κόκκινα» αγροτικά δάνεια, Liberal.gr, διαθέσιμο εδώ
