Του Κωνσταντίνου Μεσσαριτάκη,
Τι είναι το ροχαλητό;
Το ροχαλητό ορίζεται ως ο θόρυβος της αναπνοής κατά τον ύπνο. Οφείλεται στη δόνηση των μαλακών ιστών μύτης-στόματος-φάρυγγα. Η δόνηση προκαλείται από εμπόδιση της ελεύθερης διόδου του αέρα από τη µύτη ή το στόμα µέχρι την τραχεία, λόγω χαλάρωσης των μυών της περιοχής κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Περίπου το 60% των ανδρών και 40% των γυναικών ροχαλίζουν μετά την ηλικία των 40 ετών. Σε παιδιά, η συχνότητα ροχαλητού είναι 10%. Το ροχαλητό αυξάνεται με την πάροδο της ηλικίας. Ακόμα, όταν εκδηλώνεται ηπίως, είναι φυσιολογικό και δεν έχει καμία κλινική σημασία. Ένα έντονο ροχαλητό, όμως, μπορεί να συνδέεται με την εμφάνιση προβλημάτων υγείας.
Πότε το ροχαλητό γίνεται πρόβλημα;
Το παθολογικό ροχαλητό, που αναφέρεται στην επιστημονική ορολογία και ως «βρογχοπάθεια», είναι ένας έντονος θόρυβος παραγόμενος στις ανώτερες αναπνευστικές οδούς που οδηγεί σε ελαττωματική οξυγόνωση του αίματος και επακόλουθες διαταραχές του ύπνου. Σε κάποιες πειρπτώσεις, μάλιστα, η αναπνοή σταµατάει για 20, 30 ή ακόμα και 60 δευτερόλεπτα, μια κατάσταση που ονομάζεται άπνοια. Επαναλαμβανόμενες άπνοιες μέσα στη νύχτα καταλήγουν σε ξύπνημα του ασθενή, ο οποίος περνάει από πολλούς κύκλους ύπνου-άπνοιας-ξυπνήματος κατά τη διάρκεια της νύχτας. Aυτή η κατάσταση ονομάζεται Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας. Το ροχαλητό ξεκινάει ως αθώο, αλλά σταδιακά επιδεινώνεται, ώσπου θεωρείται παθολογικό, µε άπνοιες.
Συμπτώματα
Ο ασθενής που πάσχει από ρογχοθάθεια κοιμάται ρηχά, καταπονείται και δεν φθάνει ποτέ στο βαθύ στάδιο ύπνου, ο οποίος τον ξεκουράζει (4 στάδιο ύπνου). Η κακή ποιότητα ύπνου έχει επιπτώσεις στη νοητική λειτουργία του ασθενή, καθώς προκαλεί:
- αλλαγές στη διάθεση
- απώλεια μνήμης
- ελλιπή συγκέντρωση
Στα φυσικά συμπτώματα περιλαμβάνονται:
- πρωινοί πονοκέφαλοι
- νυχτερινή συχνουρία
- νυχτερινοί ιδρώτες
- τρίξιμο των δοντιών
Διάγνωση
Σε ανθρώπους που ροχαλίζουν χωρίς να εμφανίζουν άλλα συμπτώματα, η αναγκαιότητα της ιατρικής παρέμβασης αμφισβητείται, και σε μεγάλο βαθμό έγκειται στην επιθυμία του ασθενούς και του κοινωνικού του περιβάλλοντος. Αντίθετα, όλοι οι ασθενείς που ροχαλίζουν και, ταυτόχρονα, διαπιστώνουν πως κάνουν ύπνο που δεν τους ξεκουράζει, οφείλουν να υποβληθούν σε πλήρη κλινική εξέταση κεφαλής και τραχήλου, καθώς και σε μελέτη ύπνου.
Η ωτορινολαρυγγική εξέταση περιλαμβάνει εξέταση της μύτης, της στοματικής κοιλότητας και του φάρυγγα, ώστε να διαπιστωθούν σημεία απόφραξης, όπως μπορεί να είναι η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος, η υπερτροφία των ρινικών κογχών, η αλλεργική ρινίτιδα, η υπερτροφία των παρίσθμιων αμυγδαλών, η μακριά σταφυλή ή η υπερτροφία στη βάση της γλώσσας. Την εξέταση συμπληρώνει η δοκιμασία Muller, κατά την οποία ο ασθενής, μετά την είσοδο ενός εύκαμπτου ενδοσκοπίου από τη μύτη, καλείται να εισπνεύσει με τη μύτη και το στόμα κλειστό, οπότε διαπιστώνονται θέσεις ανατομικής απόφραξης στον ανώτερο αεραγωγό.
Η μελέτη του ύπνου είναι μια πολύ σημαντική εξέταση για τον σχεδιασμό της θεραπείας.
Θεραπεία
Για την αντιμετώπιση του ροχαλητού, όταν αυτό δε συνοδεύεται από άλλες διαταραχές στον ύπνο συστήνονται:
- απώλεια βάρους
- ελάττωση ή διακοπή του καπνίσματος και της κατανάλωσης αλκοόλ
- αμυγδαλεκτομή
- βελτίωση της ρινικής αναπνοής (φαρμακευτικά ή χειρουργικά)
- χειρουργική σμίκρυνση της σταφυλής
Αν ο ασθενής διαγνωστεί με το Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας, συνίσταται η χρήση της αναπνευστικής συσκευής Cpap για υποστήριξη της αναπνοής. Η συσκευή Cpap παρέχει συνεχή ροή οξυγόνου στον ασθενή με χρήση αναπνευστικής μάσκας κατά τη διάρκεια του ύπνου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Diagnosis and Treatment of Snoring in Adults, National Library of Medicine, διαθέσιμο εδώ
- Ροχαλητό και διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο, hygeia.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ροχαλητό και Υπνική Άπνοια, Δρ. Ψηφίδης Δημος, διαθέσιμο εδώ
- Clinical and polysomnographic determinants of snoring, National Library of Medicine, διαθέσιμο εδώ
